Morgunblaðið - 23.03.2012, Blaðsíða 24
24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. MARS 2012
Stífudansi Ólafs
Ragnars Grímssonar
við fréttamenn og
þjóðina er lokið – í
bili. Þessi dans hefur
ekki verið forseta vor-
um til sóma. Hann
segir nú að það hafi
verið skýrt í áramóta-
ávarpi sínu að hann
hygðist aðeins sitja út
þetta kjörtímabil. Nú
sé hann hinsvegar tilbúinn að
breyta þeirri ákvörðun og þar með
þeim áformum sem hann hafi gert
með fjölskyldu sinni.
Frekur til fjörsins
Undirritaður hlýddi að sjálf-
sögðu á ávarp forsetans um áramót
og hefur síðan lesið það á vefsíðu
forsetaembættisins. Í því kemur
fram að þau hjónin „hlakka til
frjálsari stunda“ og hafa eignast
„fallegt hús í trjálundi við litla á“.
Einnig að hann hefur velt því fyrir
sér að hann „geti fremur orðið að
liði ef val á verkefnum verður ein-
göngu háð mínum eigin vilja,
óbundið af þeim skorðum sem
embætti forsetans setur jafnan
orðum og athöfnum“. Ekki verður
lesið úr þessum orðum Ólafs að
hann hafi ákveðið að gefa ekki kost
á sér í sumar. Hinsvegar skal ekki
deilt við forseta um þessa skoðun
hans og tilfinningar. Þvert á móti
er ástæða til að samgleðjast hverj-
um þeim sem á sér von og til-
hlökkun.
Margir telja að Ólafur hafi, á
ferli sínum sem forseti lýðveldisins,
farið út fyrir allar skorður og vel-
sæmi. Hinsvegar ber á það að líta
að fáar, ef nokkrar, reglur eru til
um hvernig forseti skuli haga sér.
Lög hefur hann þó að sjálfsögðu
ekki brotið. Ráðherra utanrík-
ismála – sem eitt sinn var – orðaði
það svo að „forseti væri frekur til
fjörsins“. Látum þar við sitja.
Ólafur Ragnar hef-
ur gott vald á íslensku
máli svo að til sóma
er. Því auðveldara
hefði honum verið að
taka afdráttarlaust til
orða í áramótaávarpi
sínu, t.d.: Ég hef því
ákveðið að gefa ekki
kost á mér er kjör-
tímabilinu lýkur á
sumri komanda. Það
gerði hann hinsvegar
ekki. Öllum spurn-
ingum fréttamanna
um hvort hann hygðist gefa kost á
sér áfram vékst hann undan að
svara – í tvo mánuði!
Í sjónvarpsviðtali á þrett-
ándanum spurði fréttamaður á
Bessastöðum: „Sérðu fyrir þér að
þú munir vera með marga svona
viðburði hér á Bessastöðum í
haust?“ Forseti svaraði: „… ég
ætla nú ekki að fara að svara
svona dulbúnum spurningum“.
Ef ákvörðun um að hætta lá
raunverulega fyrir um áramót
hefði þarna verið eðlilegt að stað-
festa hana – en það kaus forseti að
gera ekki.
Umdeildur
Þær vinsældir og virðing sem
Ólafur Ragnar og forsetaembættið
glataði með dekri hans við fjár-
glæframenn, náði hann að end-
urheimta að hluta er hann, tvisvar
sinnum, beitti 26. grein stjórn-
arskrárinnar í Icesave-málinu.
Hins vegar glataði hann persónu-
legum vinsældum og fylgi með
framkomu sinni þegar hann, í tvo
mánuði, lét þjóðina velkjast í vafa
um ákvörðun sína. Þar varð hann
uppvís að refskák áþekkri þeirri
sem þjóðin hefur fengið meira en
nóg af frá stjórnvöldum undanfarin
ár – fólkinu sem lofaði að slá
skjaldborg um heimilin og láta hjól
atvinnulífsins fara að snúast.
Á heildina litið hefur Ólafur ver-
ið umdeildur forseti; fólk ann-
aðhvort sér ekki sólina fyrir hon-
um eða mælir gegn honum og
segir gjarnan: Ólafur verður aldrei
minn forseti.
Ólafur Ragnar hefur nú tilkynnt
að hann gefi kost á sér til áfram-
haldandi setu á Bessastöðum.
Hann telur að óæskilegt tómarúm
muni skapast við ríkjandi aðstæður
í málum þjóðarinnar ef hann hverf-
ur nú af forsetastóli. Ólafur nefnir
í því sambandi stjórnarskrármálið
og framtíð forsetaembættisins.
Andstæðingar Ólafs segja hann
upphefja sjálfan sig og ýkja stór-
lega mikilvægi sitt. Fjöldi fólks tel-
ur hann hafa setið meira en nógu
lengi – margir alltof lengi.
Sannur þjóðhöfðingi
Okkur Íslendingum er nauðsyn-
legt – nú sem aldrei fyrr – að hafa
á Bessatöðum styrkan og heið-
arlegan forseta sem ann þjóð sinni,
menningu og landi. Forseta sem af
heilindum beitir þeim ráðum og
áhrifum sem forseti einn kann að
hafa á ögurstundu til að tryggja
þjóðinni frelsi og óskorað eign-
arhald á landinu og auðlindum
þess. Það er forsenda þeirrar lífs-
hamingju og öryggis sem við, þrátt
fyrir allt, höfum átt og viljum eiga.
Þjóðin þarf að finna að forsetinn er
hennar allrar, óháður stjórnmála-
og hagsmunaöflum. Til forseta þarf
að veljast einstaklingur með hlýtt
hjarta, sterka réttlætiskennd og
bein í nefinu – svo notað sé ís-
lenskt orðtak; sannur þjóðhöfðingi
í þess orðs bestu merkingu.
Hvernig forseta þurfum við?
Eftir Baldur
Ágústsson » Til forseta þarf að
veljast einstaklingur
með hlýtt hjarta, sterka
réttlætiskennd og bein í
nefinu; sannur þjóðhöfð-
ingi í þess orðs bestu
merkingu.
Baldur Ágústsson
Höf. er fv. forstjóri og forseta-
frambjóðandi. baldur@landsmenn.is
Nú er það svart hjá Bjarna Ben.
bágt er að álpast í svona fen,
Vafningar fleiri um hálsinn hans
heldur en nokkurs annars manns.
Sem barn og unglingur fylgdi ég
Sjálfstæðisflokknum að málum enda
langflottasta og fyrirferðarmesta
nafnið í pólitíkinni og fálkatáknið
hans glæsilegt. Jóhann afi kaus Sig-
urð frá Vigur og fékk frá honum pésa
og barmmerki sem gengu í óvitaaug-
un. Hólmfríður móðir mín var aftur
dóttir Indriða á Fjalli, eins af stofn-
endum Framsóknarflokksins, og hér
gisti stundum Hermann Jónasson og
Síðar Steingrímur sonur hans á sín-
um yfirreiðum. Henni leist því ekkert
á villutrú frumburðar síns, dró mig á
einmæli og brýndi fyrir mér að horfa
í þessum efnum frekar til innihalds
en umbúða. Með aldri og þroska fór
ég að grilla í það sem bjó á bakvið
fagurgalann og skrautlegu leik-
tjöldin. Því langar mig til að beina fá-
einum orðum til þess stóra hóps heið-
arlegs og góðs fólks sem gert hefur
Sjálfstæðisflokkinn að pólitískri leið-
arstjörnu lífs síns. Vegna reglna
Morgunblaðsins um lengd greina
verð ég bæði að fara fljótt yfir sögu
og tvískipta máli mínu.
SíAuðvaldið
Ef farið er yfir sögu Sjálfstæð-
isflokksins frá lýðveldisstofnun og
fram til 1990 kemur hann mér fyrst
og fremst fyrir sjónir sem hagsmuna-
bandalag einkarekstrar og sérhags-
muna. Í stað þess að flokkurinn þjón-
aði þjóðinni var þjóðinni ætlað að
þjóna flokknum. Í því skyni lágu grip-
armar kolkrabbans um allt sam-
félagið og sugu til sín næringu. Sjálf-
stæðisflokkurinn var
hinn hefðbundni rík-
isstjórnarhandhafi og
sat sem límdur við þá
kjötkatla. Flokkurinn
var líka í aðalhlutverki í
hermanginu, átti sinn
kvóta í forystusveit
bænda og réði nokkr-
um verkalýðsfélögum,
meðal annars því fjöl-
mennasta, VR. Hann
tók kvótakerfinu fagn-
andi, 1983, og einnig
framsalinu 1990 þrátt
fyrir viðblasandi misrétti, auðlinda-
þjófnað, sægreifaveldi, byggðaröskun
og það eignahrun sem því fylgdi.
Frægust er svo stöðuveitingamis-
notkunin í dómskerfinu en þar náðu
engir verulegum vegtyllum nema
vera innvígðir og innmúraðir sjálf-
stæðismenn. Aðeins forsetaembættið
eitt stóð af sér íhaldsatlögurnar.
Flokksfólki var síðan umbunað á
margvíslegan máta, svo sem í gegn-
um atvinnurekendur, lánastofnanir,
ríkisvald og sveitarfélög og svo traust
var hagsmunagæslan að varla var
skipaður hundahreinsunarmaður í af-
dölum að ekki þyrfti þar stimpil frá
Valhöll. Fáir orðuðu spillingu í þessu
helsjúka þjóðfélagi, helst Vilmundur
Gylfason og hann rak sig hvarvetna á
veggi.
Þeirra eigin orð
Nú er við því að búast að lesendur
telji mig ekki trúverðugt vitni. En þá
er að seilast í ævisögu Gunnars Thor-
oddsen þar sem fram kemur að hjá
Reykjavíkurborg komst enginn í
starf eða stöðu án rétts pólitísks lit-
arháttar. Skoðananjósnarar voru í
hverri götu, fjölbýlishúsi og vinnu-
stað, íþróttafélög voru virkjuð í þágu
flokkshagsmuna og atvinnurekendur
voru skattskyldir til
flokksins. Atvinnukúg-
unar- og skoð-
ananjósnakerfið var svo
fullkomið að Stasí í
Austur-Þýskalandi
hefði varla nálgast með
tánum þar sem íhaldið í
Reykjavík hafði hælana.
Bragi fornbóksali og
Kiljudjásn sem lýsir
sjálfum sér í Morg-
unblaðinu 2006 sem
„grenjandi bláu íhaldi“
kallar sína menn „lepp-
menni peningaaflanna“ og greinir
Sjálfstæðisflokkinn sem „ósjálfstætt
hagsmunabandalag með persónulega
hyglunaráráttu valdamanna og
-kvenna og þetta litla ættartengsla-
og vinasamfélag virki stundum líkt og
maðksmogið af barnalegri spillingu“.
Styrmir Gunnarsson, lengi ritstjóri
Morgunblaðsins, gefur síðan lýðveld-
inu Íslandi, mótuðu af ráðsmennsku
Sjálfstæðisflokksins þessa einkunn í
skýrslu Rannsóknarnefndar Alþing-
is: „Ég er búinn að fylgjast með þessu
í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag.
Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin
prinsipp, það eru engar hugsjónir,
það er ekki neitt. Það er bara tæki-
færismennska, valdabarátta.“
Sjálfstæðisforystan glatar glórunni
Eftir Indriða
Aðalsteinsson
» Sjálfstæðisflokk-
urinn er hagsmuna-
bandalag einkarekstrar
og sérhagsmuna og í
stað þess að hann þjóni
þjóðinni er þjóðinni ætl-
að að þjóna flokknum.
Indriði Aðalsteinsson
Höfundur er bóndi á Skjaldfönn
við Djúp.
47. útdráttur 22. mars 2012
A ð a l v i n n i n g u r
Kr. 2.000.000 Kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
6 5 3 5
V i n n i n g u r
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvöfaldur)
1 0 2 0 1 3 2 7 2 1 5 8 5 0 5 6 2 9 6
Vi n n i n g u r
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvöfaldur)
1697 8857 20604 26004 56926 62170
4913 17091 25847 29175 57135 74504
V i n n i n g u r
Kr. 15.000 Kr. 30.000 (tvöfaldur)
1 5 0 8 2 9 3 2 1 7 7 0 2 7 5 3 2 3 9 9 9 6 4 6 7 4 9 5 6 9 8 4 6 8 9 4 1
1 8 9 8 6 2 7 2 1 9 9 3 2 7 7 8 1 4 0 3 1 6 4 7 8 9 4 5 8 1 1 7 6 9 6 5 5
2 5 8 4 1 3 7 1 9 2 2 0 4 9 2 8 7 0 3 4 1 8 5 9 4 8 7 9 3 5 9 2 2 8 7 2 5 3 1
3 1 4 4 1 5 1 0 9 2 2 1 9 7 2 9 4 6 2 4 2 0 6 7 5 0 2 0 1 6 0 2 8 6 7 4 7 0 6
3 9 6 3 1 6 4 5 4 2 2 3 7 5 3 2 9 5 5 4 3 5 1 4 5 1 4 0 4 6 2 2 9 1 7 5 0 8 7
6 1 0 8 1 7 3 3 1 2 3 3 1 4 3 3 0 4 3 4 3 9 0 0 5 2 6 9 0 6 2 4 4 7 7 5 2 2 8
6 4 5 5 1 7 8 0 9 2 3 5 2 1 3 5 1 3 3 4 4 8 7 6 5 3 6 4 8 6 6 1 6 1 7 6 9 9 3
6 7 9 7 1 9 9 8 5 2 4 8 8 2 3 6 6 3 6 4 5 7 8 2 5 5 2 8 8 6 6 5 4 1 7 7 6 5 2
7 0 0 1 2 1 3 4 2 2 6 0 4 8 3 6 7 4 1 4 6 2 9 3 5 5 9 2 4 6 6 8 4 0 7 8 4 7 0
8 1 5 3 2 1 7 0 3 2 6 8 0 7 3 7 3 6 1 4 6 4 9 6 5 6 6 8 2 6 6 8 5 4 7 9 3 0 1
V i n n i n g u r
Kr. 9.000 Kr. 18.000 (tvöfaldur)
40 7305 15609 22853 29705 37011 43919 52145 59514 65778 72780
50 7498 15650 22932 29820 37059 43952 52163 59582 65985 72782
199 7659 15679 22943 29871 37121 44021 52273 59610 66003 72832
408 7682 15702 23015 29930 37298 44351 52307 59775 66019 72869
417 7867 15728 23074 29972 37308 44400 52418 59857 66046 72914
557 8027 15806 23236 29988 37485 44507 52426 59934 66049 73039
621 8111 15857 23407 30077 37519 44599 52514 59993 66186 73092
948 8127 15876 23447 30115 37577 44645 52563 60072 66232 73150
995 8130 15950 23697 30204 37671 44728 52794 60157 66392 73591
1512 8152 15970 23815 30244 37757 44862 52805 60220 66393 73609
1533 8269 16071 23833 30246 37944 45022 53025 60222 66492 73957
1693 8277 16159 23892 30320 37962 45169 53108 60242 66552 73977
1717 8366 16228 23923 30330 38076 45208 53228 60352 66644 74135
1890 8379 16389 23979 30336 38101 45259 53264 60417 66925 74138
1930 8463 16422 24058 30348 38288 45753 53361 60612 67028 74180
2054 8513 16436 24061 30564 38396 45874 53441 60911 67056 74228
2061 8617 16443 24125 30619 38414 45968 53462 60980 67254 74619
2083 9015 16498 24349 30630 38734 46003 53739 61039 67311 74726
2261 9044 16557 24417 30747 38737 46065 53795 61107 67340 74820
2352 9076 16603 24511 31002 38739 46116 53850 61334 67398 74892
2462 9090 16658 24522 31506 38813 46152 54010 61480 67644 74915
2542 9093 16708 24553 21519 38955 46521 54013 61496 67835 75016
2553 9119 16713 24637 31602 38956 46595 54127 61567 67946 75031
2647 9146 16743 24640 31614 39009 46639 54306 61622 68073 75080
2672 9171 16791 24819 31622 39058 47201 54504 61647 68173 75131
2703 9203 16888 24923 31643 39146 47234 54551 61761 68288 75149
3180 9279 16950 25028 31644 39181 47235 54704 61944 68354 75163
3208 9888 17020 25122 31740 39234 47393 54900 62070 68475 75213
3476 9894 17042 25144 31769 39264 47424 55323 62115 68580 75265
3544 9944 17076 25164 31806 39397 47675 55327 62128 68618 75305
3830 9993 17161 25244 31855 39423 47746 55341 62158 68894 75313
3907 10015 17364 25316 32130 39439 48060 55366 62187 68934 75342
3916 10396 17427 25350 32151 39557 48071 55490 62453 68971 75497
4137 10538 17559 25412 32236 39610 48188 55502 62513 69035 75512
4191 10555 17563 25449 32304 40001 48215 55544 62717 69100 75541
4193 10655 17612 25507 32408 40356 48294 55637 62858 69218 75674
4262 10995 17819 25762 32495 40459 48440 55719 62870 69220 75896
4314 11063 17935 25853 32577 40521 48459 56032 62974 69492 76182
4349 11085 18363 25923 32606 40634 48502 56100 62990 69569 76400
V i n n i n g u r
Kr. 9.000 Kr. 18.000 (tvöfaldur)
4353 11175 18387 26263 32619 40635 48509 56145 63017 69607 76716
4375 11345 18531 26390 32677 40752 48780 56171 63049 69915 76748
4424 11359 18609 26472 33075 40784 48785 56217 63065 69922 76943
4444 11505 18638 26530 33127 40905 48810 56413 63075 70003 77157
4497 11516 18969 26545 33149 41103 49209 56508 63077 70019 77276
4501 11690 19131 26611 33199 41116 49256 56510 63103 70043 77437
4522 11998 19287 26674 33210 41287 49263 56533 63124 70069 77455
4547 12071 19345 26701 33235 41493 49380 56565 63163 70073 77480
4635 12174 19452 26805 33277 41897 49440 56758 63182 70134 77500
4724 12304 19505 26830 33528 41914 49481 56888 63272 70139 77559
5025 12400 19531 26877 33722 41920 49503 56902 63277 70243 77587
5040 12472 19571 26919 33870 42004 49599 56999 63368 70386 77726
5096 12635 19573 26982 34010 42130 49603 57112 63370 70431 77905
5383 12661 19768 27167 34264 42182 49812 57254 63482 70529 77920
5465 12875 20201 27194 34315 42228 49914 57297 63523 70595 78055
5640 12939 20208 27309 34380 42254 50068 57493 63605 70629 78153
5648 12983 20252 27542 34411 42465 50306 57511 63684 70944 78198
5719 13071 20264 27551 34472 42472 50330 57619 63729 70990 78221
5729 13100 20312 27685 34504 42653 50353 57686 63781 71042 78360
5759 13101 20368 27863 34725 42755 50468 57707 63934 71052 78371
5872 13157 20595 28030 34727 42822 50545 57851 64149 71077 78379
5912 13297 20809 28058 34731 42945 50547 57940 64180 71097 78495
5980 13392 20840 28076 34754 43075 50759 57984 64228 71223 78562
5986 13649 20852 28216 35252 43125 50827 58072 64348 71475 78816
6067 13876 21119 28415 35270 43333 50836 58094 64367 71763 78821
6194 13945 21248 28682 35306 43466 50918 58123 64492 71836 78885
6337 14094 21343 28701 35441 43552 50994 58147 64503 71849 78916
6340 14162 21353 28813 35616 43590 51239 58234 64513 71890 79043
6376 14376 21384 28893 35661 43598 51334 58373 64725 72014 79251
6534 14412 21395 28908 35684 43638 51337 58471 64837 72125 79799
6548 14501 21414 28980 35807 43704 51381 58618 64879 72158 79885
6556 14605 21508 29069 35931 43782 51391 58710 64944 72189
6613 14794 21564 29115 36207 43842 51394 58778 65029 72500
6702 14874 21667 29178 36217 43865 51609 58788 65062 72509
6734 14887 22424 29338 36484 43886 51642 59000 65200 72551
6739 15013 22451 29556 36582 43893 51817 59251 65346 72616
6829 15075 22490 29567 36648 43897 51830 59305 65480 72685
7064 15180 22643 29644 36711 43899 52035 59419 65481 72737
7273 15266 22760 29677 36889 43901 52098 59438 65591 72769
Næsti útdráttur fer fram 29. mars 2012
Heimasíða á Interneti: www.das.