Morgunblaðið - 10.04.2012, Side 20

20
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. APRÍL 2012
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Ríkisstjórniná erfittmeð að
horfast í augu við
raunveruleikann.
Þetta á við á mörg-
um sviðum en þó
ekki síst þeim sem snúa að
Evrópusambandinu og aðildar-
umsókn Íslands. Þegar sjáv-
arútvegsráðherra Írlands,
Simon Coveney, sagði fyrir
skömmu að viðræður um sjáv-
arútvegsmál vegna aðildar-
umsóknarinnar kynnu að vera
í uppnámi vegna makríldeil-
unnar tók íslenski utanrík-
isráðherrann þann kost að
snúa út úr ummælunum og
taldi þau „til heimabrúks“.
Í umfjöllun mbl.is um
helgina segir að á fundi sam-
eiginlegrar þingmannanefndar
Alþingis og Evrópuþingsins
vegna aðildarumsóknarinnar
hafi komið fram hjá fulltrúa
Evrópuþingsins, Pat the Cope
Gallagher, að orð írska sjávar-
útvegsráðherrans hafi ekki
verið til heimabrúks. Þvert á
móti bæri að taka þau alvar-
lega.
Íslenski sjávarútvegs-
ráðherrann, Steingrímur J.
Sigfússon, hefur sagst leggja
áherslu á að makríldeilan og
aðildarumsóknin séu óskyld
mál og sagði á Alþingi á dög-
unum að það væri „erfitt fyrir
okkur að halda áfram við-
ræðum við Evrópusambandið í
góðri trú ef Evr-
ópusambandið tek-
ur þetta óskylda
deilumál og dregur
það inn í aðild-
arviðræðurnar og
ætlast til undan-
látssemi af okkar hálfu í gríð-
arlega stóru og miklu hags-
munamáli til þess eins að þeir
fáist til að eiga við okkur við-
ræður um aðskilda kafla í ferl-
inu með eðlilegum hætti. Það
eru ekki boðlegar aðstæður og
hljóta að valda uppnámi í þeim
viðræðum.“
Steingrímur bætti því við
síðar í sömu umræðu að sjáv-
arútvegsráðherrann írski hafi
verið að tala „til heimabrúks“
og virðist þannig hafa talið sig
geta sloppið við að fylgja fyrri
orðum sínum eftir.
En nú liggur fyrir að um-
mælin voru alls ekki til heima-
brúks þó að íslenskum ráð-
herrum þyki sú skýring
nærtækust. Þá stendur eftir
spurningin hvort Steingrímur
ætlar að gera eitthvað með
eigin orð um að erfitt sé að
halda áfram aðildarviðræð-
unum eftir að fram er komið
hver staðan í viðræðunum er í
raun. Mun Steingrímur standa
við það að sætta sig ekki við að
makríldeilunni og aðildarvi-
æðunum sé blandað saman,
eða voru þau orð einskis virði
og ef til vill aðeins hugsuð til
heimabrúks?
Var ekkert að marka
orð Steingríms J.
um að viðræðurnar
færu í uppnám }
Stóru orðin
Ársfundur SÍhefur ekki
sama þunga og var,
þar til bankinn
fékk það trygga
taumhald sem hann
býr við núna og eft-
ir að hinum formlegu tengslum
hans við ríkisvaldið var breytt.
Þau voru áður við forsætisráð-
herra landsins, en voru færð
niður um skör. Skýringin, sem
gefin var á breytingunni, var sú
að forsætisráðherra færi ekki
með forræði efnahagsmála, eft-
ir að Jóhanna Sigurðardóttir
tók við því embætti. Hafa má
góðan skilning á því, en ekki
var tilkynnt að fyrirkomulagið
yrði fellt í fyrra horf, þegar það
vandamál yrði úr sögunni.
En síðasti ársfundur bank-
ans varð þó enn sérkennilegri
en óhjákvæmilegt var af fram-
angreindum ástæðum. Stein-
grímur J. Sigfússon, sem nú er
æðsti yfirmaður bankans, gaf
sér ekki einu sinni tíma til að
mæta til fundarins, þótt þess sé
jafnan rækilega gætt að ákveða
ársfundardag í samráði við ráð-
herra. Opinbera skýringin sem
gefin var á því, að ráðherrann
skrópaði á sínum fyrsta árs-
fundi, var sú að
hann hefði fremur
kosið að vera á
fundi með starfs-
mönnnum Seðla-
banka Kanada!
Upplýst hefur
verið að ekki hafi verið um
löngu ákveðinn eiginlegan fund
að ræða heldur hefði Stein-
grímur J. óskað eftir að fá að
heimsækja bankann þar sem
hann væri staddur í nágrenn-
inu. Ekkert fast í hendi hefur
verið upplýst um tilefni þess-
arar heimsóknar né hvað hafi
verið svo brýnt að ræða við
menn þar vestra.
En til þess að fundarmenn á
ársfundi íslenska seðlabankans
færu ekki algerlega á mis við
speki Steingríms J. var spil-
aður geisladiskur með honum
fyrir furðu lostna ársfund-
argesti.
Þessi uppákoma þótti þó tak-
ast svo vel að sú hugmynd hefur
vaknað að hafa næst alla ræðu-
menn ársfundarins eingöngu á
diski sem gestir í móttöku
bankans fengju afhentan við
útidyr, er þeir færu úr fagn-
aðinum. Gæti efnið þá einnig
nýst fjölskyldu boðsgesta.
Seðlabankinn er í
máli við sjálfan sig
og spilar disk með
Steingrími J.}
Einstakur ársfundur
Þ
að er stundum sagt að einn aðal-
tilgangur lífsins sé að eignast börn,
fjölga sér. Stærsti hluti mannkyns
getur það á náttúrulegan hátt en
nokkur hluti er ekki svo lánsamur.
Það fólk er þó svo heppið að í samtímanum eru
til aðrar leiðir til að eignast börn en með hefð-
bundnum getnaði. Það er hægt að fara í tækni-
frjóvgun eða ættleiða en nú er svo komið að
það virðist aðeins farið að vera á færi þeirra
allra efnuðustu.
Stutt er síðan ákveðið var að hætta að niður-
greiða fyrstu meðferð við tæknifrjóvgun hjá
barnlausum pörum og einhleypum barnlausum
konum. Fyrsta meðferð kostar tæpar 400 þús-
und krónur með lyfjakostnaði og þessi breyt-
ing útilokar stóran hóp fólks frá því að reyna
við tæknifrjóvgun. Áður fyrr niðurgreiddu
Sjúkratryggingar Íslands (SÍ) þriðjunginn af kostn-
aðinum. Í kjölfar reglugerðar velferðarráðuneytisins sem
tók gildi 1. janúar hefur kostnaðurinn við glasafrjóvgun
farið úr 250.311 kr. í 376.055 kr. hjá ART Medica, einu
læknamiðstöðinni hér á landi sem sérhæfir sig í frjósem-
isvandamálum. Þurfi barnlaus pör og einhleypar konur á
fleiri meðferðum að halda greiða SÍ 65% af kostnaði við
aðra, þriðju og fjórðu meðferð. Þá kostar glasafrjóvgunin
171.721 kr.
Ef tæknifrjóvgun er ekki sú leið sem fólk getur farið
eða velur að fara til að eignast börn er ættleiðing önnur.
Þær fréttir bárust þó fyrir stuttu að starfsemi Íslenskrar
ættleiðingar væri ógnað, mikið skorti á að fjár-
veitingar frá stjórnvöldum séu viðunandi og
fyrir vikið á félagið erfitt með að sinna þeirri
starfsemi sem því er ætlað að sinna. Vegna
þess blasir við að þjónusta við félagsmenn
verði skorin niður og ættleiðingarsambönd við
erlend ríki sett í hættu. Það hefur nú ekki ver-
ið auðvelt ferli hingað til að ættleiða barn til
Íslands, fólk getur þurft að bíða svo árum
skiptir eftir barni. Auk þess sem það kostar að
ættleiða og ekki á þá upphæð bætandi.
Það er stundum sagt að það sé ekki sjálfsagt
að eignast börn, það geti það ekki allir. Það er
vissulega rétt ef litið er til hinnar hefbundnu
leiðar til að geta börn en í því tækni- og upp-
lýsingarsamfélagi sem við búum í í dag ætti
það að vera sjálfsagt, jafn sjálfsagt og hefð-
bundinn getnaður, að fara í tæknifrjóvgun eða
að ættleiða. Það á að vera sjálfsagt að þeir sem það vilji
geti eignast börn án þess að það setji fólk á hausinn, án
þess að það verði eingöngu forréttindi hinna ríku að geta
farið í tæknifrjóvgun eða ættleitt barn.
Stjórnvöld eiga ekki að standa í vegi fyrir því að fólk
eignist börn með því að skera niður framlög í þá mála-
flokka. Ríkisstjórnin segist vera að standa vörð um heim-
ilin, um fjölskyldurnar í landinu, hún á þá líka að standa
vörð um að fólk geti stofnað fjölskyldur.
Það hefur enginn rétt á að svipta fólki þeirri hamingju
að eignast barn. Einu sinni ekki ríkisstjórn í efnahags-
þrengingum. ingveldur@mbl.is
Ingveldur
Geirsdóttir
Pistill
Verða börnin forréttindi ríkra?
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
FRÉTTASKÝRING
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
E
ftir langvinnar deilur og
átök á vettvangi Starfs-
greinasambandsins
(SGS) á umliðnum
misserum virðist sjö
manna starfshópi nú hafa tekist að ná
samkomulagi um tillögur að fram-
tíðarskipulagi SGS. Hópurinn var
settur á laggirnar á þingi sambands-
ins síðastliðið haust en þá var gagn-
rýni og ágreiningur á milli ólíkra að-
ildarfélaga innan SGS kominn á það
stig, að við lá að að þetta stærsta laun-
þegasamband á Íslandi, með um 55
þúsund félagsmenn, liðaðist í sundur.
Þinginu var frestað sl. haust og
framhaldsþing verður haldið í næsta
mánuði. Þess var gætt að starfs-
hópurinn yrði skipaður bæði fulltrú-
um landsbyggðarfélaga og stóru fé-
laganna á höfuðborgarsvæðinu.
Ákveðið var að láta á það reyna hvort
þessir forystumenn gætu komið sér
saman um framtíðarhlutverk SGS.
Ekki verður annað séð en að það hafi
tekist.
Hópurinn hefur notað veturinn til
að móta drög að tillögum og að
undanförnu hafa verið haldnir kynn-
ingarfundir meðal aðildarfélaganna
19 um allt land, sem hafa frest fram í
þessa viku til að koma með ábend-
ingar og athugasemdir. Endanlegar
tillögur um hlutverk og ný lög SGS
verða síðan lagðar fyrir framhalds-
þingið 11. maí, sem afgreiða á nýtt
skipulag landssambandsins og kjósa
því forystu. Af samtölum við verka-
lýðsforingja má ráða að tillögurnar
mælast yfirleitt mjög vel fyrir.
Fækkað í framkvæmdastjórn
Lagðar eru til veigamiklar breyt-
ingar á SGS. Ein sú veigamesta er að
fækkað verði í framkvæmdastjórn
SGS úr 13 í 7 en á móti kemur að for-
mannafundum verður gert mun
hærra undir höfði og þeir verði haldn-
ir mun oftar en verið hefur og reglu-
lega. Með því móti geti einstök félög
haft meiri bein áhrif á starfsemi og
ákvarðanir SGS.
Staða félaganna í sambandinu er
mjög misjöfn. Minni félögin hafa sótt
mikið í þjónustu á vegum SGS en
stærstu félögin á borð við Eflingu í
Reykjavík hafa lítið þurft á því að
halda. Sigurður Bessason, formaður
Eflingar, lítur hins vegar svo á að
samskiptin sem menn vilji eiga með
öðrum félögum séu ómetanleg og að
menn eigi samleið við verkefnin á
hverjum tíma.
Lagt er upp með að minni félögin
skoði möguleika á sameiningu eða
auknu samstarfi en það verði þó al-
gerlega á þeirra valdi að ákveða það
án þrýstings eða afskipta SGS. Björn
Snæbjörnsson, formaður SGS, segir
ekki lagt til að dregið verði stórlega
úr starfseminni hjá sambandinu.
Hlutverk þess og aðildarfélaganna
verði hins vegar skilgreint betur.
Björn segir að tillögunum hafi al-
mennt verið vel tekið á kynningar-
fundunum. Aðspurður hvort tekist
hafi að tryggja framtíð SGS segist
Björn ekki sjá að neitt ætti að koma í
veg það eins og staðan er í dag.
,,Þetta hefur verið mikil og góð vinna,
menn hafa verið samheldnir í þessari
vinnu og afrakstrinum hefur verið vel
tekið.“
,,Ég vona miðað við undirtektirnar
að það verði góð sátt um þessar til-
lögur í vor,“ segir Sigurður Bessason.
Reynt verði að einfalda stjórnkerfið
en gera sambandið um leið sveigjan-
legra að umhverfi félaganna. Félögin
sjálf séu líka sjálfbærari á allan hátt
um þjónustu sem þau veita fé-
lagsmönnunum sínum. „Sambandið
sem slíkt hefur því kannski ekki sama
hlutverk og það hafði áður fyrr varð-
andi upplýsingagjöf til félaganna.“
Samkomulag í aug-
sýn um framtíð SGS
Morgunblaðið/G.Rúnar
Breytt Starfsgreinasambandið er stærstu landssamtök launafólks á Íslandi.
Nýjum tillögum um breytt hlutverk sambandsins hefur verið vel tekið.
Ekki hefur verið afráðið
hversu háan skatt aðildar-
félög Starfsgreinasambands-
ins eiga að greiða til sam-
bandsins eftir að breytingar á
hlutverki og starfsemi þess
hafa tekið gildi. Það verður
ákveðið þegar endanlega ligg-
ur fyrir hvert starfssvið þess
verður á framhaldsþinginu í
maí.
Á þinginu sl. haust var lagt
til að árlegur skattur til SGS
verði 4% þar sem miðað skal
við 0,7% félagsgjald, sem er
umtalsverð lækkun.
Sigurður Bessason, formað-
ur Eflingar stéttarfélags, segir
að menn hafi orðið ásáttir um
að ljúka fyrst við lagabreyt-
ingarnar og þær reglur, sem
marka sambandinu verkefni. Í
framhaldinu verði síðan
ákveðið hver skattprósentan
þurfi að vera miðað við fram-
tíðarstarfsemi SGS.
Ákveða skatt-
inn síðast
BREYTT HLUTVERK SGS