SunnudagsMogginn - 08.04.2012, Blaðsíða 35

8. apríl 2012 35
Ísafirði. Hann var að leikstýra hjá Leik-
félagi Siglufjarðar og nefndi þetta ein-
hverju sinni þegar við vorum að spjalla
um hvað ég gæti gert við húsið.“
Ljóðasetrið er í miðjum bænum,
Túngata 5 er ekki stórt hús en áberandi
því byggingin hallar eilítið undir flatt í
átt að götunni!
Þórarinn hélt af stað, ákveðinn í að
láta drauminn verða að veruleika en
fljótlega hrundi bankakerfið, erfitt
reyndist að útvega fé og skrefin urðu
því smærri en ráð var fyrir gert og
lengri tíma tók að komast alla leið. En
árar voru ekki lagðar í bát og setrið var
opnað 8. júlí í fyrrasumar. „Vigdís
Finnbogadóttir, fyrrverandi forseti Ís-
lands, heiðraði okkur með nærveru
sinni og vígði ljóðasetrið formlega.
Þórarinn Eldjárn kom og las úr verkum
sínum, kvæðamenn fluttu íslensk þjóð-
lög og einnig voru frumflutt ljóð eftir
Matthías Johannessen og Sigurbjörgu
Þrastardóttur sem sendu okkur ljóð í
tilefni opnunarinnar. Það var troðfullt
hús og rúmlega það, fólk stóð úti á
gangstétt þar sem komið hafði verið
fyrir hljóðkerfi svo allir heyrðu það
sem fram fór.“
Spenningurinn var mikill fyrir þessu,
og um 150 manns voru viðstaddir.
„Það var virkilega ánægjuleg stund,
eftir þriggja ára baráttu við undirbún-
ing, að sjá drauminn rætast. Kostn-
aðurinn var töluverður, að mestu
greiddur úr kennaravasanum, en þeir
eru mjög djúpir eins og allir vita!“
Þórarinn kveðst þó hafa fengið styrki
til uppbyggingarinnar frá sveitarfé-
laginu Fjallabyggð, Sparisjóði Siglu-
fjarðar og Kiwanisklúbbnum Skildi og
til starfseminnar hefur hann auk þess
fengið styrki frá Menningarráði Ey-
þings, KEA og Samkaupum. Er hann
mjög þakklátur því án þessara styrkja
hefði setrið aldrei orðið að veruleika.
Margir lögðu hönd á plóg
„Svo hjálpuðu mér margir ein-
staklingar; á svona litlum stöðum, þar
sem allir þekkja alla, er fólk gjarnan
tilbúið að leggja hönd á plóg við góð
verkefni og ég fékk til dæmis ómet-
anlega aðstoð frá iðnaðarmönnum
staðarins að ógleymdri fjölskyldu
minni.“
Þórarinn hefur þegar viðað að sér
töluverðum bókakosti. Sjálfur átti hann
safn ljóðabóka fyrir en setrið hefur síð-
an fengið fjölda bóka að gjöf. „Sér-
staklega tók fólk við sér eftir að Egill
Helgason tók við mig viðtal sem birtist
í Kiljunni; þá má segja að hlutirnir hafi
farið að gerast fyrir alvöru. Mér fóru að
berast bækur í pósti, fólk hér á staðn-
um lét mig hafa bækur og nokkur
bókasöfn hafa látið mig hafa það sem
þau afskrifa. Í upphafi fékk ég einnig
veglegar og góðar bækur frá bókasafni
Siglufjarðar.“
Margir eru mjög þakklátir fyrir fram-
takið, sérstaklega eldra fólk sem mikið
hefur hringt í Þórarin og verið í vand-
ræðum með bækur sínar. „Margir eiga
safn af ljóðabókum sem börnin hafa
ekki áhuga á; fólk segir að þær lentu
því á haugunum þegar það félli frá og
vill því endilega gæfa þær hingað. Ég
hef fengið mjög mörg ánægjuleg símtöl
og fólk sem kemur hingað er mjög
ánægt með hugmyndina og uppsetn-
inguna.“
Stór gjöf frá Arnold Bjarnasyni
Stærsta gjöfin barst setrinu frá Arnold
Bjarnasyni, sem stutt hefur á marg-
víslegan hátt við ýmiskonar starfsemi í
Siglufirði í gegnum tíðina. „Baldur
heitinn Pálmason útvarpsmaður átti
mikið og gott safn ljóðabóka, Arnold
fjármagnaði kaup á því og gaf setrinu
til minningar um afa sinn, séra Bjarna
Þorsteinsson,“ segir Þórarinn.
Þjóðlagasetrið á Siglufirði er einmitt
kennt við Bjarna, þann þjóðþekkta
mann og mikla þjóðlagasafnara. „Það er
því gaman hvernig Ljóðasetrið kallast á
við Þjóðlagasetrið og þau eru auðvitað
nátengd; á öðrum staðnum eru lögin í
forgrunni en á hinum textarnir.“
Um 1.100 gestir komu við í Ljóða-
setrinu á síðasta sumri. „Viðtökur voru
mjög góðar; framar öllum vonum satt
að segja, því hér var ekki opið nema í
sex vikur. Í vetur hefur verið opið eftir
samkomulagi, ég hef t.d. tekið á móti
skólahópum og öðrum áhugasömum og
svo hafa verið hér nokkrir viðburðir.“
Hvern dag sem opið var í Ljóðasetr-
inu síðasta sumar var boðið upp á lif-
andi viðburð; upplestur, tónlist, fyr-
irlestra, barnadagskrá og annað af því
tagi og svo verður áfram í sumar.
Sprenging varð í ferðaþjónustu á Siglu-
firði eftir að Héðinsfjarðargöngin urðu
að veruleika og bæjarbúar horfa bjart-
sýnir fram á veginn. „Hver dagur í
fyrra var eins og Síldarævintýri; hér
voru tjaldbúðir í miðbænum nánast alla
daga sumarsins.“
Segja má að ljóðið hafi loks eignast
samastað. „Á Ljóðasetrinu geta menn
kynnt sér helstu strauma og stefnur í
íslenskum kveðskap allt frá landnáms-
öld til okkar tíma á aðgengilegan hátt,
skoðað merkar útgáfur, myndir og
muni, keypt notaðar ljóðabækur og
síðast en ekki síst hlýtt á ljóðaflutning
og tekið þátt í samræðum og hugleið-
ingum um ljóðið, sem og um daginn og
veginn. Svo stefni ég að því að safna
einu eintaki af öllum ljóðabókum sem
komið hafa út á íslensku og er kominn
með um 2.000 titla. Ég veit ekki ná-
kvæmlega hve mikið hefur verið gefið
út, en menn hafa skotið á að það sé
einhvers staðar á milli 4.000 og 5.000
titlar.“
Tveir höfundar er í uppáhaldi hjá
Þórarni. „Ég hef alltaf haldið mikið upp
á Bólu-Hjálmar og af þeim nýrri er það
Jón úr Vör. Hann er að vestan eins og
ég; ég er Bílddælingur en Jón var fædd-
ur og uppalinn á Patreksfirði. Þorpið
samdi hann einmitt um æskuárin þar.
Þessir tveir eru í sérstöku uppáhaldi en
margir aðrir gera vissulega tilkall til
titilsins.“
Arfur okkar til heimsins
Þórarinn segir að miðað við þær við-
tökur sem Ljóðasetrið hefur fengið
sýnist sér greinilegt að ljóðið lifi góðu
lífi hér á landi, „þótt áherslur og form
hafi mikið breyst frá því sem áður var.
Enn eru mjög margir sem kunna að
setja saman vísu á réttan hátt og einnig
eru margir sem setja hugsanir síðarn í
ljóð, þó ekki sé nema bara fyrir sjálfan
sig. Það er greinilegt að þessi arfur lifir;
þetta eru okkar pýramídar; Eddukvæði
með sín Hávamál og Völuspá, Pass-
íusálmarnir, og fleira mætti nefna.
Þetta er okkar arfur til heimsins og við
eigum að gera honum hátt undir
höfði,“ segir Þórarinn.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Ljóð hafa líklega ekki verið skrifuð á þessa,
en margir lyfseðlar. Ritvélin sem Þórarinn
varðveitir var lengi í apótekinu á Siglufirði.
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Þórarinn hefur miklar mætur á skáldinu Jóni úr Vör. Báðir eru þeir að vestan.
’
Það er greinilegt að þessi arfur lifir;
þetta eru okkar pýramídar; Eddukvæði
með sín Hávamál og Völuspá, Passíu-
sálmarnir, og fleira mætti nefna. Þetta er okkar
arfur til heimsins og við eigum að gera honum
hátt undir höfði.