Morgunblaðið - Sunnudagur - 10.02.2013, Qupperneq 51

VERÐ ÁÐUR 79.900 KR.
44.000 KR.
ELLINGSEN
GASGRILL, 3 BRENNARAR
YFIRBREIÐSLA FYLGIR
COLUMBIA
BUGABOOT
NÚNA! 14.990 KR.
TILBOÐSVERÐ 18.990 KR.
VERÐ ÁÐUR 29.990 KR.
– FULLT HÚS ÆVINTÝRA
REYKJAVÍK • Fiskislóð 1 • Sími 580 8500 • mánud.–föstud. 10–18 • laugard. 10–16
AKUREYRI • Tryggvabraut 1-3 • Sími 460 3630 • mánud.–föstud. 8–18 • laugard. 10–16 • ellingsen.is
ALLAR
VÖRUR FRÁ
SKOGSTAD
MEÐ 40%
AFSLÆTTI
A.M.K. 25%
AFSLÁTTUR AF
VÖRUM FRÁ
DIDRIKSONS
20–50%
AFSLÁT
TUR AF
ÖLLUM
VEIÐI-
VÖRUM
20–50%
AFSLÁT
TUR AF
ÖLLUM
SKOTVE
IÐI-
VÖRUM ÚTSÖLUNNI
LÝKUR UM
HELGINA!
OPIÐ
SUNNUDAG
KL. 12–16
Í REYKJAVÍK
30%
AFSLÁT
TUR
AF ÖLLU
M
SOREL-S
KÓM
30–50%
AFSLÁTTUR AF
SCOTT VÖRUM
10.2. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 51
um dekk og við hrifumst af býlinu og ekki
síður útsýninu. Junya þótti útsýnið hvergi
fegurra á Íslandi. Ári síðar þegar Bakki kom
á sölu keyptum við býlið og vorum þar eins
oft og við gátum. Junya var einmitt á leið-
inni þangað þegar hann lést.“
Enda þótt Eyþóri og Junya liði vel þetta
ár sem þeir bjuggu á Íslandi höfðu þeir eigi
að síður tekið ákvörðun um að flytja aftur
utan þegar Junya féll frá.
„Það hafði ekkert með Ísland að gera,
þannig lagað. Junya saknaði heimahaganna
og eftir að hafa búið svo lengi í Japan var
heldur ekki auðvelt fyrir mig að laga mig að
hinu daglega lífi á Íslandi. Ef til vill voru
smæðin og rólegheitin of mikil. Mér bauðst
líka spennandi atvinnutækifæri hjá Glitni.
Það fór eins og það fór.“
Eyþór segir fráfall Junya hafa breytt af-
stöðu sinni til lífsins. Einnig voru þessar fáu
mínútur sem hann skildi við sjálfur örlaga-
ríkar. „Eftir slíka reynslu sér maður allt í
öðru ljósi. Sorgin hefur litað líf mitt í langan
tíma og það er fyrst núna, fjórum og hálfu
ári eftir að maðurinn minn lést, að ég er far-
inn að geta yljað mér við minningarnar.
Það er engin leið til að stytta sér leið í
sorginni. Hún er og verður. Eina leiðin til að
halda áfram að lifa er að viðurkenna tilvist
hennar. Leyfa henni að vera til. Sinna henni
þá og sýna henni virðingu. Gefa sér tíma til
að syrgja. Því enginn getur flúið sorgina.
Hún er brú okkar til lífsins sjálfs, til lífsvilj-
ans, viljans til að halda áfram að lifa. Því
það er það sem hinir horfnu ástvinir okkar
vilja að við gerum. Þeir vilja að við lifum, og
ef við getum ekki lifað fyrir okkur sjálf, þá
skulum við reyna að gleðja þá með því að
lifa fyrir þá.“
Eyþór Eyjólfsson býr á Íslandi og gegnir
nú starfi framkvæmdastjóra Stolt Sea Farm
sem er að reisa mikla fiskeldisstöð á Reykja-
nesi. Hann unir hag sínum vel hjá sínum
gamla vinnuveitanda og segir verkefnið í
senn krefjandi og spennandi. Eyþór hefur
snúið aftur til lífsins í anda loforðsins sem
hann gaf manninum sínum í minningargrein-
inni:
„Ég ætla ekki að láta mig reka út á haf til
þín, Junya. Ég ætla að halda áfram að lifa.
Ég ætla að lifa fyrir þig, ástin mín. Því þú
elskaðir allt líf.“
Junya á Bakka sumarið 2008, skömmu áður en hann fórst.
Doktorsritgerðin mín vakti töluverða
athygli vegna þess að hún tók á mál-
efni sem lítið hafði verið snert á fram
að því. Hún fjallar um röksemdafærslu
þeirra japönsku fræðimanna sem reynt
hafa í skrifum sínum að sýna fram á
það að Japanar séu öðrum kynstofnum
hæfari og betri. Meðan Japan var á
mikilli uppleið jókst sjálfsmeðvitund og
sjálfsálit Japana að sama skapi. Á þess-
um árum var aldrei talað um Japan
öðruvísi en japanska kraftaverkið,
efnahagsundrið sem átti sér ekki sinn
líka og menn voru farnir að halda það
að Japanar hlytu að vera æðri kyn-
stofn. Í Japan er mjög lifandi umræða
um japönsku þjóðina, einkenni hennar
og eðli og almennt hvernig það sé að
vera Japani. Um 1989 þegar uppblásið
efnahagslíf Japans hafði náð sínum ýtr-
asta þenslupunkti var þessi umræða öll
farin að snúast um það eitt að sýna
fram á það með einhverjum hætti að
Japanar væru öðrum þjóðum og kyn-
þáttum æðri.“
Þannig komst dr. Eyþór Eyjólfsson að
orði í samtali sem Hlér Guðjónsson,
þáverandi fréttaritari Morgunblaðsins,
tók við hann fyrir blaðauka Morgun-
blaðsins Úr verinu vorið 1997.
Brá í brún við heimkomuna
Spurður hvort hann hefði ekki allt eins
getað haft þessi orð um Íslendinga árið
2007 kinkar Eyþór kolli.
„Það er mikið til í því,“ segir hann
nú. „Ég fylgdist satt best að segja lítið
með íslensku samfélagi meðan ég bjó
ytra í 24 ár og þegar ég flutti heim
2007 brá mér í brún. Þetta var ekki
það Ísland sem ég skildi við, land gjald-
eyrishafta og óðaverðbólgu, auk þess
sem kalda stríðið var í algleymingi.
Auðvitað var gaman að sjá uppganginn
sem orðið hafði en mér blöskraði hvað
þenslan var ofboðsleg, hraðinn mikill
og boginn spenntur hátt. Það tók mig
tíma að venjast þessu, það var helst úti
á landi sem ég fann gamla Ísland.“
Upplifun Eyþórs var sú að fólk hefði í
stórum stíl misst jarðtenginguna. „Svo
virtist sem allir væru að reyna að
græða sem mest á sem skemmstum
tíma. Ég get ekki neitað því að ég end-
urupplifði Japan í kringum 1990. Mað-
urinn minn var sama sinnis. Menn
kepptust við að mæra Íslendinga og
segja þá æðri öðrum og maður fann
glögglega að hroki í garð útlendinga
var mikill, jafnvel litið niður á þá. Í
þeim efnum hafði ég raunar engan
samanburð því það voru svo til engir
útlendingar hérna árið 1983.“
Eyþóri líður oft öðrum þræði sem
útlendingi í eigin landi. „Þó að ég líti
út eins og Íslendingur er ekki sjálfgefið
að ég hugsi þannig og fólk má ekki
gefa sér það. Eftir svona langa dvöl í
Japan hegða ég mér á marga lund eins
og Japani og hugsa oft á japönsku. Ég
varð fyrir kúltúrsjokki þegar ég flutti
heim, ekki síst vegna þess aga- og virð-
ingarleysis sem gengur ljósum logum
um samfélagið. Svona var þetta ekki
þegar ég var að vaxa úr grasi. Þá þér-
aði maður eldra fólk og sýndi því til-
hlýðilega virðingu. Fólk virðist hætt að
bera virðingu hvert fyrir öðru, ekki
einu sinni fyrir stjórnmálamönnum og
lögreglu. Fólki sem er að reyna að
gera sitt besta í þágu lands og þjóðar.“
Verðum að standa saman
Eyþór segir frumskilyrði að breyta
þessu hugarfari ætli okkur að takast að
byggja landið upp að nýju eftir efna-
hagshrunið. „Þetta stendur endur-
reisninni fyrir þrifum og við skuldum
börnunum okkar og landinu að búa til
þjóðfélag þar sem ríkir friður og ein-
ing. Við náum engum árangri með því
að horfa í baksýnisspegilinn og leita að
sökudólgum.
Hatrið má ekki brjóta niður allt
traust manna á milli. Auðvitað er skilj-
anlegt að menn séu reiðir en gert er
gert og nú verðum við að standa sam-
an og horfa fram á veginn.“
Hafandi kynnst lífinu í Sovétríkjunum
og Kína veit Eyþór manna best að vel-
megun er ekki sjálfsögð meðal þjóða
og hann hvetur landsmenn til að
hlynna að henni. „Við höfum þraukað í
þessu landi í þúsund ár, lifað af nátt-
úruhamfarir og drepsóttir, það væri
bagalegt að láta vandamál sem við höf-
um kallað yfir okkur sjálf brjóta okkur
niður!“
Þjóðfélag án aga
og virðingar