Morgunblaðið - Sunnudagur - 10.03.2013, Qupperneq 47

10.3. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 47
„vandamál“ komi upp, og á þá auðvitað við
þau sem hægt er að leysa. Ég verð spennt.
„Jæja krakkar, keyrum þetta í gang“ er það
fyrsta sem ég hugsa. Núna líður mér eins. Ég
er búin að grafa þá skurði sem mig langar að
grafa á RÚV. Finnst ég hafa klárað þann
pakka í bili og ákvað því að segja starfi mínu
lausu. En ég kveð RÚV með góðar minningar
um skemmtilegt samstarfsfólk og umhverfi.“
Annar eggjastokkurinn fjarlægður
Sannarlega hefur Erla þó þurft að eiga við
svolítið meiriháttar áskoranir. Fyrir um ári
var 20x20 cm blaðra fjarlægð úr móðurlífi
hennar. Um leið missti hún annan eggja-
stokkinn. Svokallað legslímuflakk eða endó-
metríósa er krónískur sjúkdómur sem orsak-
ast af því að frumur úr legi finnast á öðrum
stöðum í kviðarholinu og valda þar bólgum og
blöðrumyndun. Og afar miklum sársauka.
Sjúkdómurinn er mjög algengur og því er
hinn langi tími sem tekur að greina hann, um
6-8 ár að meðaltali, óvenjulegur. Um 5-10%
kvenna eru talin vera með legslímuflakk og í
30-40% tilfella veldur sjúkdómurinn ófrjósemi.
Erla fann í sjö ár fyrir einkennum án þess að
greinast. Hún segir að því miður sé þekking
heilbrigðisstarfsfólks á sjúkdómnum oft lítil.
„Þetta hefur verið þó nokkurt tabú,
kannski af því þetta tengist móðurlífi kvenna.
En málið er að þetta er ekkert einkamál
kvenna. Ófrjósemi er mál maka og fjölskyld-
unnar. Það eru mörg ár frá því að kven-
sjúkdómalæknir fleygði því fram að ef til vill
væri ég með legslímuflakk en svo var því ekki
fylgt eftir. Á meðan olli það miklum skaða og
blaðran fór ört stækkandi. Frá því að ég
greinist og þar til kemur að uppskurðinum til
að fjarlægja hana stækkaði hún um 5 cm á
hvorn veginn, úr 15x15 cm í 20x20. Blaðran
hafði skemmt annan eggjastokkinn og ég
lendi því í meiriháttar inngripi sem hefði ekki
þurft að koma til ef þetta hefði verið greint
fyrr. Ég vona að þær konur sem lesa þetta
og finna fyrir sársaukafullum blæðingum til
dæmis og orkuleysi láti skoða sig nánar. Það
er ekkert sem stendur í bókum að blæðingar
eigi að vera svona erfiðar.“
Verst þótti Erlu að skilja ekki af hverju
hún var alltaf þreytt. Stundum þegar hún
kom heim úr vinnu þurfti ung manneskjan að
fara beint í náttfötin og upp í rúm. Hún var
þó búin að finna út að heilbrigður lífsstíll var
lykilatriði. Góður svefn og mataræði. Hún
þarf þó alltaf að fá B12-vítamínsprautur og
borða járnríkan mat. „Mér hefur fundist að
ég sé með fremur háan sársaukaþröskuld. Ég
var farin að missa hár, var grá og guggin og
með afar þaninn maga. Þegar ég vaknaði úr
uppskurðinum fann ég hvernig ég gat loks
andað eðlilega.“ En þetta var undarleg upp-
lifun á spítalanum. Fegin að ná andanum var
Erla á sama hluta spítalans og konur sem
voru með nýbura. „Á meðan ég er skjögrandi
þarna um, skröltandi á einum eggjastokk eru
konur í kringum mig sem ég deili á vissan
hátt sameiginlegri reynslu með. Ég hef fengið
mænudeyfingu og ég hef farið í skurð sem er
sá sami og er framkvæmdur við keisaraskurð.
En ég er ekki með barn í höndunum. Svolítið
skrýtin reynsla og mann langaði til að geta
talað um mænudeyfinguna á öðrum for-
sendum. Ég vona bara að tækninni og þekk-
ingunni hérlendis fari að fleygja þannig fram
að það verði hægt að skera úr um þetta fyrr.
Ytra eru þekktar konur farnar að vekja at-
hygli á þessu og vitað er að Marilyn Monroe
þjáðist af þessu. Mér hefur verið tjáð að
líkaminn sé svo fullkominn að hinn eggja-
stokkurinn gæti tekið við allri framleiðslu og
ég vona að það verði svo. En auðvitað hefði
ég viljað hafa þá báða.“
„Ég er búin að grafa þá skurði sem mig
langar að grafa á RÚV. Finnst ég hafa
klárað þann pakka í bili,“ segir Erla
Tryggvadóttir sem kveður útvarpið í bili
og heldur á vit nýrra ævintýra.
Morgunblaðið/Ómar
Mæðginin Erla og Tryggvi Pétursson, faðir Erlu,
árið 1957.
Erla Tryggvadóttir í kringum tvítugt.
Nöfnurnar tvær saman á Spáni árið 2009. Erla
eldri lét lífið í bílslysi á Spáni árið 2011.
Erla Tryggvadóttir ásamt föður sínum, Tryggva
Ólafssyni, stofnanda Lýsis. Myndin er tekin í
New York á 5. áratugnum.