Morgunblaðið - 31.05.2013, Blaðsíða 1

F Ö S T U D A G U R 3 1. M A Í 2 0 1 3
 Stofnað 1913  125. tölublað  101. árgangur 
EINKAÞOTUR,
ÞYRLUR OG
TUNGLFERÐIR
GUÐUM LÍKUR
Á ÖÐRUM
FÆTI
MJÖG ÁNÆGÐ
MEÐ BYRJUNINA
Á TÍMABILINU
JETHRO TULL 38 ÁSDÍS HJÁLMSDÓTTIR ÍÞRÓTTIRREYKJAVIK ROCKS 10
Vegabréfið sívinsælafylgir blaðinu í dag.
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Eftirlit skattyfirvalda og skoðun á skattskilum ein-
staklinga og fyrirtækja hefur skilað verulegum ár-
angri og leitt til mikilla hækkana við endurákvörð-
un á áður álögðum sköttum og gjöldum
framteljenda. Á síðasta ári leiddi eftirlitið til þess að
opinber gjöld voru hækkuð um 7.553 milljónir
króna. Á tímabilinu frá árinu 2008 til 2012 nam
hækkun skatta og gjalda samtals 22.972 milljónum.
Þetta kemur fram í grein Guðna Björnssonar,
viðskiptafræðings á eftirlitssviði ríkisskattstjóra
(RSK), í Tíund, fréttablaði embættisins.
„Þessu til viðbótar var yfirfæranlegt tap félaga
lækkað um 8.813 milljónir kr. á árinu 2008, 1.269
milljónir kr. á árinu 2009, 86,1 milljón kr. á árinu
2010, 46.710 milljónir kr. á árinu 2011 og um 2.823
milljónir kr. á árinu 2012. Lækkun á yfirfæranlegu
tapi á tímabilinu nam samtals 59.702 milljónum
kr.,“ segir hann.
Að meðaltali voru álögð gjöld í málum sem skatt-
eftirlitið skoðaði hækkuð um sjö milljónir á árinu
2010 en tæpar 24,5 milljónir í fyrra.
Í leiðara Tíundar fjalla Skúli Eggert Þórðarson
ríkisskattstjóri og Aðalsteinn Hákonarson, sviðs-
stjóri eftirlitssviðs RSK, um skatteftirlit og und-
anskot og segja embættið hafa „á undanförnum ár-
um séð fjölbreyttari flóru af kynlegum skattskilum
en nokkru sinni áður. Þar er á stundum rambað á
barmi hengiflugs í hæpnum túlkunum á ákvæðum
skattalaga, oft á grundvelli ráðgjafar frá aðilum
sem atvinnu hafa af slíku“, segja þeir.
Skattundanskot eru þjóðfélagsmein að sögn
þeirra, „sem étur samfélagið innan frá. Aldrei hefur
verið mikilvægara en nú að taka á slíku meini með
skjótvirkum hætti. Enn eru sömu einstaklingar að
hefja atvinnurekstur undir nýjum auðkennum þar
sem gamla félagið er látið sitja eftir eignalaust með
skattaskuldir. Er ástæða til að velta fyrir sér hvort
ekki þurfi við þessar aðstæður skjótvirkari úrræði í
stjórnsýslunni en nú eru fyrir hendi“.
78% segja skattundanskot mikil
Einnig segja þeir ótrúlega marga hafa varið
miklum fjármunum í skráningu félaga erlendis og
til skattaráðgjafa við að halda leyndinni virkri. „Allt
þetta er til að komast hjá skattgreiðslum sem á
stundum eru svipaðar fjárhæðir og fara í margra
ára umstang við þá umsýslu.“
Greint er frá niðurstöðum skoðanakönnunar í Tí-
und sem sýnir að 78% landsmanna telja að skatt-
undanskot séu mikil á Íslandi. Tæp 30% segja þau
mjög mikil. 71% vill auka skatteftirlit RSK.
Eftirlit skilaði milljörðum
 Hækkun skatta vegna eftirlits nam 23 milljörðum á fimm ára tímabili
 Samkvæmt könnun telja 78% landsmanna að skattundanskot séu mikil hér
Heiti lækurinn í Reykjadal er aðgengilegasti náttúrulegi
baðstaðurinn í nágrenni höfuðborgarsvæðisins og á
skömmum tíma hefur umferð um hann, sérstaklega að
vetri, margfaldast. Aukin umferð hefur leikið dalinn
grátt og stjórnendur Landbúnaðarháskóla Íslands, sem
er eigandi dalsins, hafa miklar áhyggjur af ástandinu.
Til stendur að taka efni úr skriðum til að bera í göngu-
stígana en þar sem deiliskipulag fyrir svæðið liggur ekki
fyrir er það óheimilt. Vinnu við tillögu að deiliskipulagi
er nú að ljúka hjá sveitarfélaginu Ölfusi.
Skipulagið og þær framkvæmdir sem þó hefur verið
ráðist í hafa verið fjármagnaðar með átta milljóna króna
framlagi úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða og
mótframlagi frá Ölfusi, Hveragerðisbæ og Eldhestum.
Sigurður Ósmann Jónsson, skipulags- og bygging-
arfulltrúi Ölfuss, segir óskandi að fleiri ferðaþjónustuað-
ilar legðu sitt af mörkum. Hann telur ekki vilja til að
hefja gjaldtöku í dalnum. „Við höfum aftur á móti talað
um að dalurinn eigi ef til vill ekki að vera opinn fyrir
stórumferð nema ákveðinn tíma á ári eða eftir að-
stæðum.“ Guðríður Helgadóttir, staðarhaldari Landbún-
aðarháskólans í Ölfusi, telur að gjaldtaka komi til
greina. Skólinn hafi ekki brugðist við fyrr vegna þess að
mjög hafi verið skorið við nögl í fjárframlögum til hans
og það hefði verið vonlaust fyrir hann að sækja um fjár-
magn til úrbóta í dalnum. runarp@mbl.is »14-15
Vetrarumferð um Reykjadal hefur aukist mjög á stuttum tíma og það sést
Morgunblaðið/RAX
Rætt um að takmarka aðsókn
 Vetrarumferð hefur margfaldast  Náttúran lætur á sjá
 Gjaldtaka kemur til greina  Byrja á Rjúpnabrekkum
 Maria Dama-
naki, sjávar-
útvegsstjóri Evr-
ópusambandsins,
er væntanleg
hingað til lands í
næstu viku og
mun funda með
Sigurði Inga Jó-
hannssyni,
sjávarút-
vegsráðherra, á
fimmtudag. Stjórnun makrílveiða
verður til umræðu á fundinum. Á
síðasta ráðsfundi sjávarútvegs-
ráðherra ESB boðaði Damanaki að
hún myndi við fyrstu hentugleika
eiga fund með nýjum ráðherra
sjávarútvegsmála á Íslandi til að
kynnast viðhorfum hans.
ESB hefur að svo stöddu hafnað
þátttöku í trollleiðangri vísinda-
manna til að kanna stofnstærð og
útbreiðslusvæði makríls. »6
Damanaki vænt-
anleg í næstu viku
Maria
Damanaki
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Á síðustu árum hefur orðið spreng-
ing í sölu á skyri á Norðurlöndum og
salan meira en tífaldast í
verðmætum og magni á
4-5 árum. Útlit er fyrir
að tekjur Mjólkursam-
sölunnar af beinni sölu og
sérleyfum nemi um hálfum
milljarði króna á þessu ári.
Mörg lönd hafa óskað eftir
samningi um leyfi til að fram-
leiða skyr og má nefna Bretland,
Þýskaland, Japan og Bandaríkin en
þar er unnið að stórum samningi um
sérleyfi, að sögn Jóns Axels Péturs-
sonar, framkvæmdastjóra sölu- og
markaðssviðs MS.
En hvers vegna er skyrið svona
vinsælt í þessum löndum? „Skyrið
einfaldlega smellpassar inn í tíð-
arandann,“ segir Jón Axel.
„Nú snýst allt um heilbrigði
og hreyfingu og þá er þetta
rétti tíminn fyrir fitulausa,
próteinríka vöru, sem að auki
bragðast mjög vel. Ég held að
það séu fáar vörur sem eru eins
sterkar hvort sem aldurshóp-
urinn er ungabörn eða 99 ára
gamalt fólk. Ég hef ekki séð annars
staðar tíföldun á sölu í stórum
mjólkurvöruflokki á skömmum
tíma.“ »12
Skyrið smellpassar
við tíðarandann
 Tíföldun í sölu skyrs á Norðurlöndum