Morgunblaðið - 02.12.2013, Qupperneq 13

FRÉTTIR 13Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 2. DESEMBER 2013
Smiðjuvegi 34 |Rauð gata | www.bilko.is | Sími 557-9110
BESTAVERÐIÐMUNDUEFTIR AÐ FINNA ÁÐUR EN ÞÚKAUPIR DEKK!
BREMSUKLOSSAR
SMURÞJÓNUSTA RAFGEYMAR BREMSUKLOSSAR
TILBOÐ
20%
AFSLÁTTUR
AF
VINNU
20%
AFSLÁTTUR
AF
VINNU
Fólksbíladekk Jeppadekk
Bjóðum fjölda tegunda af vetrar
og heilsársdekkjum fyrir fólks-
bíla á frábæru verði.
Bjóðum fjölda tegunda af
vetrar og heilsársdekkjum
fyrir jeppa á frábæru verði.
Það voru ekki allir með verðtryggð
lán á þessu tímabili og svo er það
spurning hvort allir geti lagt fram
séreignarsparnað. Það held ég ekki.
Við tökum þessu á jákvæðan hátt
og erum tilbúin að vinna eins og áð-
ur með stjórnvöldum að útfærslu.
Landsbankinn og aðrir bankar hafa
lagt mikið af mörkum, tekið á sig
sértækar skattahækkanir.
Eins og fram kom í kynningu
stjórnvalda hafa bankarnir gert
langmest í 110%-leiðinni, en Íbúða-
lánasjóður og aðrir langt um minna,
þrátt fyrir að meginþorri þessara
verðtryggðu íbúðalána liggi hjá
sjóðnum. Það sýnir hvað bankarnir
hafa þó verið tilbúnir að gera um-
fram aðra. Það sást vel í kynningar-
efni stjórnvalda [í Hörpu sl. laugar-
dag] að bankarnir hafa gert mun
meira en aðrir varðandi skuldaleið-
réttingar fyrir heimilin.“
Kemur niður á viðskiptavinum
– Þrengja fyrirhugaðar skatta-
hækkanir vegna niðurfærslu lána að
rekstri Landsbankans?
„Það er búið að skattleggja bank-
ana töluvert mikið á undanförnum
árum. Það hefur verið komið á
mörgum sköttum sem ekki eiga við
fyrir aðra. Þegar menn halda áfram
á þeirri braut þrengir þetta að okk-
ur og á endanum getur það spilast
lengra, bæði til viðskiptavina og
með því að hafa áhrif á verðmæti
eigna bankanna,“ segir Steinþór.
Spurður hvort aðgerðirnar ýti
undir þenslu segir Ingólfur Bender,
forstöðumaður Greiningar Íslands-
banka, mikilvægt að þær dreifist yf-
ir fjögur ár. „Þetta kemur inn á
þeim tíma þegar það er slaki í hag-
kerfinu. Slakinn á hins vegar að
vera horfinn árið 2015 samkvæmt
okkar þjóðhagsspá og flestra ann-
arra,“ segir Ingólfur sem telur að-
gerðirnar geta ýtt undir þenslu árin
2016 og 2017.
„Við teljum að
þetta valdi ein-
hverri verðbólgu,
strax á næsta
ári. Að mínu mati
er sú áætlun
Analytica vanmat
að áhrifin muni
eiga þátt í 0,1%
verðbólgu á
næsta ári. Verð-
bólguáhrifin
verða meiri. Þetta er verðbólgu-
hvetjandi og hækkar með þeim
hætti verðtryggð lán sem kemur á
móti þeirri eftirgjöf sem ríkið er að
veita þegar skoðuð eru áhrifin á
hreina eign heimilanna og kaupmátt
launa.
Aðgerðirnar ýta undir eftirspurn
í hagkerfinu en reikna má með því
að fasteignaverð hækki samfara
auknum umsvifum. Þetta mun auka
fjárfestingar á fasteignamarkaði.
Þetta gæti kallað á meiri hækkun
launa í hagkerfinu en ella en á móti
kemur aukin verðbólga þegar áhrif-
in á kaupmátt launa er skoðuð.“
Regína Bjarnadóttir, forstöðu-
maður greiningardeildar Arion
banka, segir það koma á óvart að
gert skuli ráð fyrir að verðbólga
aukist aðeins um 0,1% á næsta ári
vegna aðgerðanna. „Greiðslubyrðin
mun lækka strax og niðurfellingin
kemur til framkvæmda [um mitt
næsta ár]. Mér finnst sérstakt að
gert skuli ráð fyrir svo litlum
þensluáhrifum vegna þessa.“
Regína sagði bankann mundu tjá
sig betur um málið síðar í vikunni.
Minnkar verðmæti Landsbankans
 Bankastjóri Landsbankans segir aðgerðir í skuldamálum mjög íþyngjandi
 Greiningardeildir Íslandsbanka og Arion banka telja þensluáhrif vanmetin
Ingólfur
Bender
Steinþór
Pálsson
Regína
Bjarnadóttir
Skipting verð-
tryggðra lána*
*Tölur miðast við árslok 2012
**Fyrst og fremst Íslandsbanki og Arion banki
Heimild: Seðlabanki Íslands, Hagfræðideild Landsbankans
Íbúðalánasjóður 62%
Lífeyrissjóðir 16%
Landsbankinn 8%
Aðrir** 14%
62%
16%
8%
14%
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Talsmenn bankanna töldu of
snemmt að meta áhrif fyrirhugaðra
aðgerða í skuldamálum á rekstur
þeirra þegar eftir því var leitað í
gær. Þá treystu þeir sér ekki til að
meta áhrifin á lánasöfn sín.
Fram kom í samtali Morgun-
blaðsins við sérfræðing hjá Seðla-
banka Íslands í síðustu viku að
staða verðtryggðra íbúðalána sé nú
um 1.230 milljarðar króna.
Hér til hliðar má sjá skiptingu
verðtryggðra lána eftir lánastofn-
unum og eru tölurnar sóttar í nýja
þjóðhagsspá Landsbankans. Er hér
eingöngu um íbúðalán að ræða.
Má af skífuritinu sjá að skatt-
greiðendur tengjast um 90% hluta
verðtryggðra lána á þann hátt að
ríkið á ÍLS og 98% hlut í Lands-
bankanum, auk þess að eiga hlut í
Íslandsbanka og Arion banka. Þá
eiga lífeyrissjóðirnir hluta lánanna,
en launþegar fjármagna þá.
Mun ekki hjálpa öllum
Steinþór Pálsson, bankastjóri
Landsbankans, telur aðspurður að
aðgerðirnar séu raunhæfar.
„Já, mér sýnist að það sé ýmis-
legt jákvætt í þessu og vonandi
verður þetta til þess að við getum
náð að ljúka þessum kafla og snúa
okkur að öðru. Þetta er almenn að-
gerð, en verður þó ekki til að hjálpa
öllum. Sumir munu standa jafn illa
eftir sem áður. Það er alveg ljóst.
„Það liggur
beint við að
þetta styrkir
lánasafnið,“
segir Sig-
urður Erl-
ingsson, for-
stjóri Íbúða-
lánasjóðs,
um áhrif
niður-
færlsna
verðtryggðra íbúðalána á stöðu
sjóðsins.
Lánasafn sjóðsins er nú að
verðmæti um 800 milljarðar og
eru öll lánin verðtryggð.
Sigurður kveðst aðspurður
ekki reiðubúinn að áætla
hversu stór hluti safnsins verð-
ur afskrifaður vegna aðgerð-
anna.
Sérfræðingar sjóðsins eigi
eftir að leggjast yfir tæknilegar
hliðar málsins og hvernig niður-
færslan er framkvæmd. Bráða-
birgðaniðurstaða þeirrar grein-
ingar liggi fyrir innan tíðar.
Spurður hvort búast megi við
hagnaðartölum eftir næsta
rekstrarár í kjölfar þess að hluti
lánanna verði tekinn út og skil-
greindur sem leiðréttingalán,
sem verða afskrifuð, segir Sig-
urður of snemmt að segja
nokkuð til um það. „Áhrifin eru
flóknari en svo,“ segir hann.
Styrkir lána-
safn sjóðsins
ÁHRIFIN Á ÍLS
Sigurður
Erlingsson