Morgunblaðið - 03.05.2014, Qupperneq 29

29
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. MAÍ 2014
Klár í logsuðuna Kalli er hygginn hundur og veit að það borgar sig að verja augun með hlífðargleraugum þegar eigandi hans mundar logsuðutæki til að sjóða saman rör á Hverfisgötunni.
Golli
Vert er að velta fyrir
sér þeirri spurningu
hvers vegna íslensk
stjórnvöld skipa Íslandi
í flokk með þeim fáu
ríkjum heims sem
skattleggja lyfseð-
ilsskyld lyf í hæsta þrep
þegar kemur að álagn-
ingu virðisaukaskatts,
sbr. meðfylgjandi töflu.
Af 33 Evrópulöndum
leggja aðeins sjö ríki
hæsta þrep virðisaukaskatts á þessi
lyf, Ísland þar á meðal. Langflest
ríkjanna leggja á vsk. í neðri þrepum,
á bilinu 1,5% til 15%, og lönd eins og
Bretland, Svíþjóð og Malta leggja alls
engan virðisaukaskatt á lyfin. Á þetta
hafa Frumtök, samtök framleiðenda
frumlyfja á Íslandi, áður bent. Það er
því ástæða til að fagna þeirri víðtæku
áætlun sem fjármálaráðherra hefur
kynnt um endurskoðun virð-
isaukaskattskerfisins, sem m.a. hefur
það að markmiði að minnka bilið milli
efri skattþrepanna, og þá væntanlega
með því að lækka efsta þrepið og
fækka undanþágum í kerfinu.
Lífsnauðsyn og
munaður
Virðisaukaskatt-
skerfið á Íslandi er í
raun þrískipt, hæsta
þrepið er 25,5%, síðan
höfum við 14 prósenta
þrep og loks 0% og í
þann flokk fellur m.a.
sú vara og þjónusta
sem undanþegin er
virðisaukaskatti. Heil-
brigðisþjónusta á Ís-
landi er í dag að mestu
undanþegin virðisaukaskatti og er
almenn sátt um þá tilhögun. Á hinn
bóginn má spyrja hvers vegna
stjórnvöld skattleggja lyfseðilsskyld
lyf eins og munaðarvöru, lyf sem fólk
þarf nauðsynlega á að halda til að
halda heilsu eða jafnvel lífi. Lyf eru
ekki munaðarvara. Að sama skapi er
með nokkrum ólíkindum hvað er und-
anþegið virðisaukaskatti, t.d. ým-
islegt tengt ferðaþjónustu eins og
hvalaskoðun og laxveiði, sem seint
flokkast sem lífsnauðsynjar.
Úr og í ríkissjóð aftur
Af þeim fimmtán milljörðum króna
sem ríkið ver til lyfjakaupa á þessu ári,
sbr. fjárlög ársins í ár, má með nokk-
urri einföldun leiða að því líkur að allt
að tveir milljarðar króna fari í hring,
það er úr ríkissjóði og aftur til baka í
ríkissjóð þar sem bæði Landspítali og
Sjúktratryggingar Íslands kaupa lyf
með 25,5% vsk. Af framlögum hins op-
inbera til reksturs Landspítala fara
því háar upphæðir aftur til baka til rík-
issjóðs í formi virðisaukaskatts af lífs-
nauðsynlegum lyfjum.
Tímabær endurskoðun
Það er brýnt að endurskoða virð-
isaukaskattskerfið frá grunni og gera
það í senn einfaldara, gegnsærra og
réttlátara. Við þá vinnu hlýtur að
koma til endurskoðunar skattlagning
lyfseðilsskyldra lyfja sem eins og áður
segir er sú hæsta í Evrópu, ef ekki
heiminum. Einnig væri við hæfi að
hafa í huga raunverulega þýðingu
orðanna munaður og lífsnauðsyn og
skattleggja vöru og þjónustu í sam-
ræmi við það.
Eftir Jakob Fal
Garðarsson
» Það væri við hæfi að
hafa í huga raun-
verulega þýðingu
orðanna munaður og
lífsnauðsyn og skatt-
leggja vöru og þjónustu
í samræmi við það.
Jakob Falur
Garðarsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
Frumtaka.
Við erum Evrópumeistarar í skattlagningu á lyf
Álagning virðisaukaskatts á lyfseðilsskyld lyf í Evrópuríkjum
1. janúar 2013
Heimild: efpia.eu
Vsk á
lyfseðilsskyld Almennur
Land lyf (%) vsk (%)
Ísland 25,5 25,5
Danmörk 25,0 25,0
Noregur 25,0 25,0
Írland 0-23,0 23,0
Litáen 5,0-21,0 21,0
Búlgaría 20,0 20,0
Þýskaland 19,0 19,0
Tékkland 15,0 21,0
Lettland 12,0 21,0
Austurríki 10,0 20,0
Slóvakía 10,0 20,0
Ítalía 10,0 21,0
Finnland 10,0 24,0
Eistland 9,0 20,0
Rúmenía 9,0 24,0
Slóvenía 8,5 20,0
Tyrkland 8,0 18,0
Vsk á
lyfseðilsskyld Almennur
Land lyf (%) vsk (%)
Serbía 8,0 20,0
Pólland 8,0 23,0
Grikkland 6,5 23,0
Belgía 6,0 21,0
Holland 6,0 21,0
Portúgal 6,0 23,0
Kýpur 5,0 18,0
Króatía 5,0 25,0
Ungverjaland 5,0 27,0
Spánn 4,0 21,0
Lúxemborg 3,0 15,0
Sviss 2,5 8,0
Frakkland 2,1 19,6
Malta 0,0 18,0
Bretland 0,0 20,0
Svíþjóð 0,0 25,0