Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.08.2014, Side 18

18 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24.8. 2014
Ferðalög og flakk
Á
gústus var fyrsti og einn mikilvægasti keisari Rómaveldis. Hinn
19. ágúst síðastliðinn voru 2.000 ár liðin frá dauða hans. Hann
lést þegar hann var á ferðalagi í Nola á Suður-Ítalíu til að heim-
sækja staðinn þar sem faðir hans hafði látist. Talið er að hann
hafi dáið eðlilegum dauðdaga en þó hefur því verið haldið fram að eiginkona
hans, Livia, hafi eitrað fyrir honum. Hann dó í mánuðinum sem hafði verið
nefndur í höfuðið á honum. Eftirmaður hans í starfi var ættleiddur sonur
hans, Tíberíus, sem jafnframt var fyrrverandi tengdasonur hans. Ágústus
var fæddur árið 63 f. Kr., lést árið 14 e. Kr. og var ættleiddur sonur Sesars,
sem nefndi hann eftirmann sinn í erfðaskrá. Hann var fæddur Gaius Oktav-
íus og er þekktur fyrir að hafa komið á friði í keisaraveldinu Róm á valda-
tíma sínum sem varði frá 27 f. Kr. til dauðadags hans. Friðurinn varðveittist
að mestu í tvær aldir og er tímabilið þekkt sem Pax Romana. Að eigin sögn
fann hann Róm úr múrsteini og skildi við hana úr marmara. Valdatími hans
var jafnframt mikið blómaskeið hvað varðar arkitektúr, listir og bókmenntir
og endurreisti hann meðal annars 82 hof í borginni. Á meðal aðdáenda hans
voru skáldin Hóras og Virgill. Þá lét hann gera fjölda torga og lét jafnframt
koma fyrir styttu af sjálfum sér á hverju götuhorni. Talið er að um 50.000
styttur af honum hafi verið reistar.
Enn þann dag í dag er mögulegt að fara í skoðunarferðir um Róm til að
kynna sér sögu Ágústusar enda standa ennþá mörg af þeim mannvirkjum
sem hann lét byggja. Í tilefni af þeim tímamótum að 2.000 ár eru liðin frá
dauða hans er fjallað í The Daily Telegraph um sex staði í miðborg Rómar
sem eru nátengdir Ágústínusi og eru allir í göngufjarlægð hver frá öðrum.
Gönguferðin hefst við Ara Pacis-altarið og endar í Þjóðminjasafni Róm-
arborgar.
ÞEKKT KENNILEITI SEM TENGJAST FYRSTA KEISARA
RÓMAVELDIS ERU Í GÖNGUFJARLÆGÐ HVERT FRÁ ÖÐRU
Marmara-
borg
Ágústusar
HINN 19. ÁGÚST SÍÐASTLIÐINN VORU 2.000 ÁR LIÐIN FRÁ
DAUÐA ÁGÚSTUSAR RÓMARKEISARA. MARGAR BYGG-
INGAR SEM HANN BYGGÐI EÐA VORU REISTAR HONUM
TIL HEIÐURS STANDA ENN
Halldór A. Ásgeirsson haa@mbl.is
Valdatími Ágústusar
þykir mikið blóma-
skeið í sögu Rómar.
Tíu mínútna göngutúr til suðausturs frá grafhýsinu
leiðir að Montecitorio-höllinni þar sem ítalska þing-
ið er nú til húsa. Fyrir framan höllina er torgið sem
kennt er við sama stað og á því miðju er tignarleg
broddsúla sem Ágústus kippti með sér frá Egypta-
landi þegar hann hafði borið sigurorð af Kleópötru.
Fyrst um sinn var súlan geymd í Campus Martius og
gegndi þar hlutverki sólskífu. Ágústus tók súluna
niður þar sem hún hafði upprunalega verið reist í
Heliopolis í Egyptalandi árið 590 f. Kr. Híeróglýf-
urnar á súlunni líta út fyrir að hafa verið ristar í hana
í gær.
PIAZZA DE MONTECITORIO
Beint á móti Friðaraltarinu er grafhýsi Ágústusar sem hann lét byggja
árið 28 f. Kr. Þar voru jafnframt grafnir ýmsir fjölskyldumeðlimir hans.
Grafhýsið er það stærsta sem hefur nokkru sinni verið reist og hefur
án nokkurs vafa verið magnþrungið mannvirki á sínum tíma. Graf-
hýsið hefur látið nokkuð á sjá í áranna rás og er ekki lengur opið al-
menningi. Það hefur verið nýtt í ýmsum tilgangi, til dæmis sem leik-
hús á nítjándu öld og tónleikasalur snemma á þeirri tuttugustu. Árið
410 brutust Vísigotar inn í grafhvelfinguna og stálu vösunum þar sem
aska keisarafjölskyldunnar var geymd. Mussolini ætlaði sér að end-
urbyggja grafhýsið á sínum tíma enda leit hann á sjálfan sig sem
Ágústus endurfæddan og vildi tengja framrás ítalsks fasisma við dýrð-
arljóma rómverska keisaradæmisins.
GRAFHÝSI ÁGÚSTUSAR
Rómverska öldungaráðið tileinkaði Ágústusi „Friðaraltarið“
árið 9 f. Kr. Það var byggt í tilefni af þeim friði sem tekist
hafði að koma á í keisaradæminu í valdatíð Ágústusar eftir
vel heppnaðar herfarir hans. Altarið var fjögur ár í byggingu.
Í miðju þess er lítið altari og fjórir glæsilega myndskreyttir
veggir umlykja það. Altarinu var ætlað að minna íbúa Róma-
veldis á mikilvægi guðhræðslu og friðar. Altarið þykir vera
meistaraverk og er varðveitt í glerhýsi við árbakka Tíber.
Myndirnar á veggjunum sýna atburði úr sögu Rómar. Við
bygginguna er jafnframt skilti þar sem dregin er upp mynd af
vígslu altarisins. Þar fer Ágústus fyrir fylkingu embættis-
manna, presta og meðlima keisarafjölskyldunnar.
ARA PACIS