Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.06.2014, Blaðsíða 14

14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15.6. 2014
B
rynja Þorgeirsdóttir er að vinna
að annarri röð af sjónvarps-
þáttunum Orðbragði ásamt
Braga Valdimar Skúlasyni en
þau hlutu nýlega viðurkenningu
Samtaka móðurmálskennara fyrir framlag
sitt til eflingar íslenskrar tungu. „Efnistök
þáttastjórnenda vitna jafnt um ást á mál-
inu sem um færni í meðferð þess í nú-
tímalegu samhengi,“ sagði í rökstuðningi
samtakanna. Orðbragð, sem fjallar um
tungumálið á sérlega skemmtilegan og
iðulega frumlegan hátt, var vinsælasti
þátturinn á RÚV á þeim tíma sem hann
var sendur út og áhorfendakannanir sýndu
að unglingar horfðu á hann. Þessi geysi-
vinsæli þáttur var fyrr á þessu ári valinn
skemmtiþáttur ársins á Eddunni og fékk
tilnefningu fyrir handrit.
Spurð um vinnsluna á annarri þáttaröð-
inni segir Brynja: „Mesta áskorunin við
vinnuna að þessari nýju þáttaröð er að
viðhalda eldinum og sköpunarkraftinum
sem kviknaði þegar við unnum að fyrstu
þáttaröðinni. Núna þegar við gerum þetta
í annað sinn þá búum við yfir reynslu og
vitum sennilega betur hvað við erum að
gera en um leið felst áskorun í því að
viðhalda frumkvöðlakraftinum.“
Skrifar bók með Braga Valdimar
Hvernig er samvinnan milli ykkar Braga
Valdimars?
„Við erum mjög ólík en vinnum vel
saman og bætum hvort annað upp. Hann
er fyndnari aðilinn, hreint óborganlegur.
Ég er meiri skipulagsmanneskja en hann,
því hann er ekki mjög skipulagður. Hann
skrifar texta sem hann flytur sjálfur með-
an ég bý til umfjallanir eða innslög með
viðtölum við fólk, eins og til dæmis um
íslenskar mállýskur og framtíð íslensk-
unnar eða það hvernig íslenska var töluð
við landnám, en það síðastnefnda er eitt
af þeim innslögum sem verða í næstu
þáttaröð. Svo má geta þess að við Bragi
Valdimar erum að skrifa saman bók um
tungumálið sem kemur út í haust hjá
Forlaginu. Hún fjallar um skemmtilegar
hliðar tungumálsins og er myndrænt fram-
sett.“
Þegar þið Bragi Valdimar unnuð að
fyrstu þáttaröðinni af Orðbragði vissuð þið
þá að þið væruð með gott efni í hönd-
unum?
„Já, við vissum það en maður rennir
alltaf nokkuð blint í sjóinn varðandi við-
tökur. Við vildum að þættirnir höfðuðu til
allra og ekki síst unglinga. Unglingar
horfa ekki mikið á sjónvarp en ef þeir
fást til að setjast niður og horfa þá
standa þeir upp eða skipta um stöð ef
þeim finnst efnið leiðinlegt. Mesta áskor-
unin var því að fá ungmenni til að setjast
fyrir framan tækið og horfa til enda. Þau
eru vön að horfa á tónlistarmyndbönd og
kvikmyndir sem eru í háum gæðaflokki
hvað varðar framsetningu, kvikmyndatöku
og ákveðinn frásagnarmáta. Þessum gæð-
um vildum við ná því ungmennin bera
efnið saman við það sem þau þekkja. Við
þurftum að setja markið mjög hátt og það
var ekki sjálfgefið að okkur tækist ætl-
unarverkið. Svo kom í ljós að unglingar
horfðu á þáttinn. Ég held að húmorinn
sem er í þáttunum skipti einnig mjög
miklu máli. Við Bragi Valdimar tókum
líka þá afstöðu að vera aldrei að predika
eða tala niður til áhorfandans heldur vera
á ferðalagi með honum að uppgötva lend-
ur íslenskunnar.“
Hefur þú áhyggjur af framtíð íslenskrar
tungu?
„Eftir að hafa unnið rannsóknarvinnu í
tengslum við þessa þætti þá hef ég ekki
miklar áhyggjur, allavega ekki varðandi
slettur og slangur. Það er samt hægt að
taka undir áhyggjur fræðimanna um það
hversu mjög þrengir að íslenskunni á
ýmsum sviðum þar sem enskan er að
verða ráðandi en mest áberandi er þetta í
tölvusamskiptum, viðskiptum, tónlist og
ýmiskonar afþreyingarmenningu.“
Þú ert ekki bara einn af umsjón-
armönnum Orðbragðs heldur einnig rit-
stjóri menningarþáttarins Djöflaeyjunnar
þar sem meðal annars er vikuleg leik-
húsgagnrýni. Færðu mikið af athugasemd-
um frá listamönnum vegna þeirrar gagn-
rýni?
„Ég hef fengið bréf vegna þess. Ég skil
vel að þegar fólk er búið að leggja hjarta
og sál í sköpun sína og hefur unnið að
henni mánuðum eða árum saman þá sé
sárt þegar gagnrýnandi mælir ekki með
verkinu. En í Djöflaeyjunni er sá sem
gagnrýnir að lýsa eigin skoðun í stuttu
máli og reynir að undirbyggja hana á
sanngjarnan og heiðarlegan hátt og rök-
styður mál sitt. Ég stend með mínum
gagnrýnendum enda hef ég ekki rekið
mig á annað en að þar sé mikil fag-
mennska á ferð.“
Gott að vera ein
Þú hefur átt farsælan feril í sjónvarpi
nokkuð lengi. Var sjónvarpið miðill sem
þú stefndir á í upphafi?
„Í ársbyrjun átti ég fjórtán ára starfs-
afmæli í sjónvarpi. Ég ætlaði mér alltaf
að verða blaðamaður á blaði og sinna rit-
störfum því ég hef hið skrifaða orð í há-
vegum. Mér fannst á þeim tíma sjónvarp
vera fremur hávaðasamur poppmiðill með-
an hið mikilvæga og sanna væri í bókum.
En rétt áður en ég útskrifaðist frá Há-
skólanum með BA próf í mannfræði sá ég
auglýst starf fréttamanns á Skjá einum,
sótti um og fékk starfið. Það tók mig tvö
ár að læra að meta sjónvarpsmiðilinn og
skilja hann. Hann er sannarlega djúpur
og mikilvægur, hefur mikinn slagkraft og
nær til fólks á mörgum sviðum, ekki bara
með hinu talaða orði heldur er verið að
segja sögu eftir mörgum leiðum í einu;
með myndum, texta og hljóði þannig að
„En ég er haldin óbilandi for-
vitni og löngun til að vita sí-
fellt meira ef ég hef áhuga á
einhverju. Og vissulega felst
kraftur í því,“ segir Brynja.
Morgunblaðið/Rax
Gott að vera
skipstjóri í
eigin lífi
BRYNJA ÞORGEIRSDÓTTIR VINNUR AÐ NÝRRI RÖÐ
AF SJÓNVARPSÞÁTTUNUM ORÐBRAGÐI OG ER AÐ
SKRIFA BÓK MEÐ BRAGA VALDIMAR SKÚLASYNI.
AUK ÞESS STEFNIR HÚN Á DOKTORSPRÓF Í BÓK-
MENNTUM. HÚN HEFUR BRENNANDI ÁHUGA Á
SKÁLDSKAP OG SKRIFAR SJÁLF SÖGUR OG LJÓÐ.
Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrun@mbl.is
Svipmynd