Morgunblaðið - Sunnudagur - 22.06.2014, Blaðsíða 22

Ásta Arnardóttir, jóga-
kennari, segir núvit-
undarhugleiðslu
minnka streitu og
kvíða meðal iðkenda.
Morgunblaðið/Þórður
Á
sta Arnardóttir, yoga-
kennari og leiðsögukona,
hefur frá árinu 2010
staðið fyrir árlegum
kyrrðarvökum þar sem fólk kemur
saman og hugleiðir í þögn í nokkra
daga, fjarri símum, tölvum, kross-
gátum og hverju því sem beinir at-
hygli fólks frá hugsunum þess. Á
öld hinnar tafarlausu afþreyingar
kann að hljóma óvenjulega að vilja
fara eitthvað og þegja með hópi
fólks en Ásta segir að þögnin sé
aldagömul aðferð innan ýmissa and-
legra leiða til að sjá dýpra inn í eðli
lífsins. „Kyrrðin veitir einstakt
tækifæri til þess að staldra við og
tengjast lífinu á djúpstæðan hátt.
Allir þrá að vera hamingjusamir og
líða vel en oft erum við ófullnægð í
daglegu lífi og ekki í tengslum við
dýpri lögmál lífsins. Við erum oft á
stöðugum flótta undan því sem er
óþægilegt eða að eltast við það sem
er þægilegt. Og það veldur þján-
ingu. Í kyrrðinni öðlumst við með-
vitund um þessa tilhneigingu hug-
ans og náum að slaka á og sleppa
takinu. Margir upplifa dýpri tengsl
sem birtast sem hamingja, traust,
kærleikur, vellíðan“ segir Ásta. Hún
segir jafnframt að iðkunin leiði iðk-
andann úr heimi hugmyndanna og
yfir í veruleika skynjunar. „Í kyrrð-
inni erum við að hlusta eftir því
hvernig við bregðumst við skynj-
unum og reynum að taka eftir til-
hneigingu hugans að halda í þægi-
legar skynjanir og ýta hinum frá.
Við þjálfum okkur í að sleppa tak-
inu á þessum tilhneigingum, sem
byggjast á þeim misskilningi að ég
verði hamingjusöm ef ég safna nógu
mörgum þægilegum augnablikum
og leiði hin hjá mér. Hamingja er í
raun óháð ytri aðstæðum, hún er
nær því að vera afstaða til lífsins.“
Opnir tímar einu sinni í viku
Ásta fer jafnframt fyrir félagi um
núvitundarhugleiðslu á Íslandi. Fé-
lagið stendur fyrir opnum hug-
leiðslutímum einu sinni í viku á vet-
urna og heldur jafnframt byrjenda-
námskeið. Hugleiðslan sem þar er
iðkuð er kennd við núvitund (e.
mindfullness) og á rætur sínar að
rekja til kennslu Búdda fyrir 2.500
árum.
„Í núvitund erum við að þjálfa
hugann. Margir eru með mjög
sterkar hugmyndir um hugleiðslu
þegar þeir byrja, til dæmis að hún
snúist um að kyrra hugann. Flestir
taka svo eftir því að það er ekki
auðvelt. Hann getur verið hljóður
og hann getur verið mjög virkur.
Við erum að æfa okkur í því að
taka eftir hvernig hugurinn bregst
við skynjun og velja viðbrögð sem
hlúa að lífinu – vera kyrr með hug-
anum eins og hann er.“ Ásta segir
jafnframt að ásókn í hugleiðsluna
hafi aukist mikið í vetur. „Þetta hef-
ur byggst upp jafnt og þétt hjá
okkur. Fleiri og fleiri byrja að iðka
og þá verður þetta meira eins og
hluti af lífi þeirra. Áhrif núvitundar
hafa líka verið rannsökuð og þau
eru mjög mikil. Hún minnkar
streitu og kvíða og hjálpar fólki að
lifa í vellíðan og sátt. Það geta orðið
svakalegar hugarfarsbreytingar á
skömmum tíma. Í stað þess að
stjórna erum við að finna, í staðinn
fyrir að berjast erum við að elska, í
stað þess að loka viljum við opna.
Þetta er bara eins og að þjálfa
vöðva.“
Þátttaka á kyrrðarvökum á vorin
hefur verið afar góð og stefnt er að
því að fá virta kennara hingað til
lands til að leiða slíkar vökur frá og
með árinu 2015. Nánar er hægt að
fræðast um hugleiðsluna á
www.dharma.is og www.yogavin.is.
HUGLEIÐSLA OG KYRRÐARVÖKUR VEKJA ATHYGLI
Gætir þú þagað í nokkra daga?
Í SAMFÉLAGI NÚTÍMANS HÖFUM VIÐ NÆR ÓTELJANDI LEIÐIR TIL AÐ FLÝJA ÓÞÆGILEGAR HUGSANIR. ÁSTA ARNARDÓTTIR SEGIR AÐ KYRRLÁT ÞÖGN
GETI HJÁLPAÐ OKKUR AÐ SJÁ DÝPRA INN Í EÐLI LÍFSINS
Halldór A. Ásgeirsson haa@mbl.is
Heilsa og
hreyfing
Hugsuðir sem skildu þögnina
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
*Hugsuðir mannkynssögunnar voru margir hverjirmeðvitaðir um kraft þagnarinnar. 600 árum fyrirKrist sagði Lao-Tzu að „þögnin væri uppsprettamikils máttar“. Snillingurinn Leonardo da Vinci léthafa eftir sér að „ekkert styrkti vald jafn-kröft-uglega og þögnin“. Richard Nixon tileinkaði þögn-inni heilan kafla í æviminningum sínum. Kvikmynda-
leikstjórinn Woody Allen sagði jafnframt „Guð er
þögull. Bara að maðurinn gæti haldið sér saman.“
Kennsla á kyrrðarvöku og
hjá hugleiðslufélaginu er
ókeypis og starfsemin er
rekin með frjálsum fram-
lögum. Þetta fyrirkomulag
kallast Dana og á rætur að
rekja til þess að kennsla
Búdda var gefins og á lang-
flestum stöðum þar sem
búddísk hefð er iðkuð er
Dana haldið í heiðri.
„Búdda ráðlagði leik-
mönnum að gefa og Dana
er hversdagsleg iðkun sem
hefur djúpstæð áhrif á sál-
arlífið. Gjöfin þarf ekki
endilega að vera peningar
eða beinar gjafir heldur
getur hún líka verið bros,
tími eða hlustun. Áherslan
er á meðvitund um gjafir lífsins. Þessi iðkun byggist á dýpri meðvit-
und um þessa gjöf að vera á lífi og henni fylgir oftar en ekki mjög
djúpstæð löngun til að gefa af sér. Hún leiðir okkur á stefnumót við
eigingirni. Hvað er það sem við höldum í, viljum ekki sleppa takinu á?
Þannig er hægt að öðlast frelsi frá hugmyndinni um skort,“ segir Ásta.
ÖRLÆTI ER MIKILVÆGUR HLUTI IÐKUNARINNAR
Búdda kenndi ókeypis
Búdda hvatti iðkendur til að vera meðvit-
aða um gjafir lífsins.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ásta er jafnframt leiðsögukona og hefur staðið fyrir öræfaferðum inn
á miðhálendi á sumrin þar sem gengið er í kyrrð að hluta. Tvær slíkar
ferðir eru á dagskránni nú í sumar. „Það er alltaf mikið hlegið og
sungið í ferðunum en svo er dýrmætt að eiga tíma inni á öræfum þar
sem gengið er saman í kyrrð og þögn. Öræfakyrrðin er ein af gjöfum
öræfanna og það er afar þakklátt að eiga stund þar í kyrrð. Það er
eitthvað dásamlegt við að iðka þar í sameiningu. Sumum hefur fund-
ist þetta skrýtin tilhugsun en oftar en ekki er byrjað að kalla á kyrrð-
argöngu á þriðja degi. Stundum göngum við berfætt. Þá er hver og
einn með sjálfum sér og beinir athygli sinni að snertingu við jörð. Slík
ganga getur dýpkað tengsl við náttúruna og gefið náin augnablik í
öræfum. Áhrifin eru oft svipuð og á kyrrðarvöku. Hugurinn hljóðnar,
það hægist aðeins á og það kemur upp mikið þakklæti. Skynfærin
verða oft mjög næm og fólki verður meira ljóst hvað er aðalatriði og
hvað er aukaatriði. Þannig öðlast margir djúp tengsl við náttúruna og
sjá til dæmis að allt líf á jörðu er samtengt og við erum nátengd því
öllu.“
Í fjallgöngu getur öræfaþögnin verið kraftmikil og haft djúpstæð áhrif.
ÖRÆFAÞÖGNIN ER EIN AF GJÖFUM LANDSINS
Djúpstæð náttúrutengsl