Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.06.2014, Blaðsíða 46
46 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29.6. 2014
B
orgarstjórnarkosningarnar í vor þóttu
dauflegar og áhugi íbúa
höfuðborgarinnar fyrir þeim dræm-
ur með eindæmum. Það er því ekki
að undra þótt þær séu ekki heldur
eftirminnilegar. Það er þá helst að á
endapunkti fjögurra ára stjórnar Besta flokksins og
Samfylkingarinnar var látið eins og höfuðborgin væri
orðin holdgervingur rasískrar umræðu í veröldinni.
Fílapensill að feikna meini
Og ekki var hún stór, þúfan sem var sögð velta því
hlassi. Þeir sem helst þykjast eiga að ráða því hvað
megi ræða um í íslensku þjóðfélagi náðu ekki upp í
nef sér út af umræðunabba sem þeir sjálfir gerðu að
Stóru bólu tvær síðustu vikurnar fyrir kosningar.
Fréttastofa Ríkisútvarpsins, sem jafnan á samleið
með hinum uppbelgdu álitsgjöfum, undirstrikaði,
sem var óþarft, að hún er enn fjarri því að valda
verkefni sínu og sýna lágmarks stillingu. Hún fór
fram úr sér við að fá fordæmingu á rasískri umræðu
sem hún taldi að hefði heltekið borgarmálaumræðu,
sem var þó engin fyrir.
Og auðvitað fór svo að einhverjir létu þennan
erindrekstur „fréttastofu“ teyma sig í illa grundaðar
fordæmingar.
Framsóknarflokkurinn í Reykjavík hafði lent í
miklum ógöngum með framboðsmál sín og mældist
varla með nokkurt fylgi. Það var von að hann reyndi
að fá smá athygli á lokametrunum. Hann veðjaði á að
flugvallarmálið, sem Sjálfstæðisflokkurinn hafði
bæði svikið og vanrækt, gæti hjálpað sér. En það
gekk ekki upp, þar sem Framsóknarflokkurinn í
ríkisstjórn hafði tekið þátt í að svíkja þetta eina af
fáum vafningslausum loforðum í stjórnarsáttmála
með undirskriftum undir plögg með Degi B.
Eggertssyni og samgönguráðherra. Hafði sérstökum
trúnaðarmanni Jóhönnustjórnarinnar verið fengið
flugvallarmálið í hendur af hálfu ríkisstjórnar sem
treystir helst ekki fólki úr eigin röðum. Þá reyndi
Framsókn að taka upp meinta andstöðu við lóða-
úthlutun undir mosku í Reykjavík, þótt lítið hefði
verið um það rætt áður. Það er svo sem ekki í fyrsta
sinn sem lóðir undir tilbeiðsluhús trúfélaga eru gerð
að þrætueplum í borginni. „Um Hallgrímskirkju-
byggingu er býsna lítill friður, biskup segir upp með
hana, Pétur segir niður...“ Í þessa áttina söng Ómar
Ragnarsson fyrir mörgum áratugum. Vanstilltir
vinstrimenn með „ríka réttlætiskennd“, eins og þeir
lýsa stundum sjálfum sér, höfðu ekki annað að gera
þá stundina er moskumálið var viðrað en að ganga af
göflunum svo þeir gerðu það. Þeir bjuggu til rasíska
umræðu af ógeðfelldu tagi, þar sem engin var fyrir.
Ríkisútvarpið, sem sýnir jafnan á spilin sín, asnaðist
af afli með í þennan ys og þys út af engu. Tryggðu
þessu viðbrögð Framsóknarflokknum tvo borgarfull-
trúa í borgarstjórn. Rykdustun af moskumálinu hefði
aldrei dugað til slíks árangurs án hjálpar hinna sann-
færðu hrópenda rétttrúnaðarkirkjunnar.
Hvert var málið?
Það getur enginn gert mál úr því þótt sveitarfélag út-
hluti lóð til viðurkennds trúfélags, sem getur sýnt
fram á að hafa þörf fyrir að byggja sérstakt hús fyrir
sig. En til að bregðast við slíkum óskum þarf sveitar-
félagið að hafa lóð á skipulögðu svæði, þar sem gert
er ráð fyrir slíku húsi, eða þar sem breyta má deili-
skipulagi (eða annarri skipulagslegri forskrift) til að
bregðast megi jákvætt við slíkri beiðni. Borgarbúar,
og þá sérstaklega væntanlegir nágrannar, eiga að
hafa góðan tíma til að bregðast við áformum borgar-
yfirvalda. Þeir mega fjalla um staðsetningu, útlit, að-
komu, stærð og gerð, bifreiðastæði og aðra praktíska
hluti. Þeir mega líka láta óljósari atriði eins og
smekk ráða afstöðu sinni (eins og var sennilega inn-
tak deilna um Hallgrímskirkju). Þeir geta sannarlega
haft skoðun á því hvort úthluta skuli lóð til viðkom-
andi án endurgjalds. Þeir geta einnig látið hljóð og
truflandi hávaða frá væntanlegri starfsemi í eða
nærri íbúðahverfum ráða andstöðu sinni eða annarri
afstöðu. (Menn hafa mótmælt klukknaslætti í turni
Hallgrímskirkju þótt þar sé aðeins hringt á hefð-
bundnum vökutíma.) Íbúar í Norðurmýri mótmæltu
á sínum tíma kröftuglega sirkusstarfsemi sem stóð í
Umræðan þroskast
illa fari hún ekki fram,
hún gerjast ekki,
súrnar bara
* Ekki þarf að efast um aðrétttrúnaðarmennirnir semmisstu sig út af litla moskumálinu eru
vel meinandi. Enn minni vafi er á að
þeir eru einlæglega sannfærðir um að
þeir búi yfir ríkari réttlætiskennd en
„hinir“. Þess vegna bannfæra þeir
umræðu sem telst ekki vera innan
þeirra marka sem þeir sjálfir ákveða.
Reykjavíkurbréf 27.06.14