Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.06.2014, Blaðsíða 56

56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29.6. 2014
Listakonan og skáldið
Hekla Björt Helgadóttir
opnar sýninguna „Kast-
ala í Mjólkurbúðinni“ í
Listagilinu á Akureyri,
laugardaginn 28. júní kl.
15. Hekla er þekkt fyrir
myndlist sína, hefur hald-
ið samsýningar og er
með vinnustofu í Lista-
gilinu og sýningarrýmið Geimdósina. Sýn-
ingin „Kastalar í Mjólkurbúðinni“ geymir, að
sögn listakonunnar, skúffusögur, eða „vond-
ar“ sögur sem hafi verið betrumbættar og
endurskapaðar sem mínímaliskar allegóríur í
þrívíðu formi. Sögum, sem upphaflega hafi
verið gerðar fyrir skúffuna eina, hafi þannig
verið fundinn staður og stund til að láta ljós
sitt skína.
Sýning Heklu er aðeins opin helgina 28. og
29. júní en allir eru boðnir velkomnir.
LISTAGILIÐ Á AKUREYRI
SKÚFFUSÖGUR
Hekla Björt sýnir í
Listagilinu á Akureyri.
Pétur Sakari orgelleikari og undrabarn í tónlist
heldur tónleika í Hallgrímskirkju nú um helgina.
Finnski konsertorganistinn Pétur Sakari kem-
ur fram á Alþjóðlegu orgelsumri í Hallgríms-
kirkju laugardaginn 28. júní kl. 12 á hádegi og
sunnudaginn 29. júní kl. 17. Á hvorum tveggja
tónleikunum mun Pétur flytja verk eftir
klassísk tónskáld en einnig leika af fingrum
fram. Pétur hóf nám í sellóleik einungis
þriggja ára gamall og bætti orgelinu við þegar
hann var átta ára. Fyrstu einleikstónleikana
hélt hann árið 2005, þá þrettán ára, en hefur
síðan þá haldið fjölda tónleika víða um Evr-
ópu. Pétur hefur undanfarin ár stundað
framhaldsnám í París. Listvinafélag Hallgríms-
kirkju stendur að orgelhátíðinni en tónleikar
verða alls 38 í sumar.
UNDRABARN Í TÓNLIST
ORGELTÓNLEIKAR
Laugardaginn 28. júní verður opnuð sýning á
verkum fjögurra íslenskra myndlistarmanna í
Galleri Tornby í danska bænum Tversted á
Norður-Jótlandi. Sýningin ber yfirskriftina
„Islandsk Billedkunst i Verdensklasse“ sem á
íslensku útlegðist „Íslensk myndlist í heims-
klassa“. Listamennirnir sem verk eiga á sýn-
ingunni eru Sævar Karl Ólason, Arnór Bielt-
vedt, Tolli Morthens og Sossa Björnsdóttir.
Opnunin verður hátíðleg, boðið upp á ís-
lenskan harðfisk og hugsanlega eitthvað með
honum. Sævar og Arnór verða viðstaddir
opnunina, en þeir eru báðir búsettir erlend-
is. Galleri Tornby sýnir fyrst og fremst mynd-
list, jafnt danska sem alþjóðlega, en helsta
markmið gallerísins er að bjóða almenningi
upp á aðgengilega list í hágæðaflokki.
SÝNA Í DANMÖRKU
AF MYNDLIST
„Old Tree by the Sea“ eftir Arnór Bieltvedt.
Safnið Katonah Museum of Art í bænum Bedford, rétt utan NewYork í Bandaríkjunum, setur árlega upp tíu til tólf listsýn-ingar. Svo skemmtilega stendur á um þessar mundir, að af
fjórum sýningum sem uppi eru tengjast þrjár þeirra Íslandi.
Má þar fyrst nefna sýningu á verkum kvikmyndagerðarmannsins
Erics Heimbold, en hún ber yfirskriftina ICELAND: The Fire With-
in. Kvikmyndaverkin sýna náttúru landsins, eldfjöll, jökla, fossa og
norðurljós, en einnig bregður fyrir andlitum Íslendinga.
Sýningin ICELAND: Artists Respond to Place einblínir á sam-
band íslenskra samtíðarlistamanna við óviðjafnanlega náttúru lands-
ins, landfræðilega staðsetningu þess og þær öfgakenndu dægur-
sveiflur sem af staðsetningunni hljótast. Listaverk á sýningunni eiga
Birgir Andrésson, Eggert Pétursson, Egill Sæbjörnsson, Einar Falur
Ingólfsson, Georg Guðni Hauksson, Guðjón Ketilsson, Guðrún Ein-
arsdóttir, Katrín Sigurðardóttir, Ólafur Elíasson, Ragna Róberts-
dóttir, Rúrí og Þórdís Alda Sigurðardóttir.
Þriðja sýningin geymir málverk eftir Gunnellu og kallast Icelandic
Tales Illustrated by Gunnella en myndlistarkonan er þjóðinni þegar
vel kunnug fyrir einkennandi og heillandi stíl sinn.
Allar sýningarnar standa frá 29. júní til 28. september.
ÍSLENSK LIST Í KATONAH MUSEUM OF ART
Íslensk list vekur
athygli erlendis
Ljósmyndin „Við Þingvallavatn“ úr myndaseríunni Skjól eftir Einar Fal Ing-
ólfsson, af sýningunni ICELAND: Artists Respond to Place.
Morgunblaðið/Einar Falur
Málverk Gunnellu, úr bókinni Hænur eru hermikrákur e. Bruce McMillan.
BANDARÍSKA LISTASAFNIÐ KATONAH MUSEUM OF ART
SETUR UPP ÞRJÁR SÝNINGAR ER TENGJAST ÍSLANDI.
Guðrún Ingibjörg Þorgeirsdóttir gith@mbl.is
Menning
D
agskrá Sumartónleika í Skál-
holti hefur frá upphafi verið
metnaðarfull en vegna fjörutíu
ára afmælis hátíðarinnar er
hún einstaklega glæsileg í ár,“
segir Þorgerður Edda Hall, framkvæmda-
stjóri tónlistarhátíðarinnar Sumartónleika í
Skálholti. Hátíðin, sem fram fer í Skálholts-
kirkju, hefur verið haldin árlega síðan árið
1975 og stendur í fimm til sex vikur hverju
sinni. Gestir hátíðarinnar eru þrjú til fjögur
þúsund talsins yfir sumartímann en fjölgar
stöðugt, enda dagskráin skipuð virtum lista-
mönnum víðsvegar að. Ekki eru seldir miðar
á tónleikana, heldur tekið við frjálsum fram-
lögum. „Tónleikaverð hefur almennt hækkað
mikið síðustu ár,“ segir Sigurður Halldórsson,
listrænn stjórnandi hátíðarinnar. „Við
ákváðum hins vegar að leggja áherslu á frjáls
framlög tónleikagesta í stað þess að selja inn.
Þetta er gert til þess að sem flestir hafi tök á
því að sækja tónleika á hátíðinni.“
Norrænt yfirbragð er á Sumartónleikunum
í ár og margir flytjenda koma á hátíðina fyrir
milligöngu norræna tengslanetsins NOR-
DEM. Í fyrstu vikunni er boðið upp á nor-
ræna barokkveislu. Má í því samhengi nefna
þann hóp listamanna sem opna hátíðina,
sunnudaginn 29. júní kl. 20. Hópurinn, sem er
sænskur og kallast Ensemble Villancico,
hyggst spila barokk en með heldur öðru sniði
en flestir hlustendur eiga að venjast. Megnið
af þeirri barokktónlist sem spiluð er í dag
kemur frá Evrópu en barokktónlistin sem En-
semble Villancico leikur er suðuramerísk.
„Tónlistin sem þau ætla að spila er upp úr
handritum sem stjórnandi hópsins, Peter
Pontvik, fann sjálfur í klaustri í bænum Ib-
arra í Ekvador,“ segir Sigurður. „Síðasta ára-
tuginn má segja að tónlist frá Suður-Ameríku
hafi verið aðalsprengingin hjá þeim sem spila
tónlist fyrri alda. Handrit, sem enginn hefur
litið á í yfir þrjú hundruð ár, líta nú dagsins
ljós og mikil vinna fer í að lesa úr tónlistinni
sem þar er rituð. Villancico-hópurinn verður
síðan með dansara með sér líka, sem dansa
við barokkið.“
Hið norræna þema nær ekki einungis yfir
fyrstu vikuna, heldur teygir sig í hinar vik-
urnar einnig. „Í annarri vikunni flytja t.d.
Kammerkór Suðurlands, hópurinn Music for
the Mysteries og María Ellingsen, leikkona,
verkið „The Testimony of Melangell“ eftir
danska tónskáldið Hanne Tofte Jespersen.
Verkið er nýtt og byggt á gömlum kelt-
neskum textum um hina velsku konu og dýr-
ling Melangell, en á bak við hana er skemmti-
leg saga sem tónleikagestir munu fá að
heyra.“
Gömul tónlist og gömul hljóðfæri
Sumartónleikarnir hafa í gegnum tíðina sér-
staklega einbeitt sér að flutningi tónlistar frá
17. og 18. öld og telst hátíðin mikilvæg á
heimsvísu á því sviði. Birtist þessi áhersla
ekki einungis í vali á tónlist og flytjendum,
heldur leggja tónlistarmennirnir einnig
áherslu á að leika tónlistina á upprunaleg
hljóðfæri, þ.e. þau hljóðfæri sem notuð voru á
þeim tíma þegar tónlistin var samin. Hljóð-
færin eru þá ýmist gömul, eða ný, smíðuð
með gömlum aðferðum og eru nákvæmar eft-
irgerðir upprunalegu hljóðfæranna. „Það
breytir auðvitað hljómi tónlistarinnar þegar
verk er leikið á annað hljóðfæri en tónskáldið
hafði hugsað sér,“ segir Sigurður. „Því fer þó
fjarri að hljóðfærið sé hið eina sem máli skipt-
ir þegar reynt er að leika tónlist líkt og hún
var leikin þegar hún var samin, því túlkun
skiptir gríðarlegu máli líka. Þetta eru mikil
SUMARTÓNLEIKAR Í SKÁLHOLTI
Barokk úr aldagömlum
handritum frá Ekvador
SUMARTÓNLEIKAR SKÁLHOLTS ERU HALDNIR Í FERTUGASTA SINN Í ÁR OG VERÐA FYRSTU TÓNLEIKARNIR
HALDNIR SUNNUDAGINN 29. JÚNÍ. VEGNA TÍMAMÓTANNA VERÐUR DAGSKRÁ SUMARSINS MEÐ HÁTÍÐLEGRA
MÓTI OG HEFST MEÐ VIKULANGRI NORRÆNNI BAROKKVEISLU. ÞESSI GAMALGRÓNA HÁTÍÐ Í SKÁLHOLTI HEFUR
FÓSTRAÐ MARGA AF FÆRUSTU TÓNLISTARMÖNNUM ÞJÓÐARINNAR EN FRAMTÍÐ HÁTÍÐARINNAR ER NÚ ÓVISS.
Guðrún Ingibjörg Þorgeirsdóttir gith@mbl.is
Páll Ragnar Pálsson er
staðartónskáld Skál-
holts. Páll stundaði
nám í tónsmíðum við
Listaháskóla Íslands og
flutti til Tallinn eftir út-
skrift, þar sem hann
lauk MA-gráðu við
Eistnesku tónlistar-
akademíuna árið 2009
og doktorsgráðu frá sama skóla á þessu
ári. Verk Páls hafa verið leikin á ýmsum
tónlistarhátíðum og má þar nefna
Listahátíð í Reykjavík, Myrka músíkdaga
og Tallinn Music Week. Árið 2013 var
„Nostalgia“, verk hans fyrir fiðlu og
hljómsveit, valið tónverk ársins á Ís-
lensku tónlistarverðlaununum.
STAÐARSKÁLD SKÁLHOLTS
Staðartónskáldið
Páll Ragnar
Pálsson