Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.06.2014, Blaðsíða 50

Úttekt
50 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29.6. 2014
Á Ebay er til sölu málverk sem sagt er vera eftir einn af Ís-
lands stærstu meisturum; listmálarann Þórarin B. Þorláks-
son. Seljandinn er samkvæmt Ebay-síðunni staðsettur í
Bandaríkjunum og vill fá um 27.500 Bandaríkjadali fyrir
verkið eða um 3 milljónir íslenskra króna.
Að verk eftir Þórarin, eða íslensku málarana, dúkki upp á
Ebay er ekki alvanalegt. Sunnudagsblað Morgunblaðsins
hafði samband við Ólaf Inga Jónsson, deildarstjóra for-
vörsludeildar Listasafns Íslands.
„Það er allt sem talar á móti því að þetta sé mynd eftir
Þórarin Þorláksson,“ segir Ólafur Ingi. „Bæði er, að hand-
bragð verksins og einnig stærð þess er úr öllu samhengi
miðað við þau verk sem Þórarinn málaði. Málverkið er
miklu nær öðrum skóla, það er impressjónisma, en þeim
sem Þórarinn tilheyrði,“ segir Ólafur Ingi og bætir við að ef
málverkið væri mjög verðmætt væri skrýtið að leggja jafn-
mikla áherslu á hversu fallegur ramminn er, eins og gert er
í auglýsingunni er það gert. „Það er ekkert sem bendir til
þess að verkið sé eftir Þórarin.“
Í fyrstu auglýsingu um verkið var fullyrt að höfund-
armerking væri til staðar á því en ekki fylgdi ljósmynd af
henni í auglýsingunni.
Sunnudagsblað Morgunblaðsins hafði samband við selj-
andann og bað um ljósmynd af merkingunni sem og eig-
endasögu. Seljandinn svaraði því til að hann gæti ekki sent
ljósmynd af merkingunni. Honum hefði verið sagt að til að
sjá ummerki um merkingu Þórarins yrði að fjarlægja verk-
ið úr rammanum en bauðst ekki til að gera það til að geta
sannreynt það áður en hann seldi það á þrjár milljónir.
Seljandinn sagðist vera að selja verkið fyrir umbjóðanda
sinn og umbjóðandinn hefði látið hreinsa verkið hjá Joel
Zackoff, sérmenntuðum viðgerðarmanni listaverka, á
Green Street á Manhattan í New York. Raunar heitir, eða
hét sá maður, Joel Zakow en ekki Zackoff, og lést fyrir um 8
árum. Seljandinn á Ebay skrifaði í svari að Zakow hefði
sagt eigandanum að hann sæi leifar höfundarmerkingar
Þórarins. Aðra staðfestingu var ekki hægt að fá á þeirri
undirskrift en orð löngu látins manns, en seljandinn fór
ekki ofan af því að verkið væri sannarlega ekta.
Spurður út í eigendasögu gat hann ekki gefið upp nein
nöfn nema að eigandinn hefði keypt verkið af skólakennara
á Íslandi en gat ekki gefið upp frekari nöfn eða upplýsingar
um þau kaup. Frekari spurningum Sunnudagsblaðsins var
ekki svarað af seljanda en verkið er enn til sölu á Ebay. Eft-
ir fyrirspurnirnar var upplýsingum sem birtast á Ebay
breytt lítillega, það er að segja, ekki var lengur fullyrt að
verkið væri merkt höfundi heldur settur sá fyrirvari að lát-
inn forvörður hefði sagt umbjóðandanum að hann hefði séð
ummerki undirskriftar, sem væri þá falin undir ramm-
anum.
„Fólk á auðvitað alls ekki að kaupa verðmæt listaverk á
internetinu en þar sem eigandinn virðist ekki ætla að tékka
á undirskriftinni með nokkrum einasta hætti er þetta afar
hæpið og lélegri fagmennska fyrirfinnst varla. Þrátt fyrir
að sannreyna ekkert biður hann samt um þessa upphæð,“
segir Ólafur Ingi og kallar þetta „bull frá upphafi til enda“.
Fjölmörg listaverkafölsunarmál hafa komið upp vegna
sölu á Ebay í gegnum tíðina og hefur reynst erfitt að end-
urkalla slík kaup og fá endurgreitt enda hafa þá kaupendur
verið grænir og keypt verkið án þess að sannreyna uppruna
þess. Á vefnum hafa verið auglýst fölsuð verk eftir Picasso,
Chagall og fleiri. Dómsmál hafa einnig komið upp um fölsuð
húsgögn, snyrtivörur og fleira en auðveldara er að sann-
reyna slíka fölsun en listaverkafölsun.
Hver hefði trúað því að
notað inneignarkort á
síma frá Tal væri hægt að
selja á Ebay? Enginn,
enda er engin inneign
lengur á kortinu. Það
sem breytir hins vegar
dálitlu er að kortið prýðir
fyrrverandi borgarstjóri
Reykjavíkur, Jón Gnarr.
Seljandinn, sem er íslensk-
ur, virðist að minnsta kosti
telja að fyrir þetta kort
geti hann fengið smávegis
pening og setur á það
1.000. Hví ekki að reyna?
Frá Íslandi eru seldir ýmsir hlutir
sem sérstakir eru og Safn-
aramiðstöðin er með til
sölu skemmtilega og
skrýtna hluti svo sem
þessa sérútbúnu
njósnamyndavél. Þótt
gömul sé virkar hún full-
komlega. Viðmiðunarverð er
um 22.000 kr.
Gömul landsliðstreyja í
knattspyrnu var til sölu á Ebay
en seldist því miður rétt fyrir
helgi ef einhver hefði viljað
eignast. Hún er númer 13 án
frekari upplýsinga, nema að hún er líkast til frá
8. áratugnum að sögn seljanda. Hún fór á um
13.000 kr en seljandinn var breskur.
Gömul íslensk bílnúmer sjást æ sjaldnar en þessi núm-
eraplata er til sölu og seljandinn, sem er í Phoenix í Banda-
ríkjunum, segir hana vera frá því um 1950. Leiðbeinandi
verð er um 14.000 kr.
Margir kannast við tímaritið
MAD sem var vinsælt hér á árum
áður en þetta eintak er á íslensku
og er afar sjaldgæft og dýrt eftir
því en á það eru settar um 22.000
kr. Seljandinn segir að aðeins sex
tölublöð hafi verið gefin út á ís-
lensku af MAD og þau hafi auk
þess verið prentuð í litlu upp-
lagi. Þetta eintak, frá 1988, sé
því nokkuð sem allir MAD-
safnarar verði að eignast.
Barbídúkka í ís-
lenska búningnum
er nokkuð vinsæl á
Ebay og um þessar
mundir eru heil 13
stykki til sölu á vefn-
um. Verðið er afar
mismunandi og fer
eftir því hvort hún er
í kassa eða ekki. Hún
fæst á 3.000-10.000
kr.
Fyrsti heimaleikur
Liverpool í
Evrópukeppni fór
fram á
Anfield árið 1964.
Þar tók stórliðið úr bítla-
borginni á móti vest-
urbæjarveldinu KR.
Þetta knattspyrnu-
prógramm yfir leikinn
sem selt var á vellinum
er til sölu á Ebay og
fæst fyrir litlar 4.000 kr.
Gamla íslenska lögregluermahnappa sem Safnaramið-
stöðin býður einnig til sölu er að finna á Ebay en áhugasöm-
um um einstaka gamla muni má benda á facebooksíðu
Safnaramiðstöðvarinnar. Á hnappana eru settar um 3.000
kr.
Hard Rock Café í Reykjavík sáluga fer að
verða að goðsagnarkenndum
veitingastað en á Ebay má
finna þónokkuð marga
minjagripi sem seldir
voru á veitingastaðn-
um, nælur, glös og derhúfu
sem þessa. Verðið á
henni er um 7.000
kr.
Útlendingar
geta lært íslensku á
Ebay fyrir aðeins litlar
1.100 kr. og það tekur ekki nema
nokkrar mínútur því hægt er að kaupa
vúdúgaldur sem galdrar íslenskukunnáttuna í fólk. Þeir sem
hafa reynt í mörg ár vilja kannski prófa en Sunnudagsblað
Morgunblaðsins ábyrgist ekki árangur og það gerir Ebay
ekki heldur.
ÝMISLEGT ÖÐRUVÍSI
„Ekkert sem bendir til þess að verkið sé eftir Þórarinn“