Fréttablaðið - 31.10.2013, Síða 64
31. október 2013 FIMMTUDAGUR| MENNING | 44
ÞEGAR ÞÚ ERT Á RÖLTI TEKURÐU EKKERT ENDILEGA EFTIR HURÐARHÚNUM,
HURÐUM, GRAFÍSKUM SKREYTINGUM EÐA SKILTUM.
BÆKUR ★★★★★
Andköf
Ragnar Jónasson
VERÖLD
Andköf er fjórða glæpasaga
Ragnars Jónassonar, en hann
hefur einnig þýtt nokkrar skáld-
sögur, meðal annars eftir Agöthu
Christie. Og það er ekki laust við
að áhrif frá þeirri gömlu drottn-
ingu glæpasögunn-
ar sjáist víða í þess-
ari nýjustu sögu
Ragnars. Sögusvið-
ið er afskekkt vita-
varðarhús norður
í Kálfshamarsvík
sem er engu líkara
en gegni hlutverki
herragarðs í einni
af sögum Agöthu.
Þar býr einhleyp-
ur milljónamær-
i n g u r á s a mt
þjónustufólki,
gömlum systk-
inum sem hefur
dagað þar uppi.
Í upphafi sögu
kemur ung kona
úr fortíðinni í heimsókn. Hún
heitir Ásta og ólst upp í húsinu en
hefur ekki komið þangað lengi.
Einnig kemur við sögu ungur og
kvensamur bóndi af næsta bæ.
Allt þetta fólk tengist missterkum
böndum og á sameiginlegar minn-
ingar um hörmulega atburði sem
gerðust á staðnum, öll eiga þau
leyndarmál sem afhjúpast í rás
sögunnar.
Morguninn eftir að Ásta kemur
finnst eitt þeirra látið í fjöru-
grjóti undir klettum skammt frá
húsinu og þá fer af stað klassísk
morðgáta þar sem þeir einir liggja
undir grun sem voru staddir í hús-
inu kvöldið áður. Semsagt: það er
engu líkara en hér sé búið að flytja
umhverfi og persónur úr sögu af
Hercule Poirot eða fröken Marple
inn í íslenskan samtíma og bæta
við DNA-rannsóknum, tölvum og
lögreglumönnum sem glíma við
það eilífðarverkefni að samþætta
einkalíf og starf. Rannsóknin er í
höndum lögreglumannanna Ara
Þórs og Tómasar sem lesendur
þekkja úr fyrri sögum Ragnars –
Ari Þór á von á sínu fyrsta barni
og Tómas glímir við erfiðleika í
hjónabandinu.
Sagan er semsagt ekki frumleg
og morðgátan sjálf reynist vera
fremur fyrirsjáanleg, bæði það
hver morðinginn er og hvað rekur
hann til þess að drepa er lesand-
anum löngu ljóst
áður en yngri
lögreglumaður-
inn, Ari Þór,
leggur saman
tvo og tvo eftir
að hann verð-
ur fyrir óvæntri
hugljómun sem
er algerlega eftir
uppskrift frá Her-
cule Poirot.
Stí ll sögunn-
ar er einkenni-
lega gamaldags
og minnir oft á
gamlar þýðingar á
glæpasögum. Þetta
þarf ekki að vera
alslæmt en virkar
einkennilega hér. Ekki síst vegna
þess að það er enginn munur á
frásögn sögumannsins annars
vegar og samtölum persónanna
hins vegar. Það verður næstum
því kómískt á köflum að lesa sam-
tölin sem eiga að vera á milli fólks
í nútímanum en eru alltaf eins og
upp úr gamalli bók.
Auðvitað er ekkert að því að
höfundar verði fyrir áhrifum frá
þeim sem á undan komu og glæpa-
sögur þurfa ekki að vera frum-
legar eða nýstárlegar til að virka.
En þessi saga er eiginlega frekar
stæling eða staðfærsla en skap-
andi úrvinnsla úr áhrifum.
Jón Yngvi Jóhannsson
NIÐURSTAÐA: Gamaldags glæpasaga
með fyrirsjáanlegri fléttu, skrifuð í
þunglamalegum stíl.
Agatha Christie á Íslandi
„Hugmyndin að bókinni kviknaði
fyrir fjórum árum,“ segir Annetta.
„Þá var ég atvinnulaus í miðri krepp-
unni, oft á rölti um bæinn og fór að
velta fyrir mér muninum á því að
sjá og taka eftir. Í kjölfarið tók ég að
horfa nánar á nærumhverfið og upp-
götvaði þá hversu mörg grafísk smá-
atriði leynast allt um kring. Þegar
þú ert á rölti niður Laugaveginn eða
Skólavörðustíginn tekurðu ekkert
endilega eftir hurðarhúnum, hurðum,
grafískum skreytingum eða skiltum,
svo ég tali nú ekki um stytturnar.“
Annetta segist vera ánægð með
hversu vel myndirnar í bókinni end-
urspegli breytingarnar í miðbænum
á þessum fjórum árum. „Bærinn er
svo fljótur að breytast,“ segir hún.
„Þannig að bókin er heimildarverk í
leiðinni. Langflestar myndirnar eru
teknar í hundrað og einum, en það eru
nokkrar teknar utan hans eins og fólk
sér ef það rýnir vel í bókina. Mynd-
unum er ekki skipt niður í kafla eftir
viðfangsefnum þannig að þú veist
aldrei hvað bíður þín á næstu síðu,
bara eins og þegar þú ert á röltinu.“
Annetta er grafískur hönnuður en
hún hefur alltaf haft mikla ástríðu
fyrir ljósmyndun, tók til að mynda
kúrsa í henni samhliða hönnunar-
náminu. Hún gefur bókina út sjálf,
segir hana hafa verið sér svo mikið
hjartans mál að hún hafi viljað fylgja
henni alla leið. „Það kom eiginlega
ekkert annað til greina,“ segir hún.
„Ég fékk svo góð viðbrögð við þessum
myndum frá þeim sem ég sýndi bók-
ina að ég ákvað að láta slag standa
og gefa hana bara út alveg eftir mínu
höfði.“ fridrikab@frettabladid.is
Munurinn á því að sjá og taka eft ir
Ljósmyndabókin Reykjavík í hnotskurn er umfangsmikil samtímaheimild um grafík og hönnun í miðbæ Reykjavíkur.
Bókin inniheldur ljósmyndir sem Annetta Scheving, grafískur hönnuður með ljósmyndadellu, hefur tekið undanfarin fj ögur ár.
REYKJAVÍK Í
HNOTSKURN
Annetta segist
hafa tekið þá
ákvörðun að
gefa bókina
út sjálf til að
fylgja henni
alla leið.
FJÖLBREYTNI
Gluggaskreyt-
ingar búðanna
við Laugaveg-
inn eru með
ýmsu móti.
Fennel grafinn lax með hunangssinnepssósu
Reyktur lax með piparrótarsósu og lime
Síldar þrjár tegundir
Ferskt sjávarréttasalat með rækjum,
hörpuskel og kóríander
Heimalagað villibráða pate með trönuberjasósu
Hreindýrabollur með gráðostasósu
Hunangsgljáðar kalkúnabringur með villisveppasósu
Brakandi grísa purusteik
Birkireykt hangikjöt með uppstúf
Sinneps gljáður hamborgahryggur
Jóla
Heimalagað rauðkál, eplasalat,
sykurbrúnaðar kartöflur,
seytt rúgbrað og smjör.
Ris á l´allamende með kirsjuberjasósu
Dönsk eplakaka með þeyttum rjóma
Kókostoppar með súkkulaði
Borðapantanir í síma 544 40 40 eða á netfangið spot@spot.is
UPPSELT