Fréttablaðið - 15.05.2014, Síða 18
15. maí 2014 FIMMTUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
FRÁ DEGI
TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Í þremur greinum hér í Fréttablaðinu
hef ég rakið helstu ágalla á skuldafrum-
vörpum ríkisstjórnarinnar.
Höfuðágallinn er óréttlætið. Aðgerðin
nær ekki með sambærilegum hætti til
fólks í sambærilegri stöðu og engin til-
raun er gerð til að greina þann hóp sem
er í vanda og hefur mátt þola að skuldir
hafa hækkað meira en húsnæði.
Engin tilraun hefur verið gerð til að
skilja frá þá sem hafa hagnast á fast-
eignakaupum sínum á undanförnum
áratugum, hafa því ekkert tjón liðið og
hafa mjög lítinn húsnæðiskostnað. Það
er óskiljanlegt að ríkisstjórnin leggi allt
kapp á að nýta almannafé til að lækka
skuldir auðugasta fólks landsins. Af
hverju má ekki setja tekju- og eigna-
mörk á aðgerðina?
Skuldaleiðréttingin nær ekki til mik-
ils fjölda fólks sem er með verðtryggð
lán og verðtryggðan húsnæðiskostnað.
Það er óskiljanlegt og órökstutt að leigj-
endur og búseturéttarhafar séu með sér-
stöku ákvæði undanþegnir leiðréttingu.
Það er auðvelt að koma til móts við þá
sem leigja hjá lokuðum leigufélögum og
eigendur búseturéttar.
Við í Samfylkingunni munum gera
tillögu um að ríkustu 15% þjóðarinnar
fái skerta skuldalækkun og ríkustu 5%
þjóðarinnar fái ekki skuldaniðurfell-
ingu. Við munum líka leggja til að ein-
staklingar með skuldlausa eign yfir 20
milljónum og hjón með skuldlausa eign
yfir 30 milljónum króna fái ekki skulda-
niðurfellingu.
Þessi afar hóflega takmörkun aðgerð-
arinnar í réttlætisátt dugar til að fjár-
magna sambærilega úrlausn fyrir leigu-
félög og húsnæðissamvinnufélög. Þá
munu Félagsstofnun stúdenta og hús-
sjóður Öryrkjabandalagsins geta lækkað
leigu til sinna leigjenda, til samræmis
við leiðréttinguna sem þeir fá sem búa í
eigin húsnæði. Þá geta búseturéttarhaf-
ar í Búseta og Búmönnum fengið sömu
úrlausn og aðrir.
Þessar breytingar mundu gera aðgerð-
irnar réttlátari og sanngjarnari. Er
hægt að vera á móti þeim? Þingmenn
ríkisstjórnarinnar þurfa að svara þeirri
spurningu á Alþingi í vikunni.
Er hægt að vera á móti?
FJÁRMÁL
Árni Páll
Árnason
formaður Samfylk-
ingarinnar
➜ Við í Samfylkingunni munum
gera tillögu um að ríkustu 15%
þjóðarinnar fái skerta skuldalækk-
un og ríkustu 5% þjóðarinnar fái
ekki skuldaniðurfellingu.
www. utkall.is
Í ÞÁGU VÍSINDA
Þær sækja skilagögn til þeirra
sem ákveða að taka þátt.
Umslögin má einnig setja
ófrímerkt í póst.
Í
Markaðnum, fylgiriti Fréttablaðsins um viðskipti, var í
gær sagt frá því að landbúnaðarráðuneytið hefði enn á ný
brugðizt hratt og vel við óskum framleiðenda í landbúnaði og
gefið út opinn tollkvóta á lífrænni mjólk að beiðni Mjólkur-
búsins KÚ. Ástæðan er að skortur er innanlands á lífrænni
mjólk, sem mjólkurbúið notar við framleiðslu á osti.
Þetta er sambærilegt við það þegar gefinn var út kvóti fyrir
jólin svo að Mjólkursam-
salan gæti flutt inn smjör, af
því að skortur var á rjóma á
innanlandsmarkaði. Myndin sem
teiknast upp er alveg skýr; ef
innflutningsfyrirtæki óska eftir
því að fá tollkvóta á lægri tolli
vegna skorts á búvörum innanlands, til að geta boðið neytendum
betra vöruúrval og lægra verð, er það voða erfitt fyrir ráðuneytið,
sem að lokum segir bara nei. Ef hins vegar hagsmunaaðilar í land-
búnaði þurfa á tollkvóta að halda til að geta haldið áfram fram-
leiðslu, er það afgreitt í hvelli.
Félag atvinnurekenda gagnrýnir þessa ákvörðun á grundvelli
þess að ekki sé eins farið með mismunandi umsóknir um inn-
flutningskvóta á lægri tolli vegna skorts á vörunni innanlands.
Hagar sóttu í febrúar um opinn tollkvóta fyrir osta úr mjólk sem
ekki er til á Íslandi og fyrir lífrænan kjúkling, sem líka er ófáan-
legur innanlands. Fyrirtækið fékk þá þvert nei. „Það er aldrei
traustvekjandi þegar tvö sambærileg mál fá ósambærilega með-
ferð. Í öðru tilfellinu er brugðist við skorti með því að opna fyrir
innflutning en í hinu er neytendum gefið langt nef og þeim sagt
að borða eitthvað annað og þá helst eitthvað íslenskt,“ sagði Björg
Ásta Þórðardóttir, lögfræðingur hjá FA, í Markaðnum í gær.
Á þessu máli er önnur hlið; tollverndinni er í orði kveðnu haldið
uppi meðal annars vegna fæðuöryggissjónarmiða; til að tryggja
að Ísland sé sjálfu sér nógt um mat. En þegar innlendir framleið-
endur bregðast ekki við þörfum markaðarins og varan er ekki til,
kemur kerfið í veg fyrir að hægt sé að flytja hana inn á viðráðan-
legu verði. Þannig er hvatinn til að gera betur, til dæmis með því
að framleiða lífrænan kjúkling, enginn. Er það fæðuöryggi?
Þessi afstaða landbúnaðarkerfisins á samt ekki að koma á
óvart. Áratugum saman hafa landbúnaðarráðherrar, sama úr
hvaða flokki þau koma, svínað markvisst á neytendum í þágu
framleiðenda við ákvarðanir um tolla á landbúnaðarvörum. Í
febrúar skipaði Sigurður Ingi Jóhannsson ráðherra starfshóp um
tollamál í landbúnaði, þar sem bændur og framleiðendur á þeirra
vegum áttu þrjá fulltrúa og launþegasamtök tvo, en Neytenda-
samtökin engan og innflytjendur engan. Eftir að þetta var gagn-
rýnt fengu samtök innflutningsfyrirtækja fulltrúa í hópnum, en
Neytendasamtökin fengu eftir mikinn eftirrekstur bréf þann 6.
maí um að þau ættu ekkert erindi í þennan starfshóp.
„Stjórn Neytendasamtakanna getur með engu móti fallist á
að launþegasamtök, bændasamtök og atvinnurekendur í starfs-
hópnum gæti hagsmuna neytenda sérstaklega. Verður því að túlka
svarið sem svo að ráðherra telji að endurskoðun á tollalöggjöf á
sviði landbúnaðar komi neytendum ekkert við,“ skrifaði Jóhannes
Gunnarsson, formaður Neytendasamtakanna, í grein í Frétta-
blaðinu á laugardaginn.
Það verður sögulegt þegar ríkisstjórn sezt að völdum á Íslandi
sem gætir hagsmuna neytenda gagnvart ónýtu og alltof dýru
landbúnaðarkerfi. Þessi stjórn ætlar augljóslega ekki að marka
nein slík tímamót.
Svínað á neytendum við ákvarðanir í tollamálum:
Framleiðendastjórn
Soðið upp úr
Þau halda áfram að vera „ljúf og
góð“ hvort við annað niðri á þingi
þessi dægrin. Aðfaranótt gærdagsins
varð hressandi uppákoma þegar
Steingrímur J. Sigfússon þingmaður
Vinstri grænna brást ókvæða við
frammíköllum Vigdísar Hauksdóttur,
þingmanns Framsóknarflokksins.
Hann var í miðri ræðu um leiðrétt-
ingu verðtryggðra fasteignalána
þegar Vigdís kallaði „Lands-
bankabréfin“. Steingrímur var
ekki glaður og sagði háttvirtum
þingmanni að þegja og kallaði
hana leiðinda friðarspilli– gjamm-
andi endalaust.
Gæti orða sinna
Einar K. Guð-
finnsson, forseti
Alþingis, bað þingmanninn að gæta
orða sinna en Steingrímur hafði ekki
enn náð sér niður og sagðist ekki
mundu líða það að ræðumenn væru
truflaðir með þessum hætti. Það er
sjaldnast friður hjá þingmönnunum
okkar þessi dægrin en skemmst er
að minnast þess þegar sauð upp úr
hjá Katrínu Júlíusdóttur,
þingmanni Sam-
fylkingarinnar, í
febrúar þegar
Bjarni Bene-
diktsson
truflaði hana í
miðri ræðu og
hún brást við
með því
að
kalla hann helvítis dóna. Hún baðst
síðar afsökunar á ummælum sínum.
Steingrímstilburðir
Vigdís tjáði sig um þessi ummæli
Steingríms í sinn garð á Bylgjunni
í gær þar sem hún sagði Steingrím
hafa orðið sér til skammar. Hún
sagðist einnig vera stolt af
því að fara óskaplega í
taugarnar á vinstrimönnum.
Hún bætti því að lokum
við að Steingrímur væri
heilagri en aðrir á þingi,
hann mætti grípa fram
í og stunda málþóf en
þegar aðrir sýndu slíka
„Steingrímstilburði“
trylltist hann.
fanney@frettabladid.is