Læknablaðið - 15.09.2009, Blaðsíða 31

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKN
blöðrutæmingu (dysfunctional voiding), milli-
veggjablöðrubólgu (interstitial cystitis), stjarfa
(spasma) í leggöngum (vaginismus) og heilkenni
grindarbotns með stjarfa (the spastic pelvic floor
syndrome).
í þessari rannsókn töldu 70% kvertnanna að
þvaglekinn hefði mirtnkað eða jafnvel horfið þegar
litið er á mat þeirra á VAS kvarða sem er í samræmi
við fyrri rannsóknir sem sýndu 60-70% árangur.33,
34 Engu að síður er nokkuð stór hluti hópsins sem
grindarbotnsþjálfun kemur ekki að nægilegu gagni
og verður því að huga að öðrum lausnum fyrir
þær. Eins og áður hefur komið fram eru orsakir
áreynsluþvagleka vanstarfsemi eða líffræðilegir
gallar á grindarbotni og bandvefsbreiðum sem
styðja við blöðru og þvagrás eða gallar á irtnri
vöðvum þvagrásar. Truflun á taugastarfsemi
getur verið ein orsök þessarar vanstarfsemi og
hefur áhrif á styrk grindarbotnsvöðva, sem og
lokuvöðva þvagrásar.35'36
Frekari rannsókna er þörf til að kanna áhrif
þess að leggja meiri áherslu á úthaldsþjálfun
í æfingaáætluninni. Ástæðan fyrir því að
úthaldsþjálfun var ekki hluti af æfingunum er
sú að raförvunartækið til heimanota takmarkar
valmöguleika þjálfunarinnar við styrktarþjálfun.
Kröfur um aukinn kraft vöðvasamdráttar voru
gerðar með því að breyta upphafsstöðum
æfinganna en lengd vöðvasamdrátta og æfingalotu
hélst óbreytt. Ef til vill er styrkur upp að vissu
marki nauðsynlegur en vöðvastyrkur umfram það
bætir ekki ástandið heldur þurfi þá frekar aukið
úthald. Einnig þarf að finna meðferðarúrræði
önnur en aðgerðir fyrir þau 30% kvenna sem fá
ekki árangur af grindarbotnsþjálfun.
Grindarbotnsþjálfun er árangursrík bæði með
og án raförvunar en raförvun til viðbótar
grindabotnsþjálfun bætir ekki árangur meðferðar
við áreynsluþvagleka hjá þessum sjúklingahópi.
Slökun í grindarbotnsvöðvum eftir meðferð var
marktækt meiri hjá hópi 2. Raförvun gæti því
verið heppilegur valkostur þar sem yfirspenna í
grindarbotni veldur einkennum.
Þakkir
Höfundar þakka eftirtöldum sem styrktu
rannsóknina: Vísindasjóði Félags íslenskra sjúkra-
þjálfara og Vísindasjóði Landspítala.
Heimildir
1. Abrams P, Cardozo L, Fall M, et al. The standardisation of
terminology in lower urinary tract function: report from
the standardisation sub-committee of the International
Continence Society. Urology 2003; 61: 37-49.
2. Luber KM. The definition, prevalence, and risk factors for
stress urinary incontinence. Rev Urol 2004;6 Suppl 3:S3-9.
3. Bo K, Borgen JS. Prevalence of stress and urge urinary
incontinence in elite athletes and controls. Med Sci Sports
Exerc 2001; 33:1797-802.
4. Hunskaar S, Burgio K, Diokno A, Herzog AR, Hjalmas K,
Lapitan MC. Epidemiology and natural history of urinary
incontinence in women. Urology 2003; 62(4 Suppl l):16-23.
5. Geirsson G, Einarsson GV, Guðmundsson EO, Gíslason Þ.
Þvagleki meðal íslenskra kvenna. Faraldsfræðileg rannsókn.
Læknablaðið 2002; 88: 313 [abstract].
6. Geirsson G, Hansen B, Hermannsdóttir K. Tíðni þvagleka
meðal stúlkna í framhaldsskólum. Læknablaðið 2003; 89:
305-9.
7. Predanic M, Perni SC, Chasen ST. The effect of childbirth
on pelvic organ mobility. Obstet Gynecol 2003; 102: 1415;
author reply 1415.
8. Dietz HP. Pelvic floor trauma following vaginal delivery.
Curr Opin Obstet Gynecol 2006; 18: 528-37.
9. Lucas MG. Re: The effects of simple hysterectomy on
vesicourethral function. Br J Urol 1990; 66: 331.
10. Parys BT, Haylen BT, Hutton JL, Parsons KF. The effects of
simple hysterectomy on vesicourethral function. Br J Urol
1989; 64: 594-9.
11. van der Vaart CH, van der Bom JG, de Leeuw JR, Roovers
JP, Heintz AP. The contribution of hysterectomy to the
occurrence of urge and stress urinary incontinence
symptoms. BJOG 2002; 109:149-54.
12. Rortveit G, Hannestad YS, Daltveit AK, Hunskaar S.
Age- and type-dependent effects of parity on urinary
incontinence: the Norwegian EPINCONT study. Obstet
Gynecol 2001; 98:1004-10.
13. Bump RC, Sugerman HJ, Fantl JA, McClish DK. Obesity and
lower urinary tract function in women: effect of surgically
induced weight loss. Am J Obstet Gynecol 1992; 167: 392-7;
discussion 397-9.
14. Noblett KL, Jensen JK, Ostergard DR. The relationship of
body mass index to intra-abdominal pressure as measured
by multichannel cystometry. Int Urogynecol J Pelvic Floor
Dysfunct 1997; 8: 323-6.
15. Athanasiou S, Chaliha C, Digesu GA, et al. The effects of
duloxetine on urethral function and sphincter morphology.
Int Urogynecol J Pelvic Floor Dysfunct 2007; 18: 763-7.
16. Ghoniem GM, Van Leeuwen JS, Elser DM, et al. A
randomized controlled trial of duloxetine alone, pelvic floor
muscle training alone, combined treatment and no active
treatment in women with stress urinary incontinence. J Urol
2005; 173:1647-53.
17. Bo K, Stien R. Needle EMG registration of striated urethral
wall and pelvic floor muscle activity pattems during cough,
Valsalva, abdominal, hip adductor, and gluteal muscle
contractions in nulliparous healthy females. Neurourol
Urodyn 1994; 13: 35-41.
18. Di Benedetto P. Female urinary incontinence rehabilitation.
Minerva Ginecol 2004; 56: 353-69.
19. Fall M, Lindstrom S. Electrical stimulation. A physiologic
approach to the treatment of urinary incontinence. Urol Clin
North Am 1991; 18: 393-407.
20. Eriksen BC. Electrostimulation of the pelvic floor in female
urinary incontinence. Acta Obstet Gynecol Scand 1990; 69:
359-60.
21. Berghmans L, Bemards A, Hendriks H, et al. Conservative
treatment of stress urinry incontinence: A systematic rewiev
of randomized clinical trials. Br J Urol 1998; 82:181-91.
22. Berghmans LCM, Bernards A, Hendriks HJM, Bö K.
Retningslinier for den fysioterapeutiske behandling af
stressinkontinens.!!!!!!
23. Neumann PB, Grimmer KA, Deenadayalan Y. Pelvic floor
muscle training and adjunctive therapies for the treatment
of stress urinary incontinence in women: a systematic
review. BMC Womens Health 2006; 6:11.
24. Hay-Smith EJ, Bo Berghmans LC, Hendriks HJ, de Bie RA,
van Waalwijk, van Doorn ES. Pelvic floor muscle training
for urinary incontinence in women. Cochrane Database Syst
Rev 2001; (1)(1):CD001407.
25. Bö K, Talseth T, Holme I. Single blind, randomised controlled
trial of pelvic floor exercises, electrical stimulation, vaginal
cones, and no treatment in management of genuine stress
incontinence in women. BMJ 1999; 318: 487-93.
26. Bo K, Sherbum M. Evaluation of female pelvic-floor muscle
function and strength. Phys Ther 2005; 85: 269-82.
LÆKNAblaðið 2009/95 579