Læknablaðið - 15.11.2010, Blaðsíða 22

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKNIR
Mynd 5. Ástæður brunaslysa barna sem dvöldu á Landspítala lengur en
sólarhring 2000-2008 <n=147).
Mynd 6. Flokkun brunaslysa 74 barna afvöldum vatns og vökva (n=147)
sem dvöldu á Landspítala lengur en sólarhring árin 2000-2008.
á Hringbraut án viðkomu á bráðamóttöku.
Dvalartími á bráðamóttöku var skráður hjá
60,4% bama (n=90). Dvalartími bama sem ekki
fóru á gjörgæsludeild var að meðaltali tvær
klukkustundir og 22 mínútur (142 mínútur),
miðgildið 146 mínútur (sf 65,266; bil 25-
333). Tíminn var 13 mínútum lengri á seinni
hluta rannsóknartímans (2005-2008) eða tvær
klukkustundir og 30 mínútur (150 mínútur)
borið saman við árin 2000-2004 sem var tvær
klukkustundir og 17 mínútur (137 mínútur) en
munurinn var ekki marktækur (p=0,28).
Börn sem fóru á gjörgæsludeild í Fossvogi
dvöldu 37 mínútum skemur á bráðamóttöku,
eða að meðaltali eina klukkustund og 45 mínútur
(105 mínútur), miðgildið 98 mínútur (sf 67,06; bil
21-270).
Alvarleiki áverka
Útbreiðsla sára var skráð í 92% tilvika (n=137) og
var meðalútbreiðsla 8,23%, miðgildið 5% (sf 8,24;
bil 1-55). Rúmur helmingur bamanna (52%) var
með útbreiðslu <5°/o og meirihluti bama (81%) var
með útbreiðslu s10%. Níu börn (6,6%) voru með
útbreiðslu a20%.
Dýpt áverka var skráð hjá 145 bömum og voru
3,4% einungis með roða á húð (fyrstu gráðu bruni)
og rúmur helmingur (60%) með hlutþykktarbruna
eingöngu en í mörgum tilvikum vom upplýsingar
um dýpt sára misvísandi.
Staðsetning sára var skráð hjá öllum börnunum
(n=149). Brunasár á höfði voru algengust, eða
hjá 68 börnum (45,6%). Næstalgengast var bruni
á höndum, eða hjá 47 börnum (31,5%), og í
þriðja sæti vom brunasár á brjóstkassa, hjá 31
barni (20,8%) og sami fjöldi var með brunasár á
fótleggjum. Innöndunaráverki var greindur hjá
tveimur bömum (1,3%). Tvö böm voru með aðra
áverka auk brunaáverka. Eitt barn var flutt til
útlanda til meðferðar.
Alls fóm 36 böm (24,2%) á gjörgæslu og var
bmnaútbreiðsla skráð hjá 32 þeirra. Meðal-
útbreiðsla áverka var 16%, miðgildið 15 (sf
10,97; bil 4-55). Meðaldvalartími var sex dagar,
miðgildið tveir dagar, (sf 10,37; bil 1-48). Legutími
tveggja bama á gjörgæslu fannst ekki.
Heildarlegutími var skráður hjá 132 bömum
og var meðallegutíminn 13 dagar, miðgildið
níu dagar (sf 14,20; bil 1-97). Börn með a20%
útbreiðslu áverka dvöldu að meðaltali 55 daga
á sjúkrahúsi, miðgildið 57 dagar (sf 30,70; bil
11-97). Barnið sem fór utan var undanskilið í
útreikningum á legutíma.
Sárameðferð
Lýsing á sárameðferð fyrstu þrjá sólarhringa
var skráð hjá 137 bömum (92%). Sár í andliti og
á höndum voru hreinsuð einu sinni til tvisvar á
dag og önnur sár annan hvern dag að jafnaði. Sár
í andliti og á eyrum voru í flestum tilvikum höfð
án umbúða og borið á rakagefandi og græðandi
smyrsl. Pokameðferð var notuð við handarbmna
í 10,8% tilvika. Vaselíngrisjur voru notaðar hjá
71,5% bama og 16% barna fengu silfurumbúðir
(AquacelAg®) en notkun þeirra hófst árið 2005. Á
seirrni hluta rannsóknartímabilsins var svokölluð
opin þurrkmeðferð viðhöfð á gjörgæsludeild hjá
þremur bömum.
Sýklahemjandi áburður (silversúlfadíasín) var
notaður hjá 37,9% bama. Alls fengu 45 böm
(31,3%) sýklalyf í æð eða um munn vegna stað-
festrar sýkingar í sámm eða gruns um sýkingu
(n=144). Húðágræðsla var gerð hjá 28 bömum eða
19,0% (n=147) og var meðaltími frá slysi og fram
að ágræðslu 14,6 dagar, miðgildið 15 dagar (sf
7,46; bil 2-33).
Auk sárameðferða á legudeild og gjörgæslu
fóru 35 böm (23,4%) alls 107 ferðir á skurðstofu
til húðágræðslu og sárameðferða af einhverju
tagi. Á fyrri hluta rannsóknartímans voru ferðir
686 LÆKNAblaðið 2010/96