Ægir - 01.09.2005, Blaðsíða 28

S M Á B Á TA Ú T G E R Ð
Frá árinu 1991 hefur Gunn-
laugur verið í smábátaútgerð, en
hann er á Norðurljósi ÍS-3 við
annan mann. Gunnlaugur gerir
Norðurljós út í samstarfi við
Finnboga Jónasson, föður sinn og
tvo bræður, Grím og Jónas, en
fjölskylduútgerðin heitir Kross-
vík ehf. Jónas var hér áður fyrr
með Gunnlaugi á sjónum, en nú
starfar hann við Ísafjarðarhöfn.
Finnbogi og Grímur starfa hins
vegar við Harðfiskverkun Finn-
boga J. Jónassonar. Hluti aflans af
Norðurljósi, t.d. ýsan, fer til
vinnslu í harðfiskverkuninni.
Verkunin hefur verið starfrækt í
mörg undanfarin ár, en þar er
fyrst og fremst lögð áhersla á
vinnslu á ýsu og steinbíti.
Um 120 tonna kvóti
Fyrir nokkrum árum fór Krossvík
út í saltfiskverkun, en frá henni
var horfið árið 2001 vegna mikils
verðfalls á saltfiski og síðan hefur
reksturinn snúist fyrst og fremst
um útgerð á bátnum, sem er 9
tonn að stærð, smíðaður á Akra-
nesi árið 1999 og lengdur árið
2003.
„Við erum með um 120 tonna
þorskígildistonna kvóta, en hann
þyrfti að vera töluvert meiri, ef
vel ætti að vera. Þegar við fórum
út í að láta smíða þennan bát árið
1999 hafði Hafrannsóknastofnun-
in gefið út að þorskstofninn væri
á stöðugri uppleið. Annað kom
hins vegar á daginn. Okkur veitti
ekkert af helmingi meiri þorski
til að veiða,“ segir Gunnlaugur,
en þorskaflann leggur hann upp á
markað, en sem fyrr segir fer
ýsan, að undirmálinu frádregnu,
til vinnslu í Harðfiskverkun
Finnboga J. Jónassonar.
Hefur dregið úr smábátaút-
gerðinni á Ísafirði
Gunnlaugur segir að hér á árum
áður hafi smábátaútgerð á Ísafirði
verið fremur veik, en það hafi
ekki verið fyrr en fiskmarkaður
kom til sögunnar sem hún tók að
eflast. „Smábátaútgerðin hér hef-
ur síðan aftur verið að dragast
saman. Það hafði vissulega áhrif
að það var settur kvóti á ýsuna og
síðan hefur gengi krónunnar haft
áhrif. Verðið á ýsunni hefur líka
verið mjög lélegt og það hefur
dregið máttinn úr mönnum. Ég
hygg að aðeins fjórir stundi smá-
bátaútgerð héðan frá Ísafirði allt
árið.“
Gunnlaugur segir að ýsugengd-
in vestra sé áberandi meiri nú en
var hér á árum áður. Til dæmis
nefndi hann að út af Horni og
Straumnesi, sem áður voru gjöful
þorskmið, sé nú vaðandi ýsa. Það
er af sem áður var.
Gunnlaugur segir að ekki þurfi
að hafa um það mörg orð að í
mörgum plássum á Vestfjörðum
sé smábátaútgerðin lífæðin. Í því
sambandi nefnir hann Bolungar-
vík sérstaklega.
Undirstaðan í mörgum pláss-
um fyrir vestan
Gunnlaugur kannast vel við um-
ræðuna um að Vestfirðingar séu
endalaust að klípa kvóta af öðr-
um, en hann segist hreint ekki
vera þessu sammála. Hann minnir
á að smábátasjómenn komi með
afla sinn að landi, en annað sé
uppi á teningnum með meðaflann
sem komi í flottroll stóru upp-
sjávarveiðiskipanna. „Það er
spurning hver er alæta á hverjum.
Ég minni á að hér voru öflug
frystihús sem byggðu að stærst-
um hluta á þorski, en þau eru
horfin. Eins er með úthlutun á
grálúðu - henni er deilt út um
allt land.“
Gunnlaugur segist ekki sjá
annað en að smábátaútgerðin
verði áfram undirstaðan í mörg-
um byggðarlögum fyrir vestan.
Hann nefnir í því sambandi Bol-
ungarvík, Súgandafjörð og
Tálknafjörð.
Á færum og línu
Þróunin í smábátaútgerðinni er
greinilega sú að bátarnir eru að
stækka. Algeng stærð nýrra báta
er um 15 tonn og bátasmiðir
28
Spurning hver er
alæta á hverjum
- segir Gunnlaugur Á. Finnbogason, formaður smábátafélagsins Eldingar á norðanverðum Vestfjörðum
Gunnlaugur Á. Finnbogason, smábátasjómað-
ur á Ísafirði, tók á aðalfundi Eldingar - félags
smábátasjómanna í Ísafjarðarsýslum - sem var
haldinn undir lok september, við formennsku
í félaginu, en áður var hann ritari stjórnar.
Gunnlaugur er í Ægisspjalli.
Gunnlaugur segir að íbúaþróunin á Vestfjörðum á umliðnum árum sé áhyggjuefni.
Smábátaútgerðin sé mikilvægur þáttur í að viðhalda byggðinni og koma í veg fyrir
enn frekari fækkun fólks í byggðarlögum fyrir vestan. Þessi mynd var tekin á Bíldu-
dal.
aegir9sept2005 7.11.2005 18:18 Page 28