Tímarit Máls og menningar - 01.03.1978, Blaðsíða 84

Tímarit Máls og menningar
þólsku kirkjuleiðtogar hafa fordæmt það að hryðjuverk skuli vera orðin
þáttur hins þjóðfélagslega skipulags.“ Blaðið kemst jafnframt að þeirri
niðurstöðu að það sé útbreidd skoðun í Dóminíska lýðveldinu að Banda-
ríkin standi á bak við morðsveitirnar. Um sannleiksgildi þess áburðar sagði
blaðið: „Sendiráðið hefur ekki gert neitt opinberlega til að firra sig ábyrgð
á hryðjuverkastarfsemi. Bandaríkin halda áfram að veita dóminíska hern-
um og lögreglunni mikilvæga aðstoð, þjálfun, búnað og vopn.“
Manndrápum hefur fækkað nokkuð síðan 1971, en pólitísk morð halda
áfram. 7. mars 1975 var Orlando Martinez, blaðamaður og stjórnargagn-
rýnandi, skotinn til bana nálægt heimili sínu. Fangelsanir og pyntingar á
pólitískum föngum gegna áfram því hlutverki að halda stöðugleikanum
við. Og sömu áhrif hefur stöðugur straumur stjórnarandstæðinga út úr
landinu, manna sem lifað hafa morðsveitirnar af og gefist upp í baráttunni
gegn hinu fjarstýrða lögregluríki.
I mannréttindaskýrslu til Fulltrúadeildarinnar í mars 1977 lætur banda-
ríska utanríkismálaráðuneytið þess rétt aðeins getið að „Dóminíska lýð-
veldið á sér enga stjórnarfarslega lýðræðishefð.“ Skýrslan hverfur um-
svifalaust frá því að ræða tíma Trujillos, sem „skildi eftir sig arfleifð
grimmdar og fyrirlitningar á mannréttindum“, til þess að ræða „núgild-
andi stjórnarskrá frá 1966“, en samkvæmt henni „ríkir í Dóminíska lýð-
veldinu þingbundið lýðræði“. Ekki stakt orð um innrás bandaríkjamanna
1965 og afleiðingar hennar. Það voru framin mannréttindabrot á sjötta
áratugnum og nokkuð fram á þann sjöunda, og enn er viðurkennt í skýrsl-
unni: „Yfirleitt er borin virðing fyrir réttinum til lífs, frelsi og öryggi
einstaklingsins í Dóminíska lýðveldinu, nema þegar um fólk er að ræða
sem grunað er um hryðjuverk eða tilraun til að steypa stjórninni með valdi.
í slíkum tilvikum er réttur hinna handteknu ekki alltaf virtur.“ En fleira
er uppi á teningnum: „Margvíslegum stjórnmálaflokkum og hópum er
leyft að halda fundi, samkomur og hópgöngur." Skýrslugerðarmönnum
hefur láðst að ræða hversu „margvíslegum" flokkum og skoðunum er
leyft að koma fram, og hvað verður um þá sem njóta ekki fullra mann-
réttinda. Ekki er heldur skýrt frá hlutverki Bandaríkjanna á dögum Tru-
jillos, Boschs, Cabrals né eftir 1965, er hörmulegustu mannréttindabrot
hafa haldið áfram.
Annað einkennið við dóminísku fyrirmyndina er útbreidd spilling. 6.
júní 1975 skrifar Alan Riding í New York Times: „Óstjórnleg spilling
meðal borgaralegra og hernaðarlegra yfirvalda veldur sívaxandi biturleika
70