Tímarit Máls og menningar - 01.03.1981, Page 84

Tímarit Máls og menningar
I heild fjallar ljóðið um hringrás. Það fjallar um hringrás lífs og dauða, um
hvernig ljóðið verður til og hvernig það deyr um leið og það hefur verið ort. Þó
lifir ljóðið sem mynd af annarri mynd sem máðist.
Eg hafði fyrir sið að sitja við lítið borð við glugga sem sneri út að firðinum. Á
borðinu var dúkur, og dúkurinn var orðinn harður eða mjúkur af kertavaxi sem
hafði lekið úr ótal kertum í flösku. Ur glugganum gat ég horft á lendinguna.
Þetta ljóð er dæmi um ljóð sem verður að formi til, fyrir áhrif frá umhverfmu.
Reynt er að láta innihald og form renna saman í heild. Hinn ríkjandi bókstafur
þessa ljóðs er bókstafurinn V. Lögun bókstafsins er í senn ákall, fórn og sigur.
Bókstafurinn likt og fórnar höndum. Form bókstafsins er endurtekið sí og æ,
likt og við galdur: vörin opnast líkt og vaff; vörin er tákn þess að úr henni er
haldið í för. Og i vör er líka lent; af vör mannsins er ljóðið flutt. Stafn skips er
líka í lögun eins og V.
Faðmur mannsins er einnig áþekkur vaffi, þegar handleggirnir eru teygðir
móti einhverju, áður en hann lykst eins og O um þann sem faðmurinn hefur
fagnað.
Og hið óorta ljóð í þessu ljóði er í faðmi hinnar fornu hefðar, þeirrar að yrkja
ljóð:
gamalmennið faðmar klettinn.
I enda ljóðsins birtist V-formið á ný i líkingu fjarðarkjaftsins: mynni
fjarðarins. Hér hefst einslags flúr þegar bundinn er endi á ljóðið: kjaftur: vör,
sem er hér í tvennslags merkingu.
Ljóðið er fært i dumban faðm þess munns sem er á náttúrunni, þeirrar
náttúru sem er upphaf alls. Af vör þess munns er haldið í nýja för.
Og þegar ljóðið hverfur aftur til náttúrunnar, þá vex annað ljóð: nýtt líf.
Þannig er hringrás lifs og dauða.
Þannig er hringrás þessa ljóðs: Þannig vex ljóð af ljóði.
En ýmislegt er enn óskýrt
milli V-s upphafsins og V-s
lokaorðanna. Vöffin mynda sviga um ljóðið.
Skýringar
Vindar og veðrin stjórna för höfuðlausrar tungu.
Þetta merkir það að ljóðið er tilviljunum háð. Það berst stjórnlaust á
tungu sem skynsemin stjórnar ekki. í fyrstu er ljóðið formlaust.
70