Ský - 01.04.2007, Page 41

Ský - 01.04.2007, Page 41
 sk‡ 41 í sífellt minnkandi hringi kringum neyslu áfengis, lyfja og hvers þess efnis sem getur komið henni í vímu. Ásta lést 21. desember 1971, 41 árs gömul. Í Morgunblaðinu 30. desember 1971 birtist kveðja frá Rithöfundasambandi Íslands til Ástu látinnar og þar segir: „Margslungin lífsátökin ollu þessari við- kvæmu konu miklu hjartabrimi og stundum ar skammt milli glits og dökkva. Því urðu ritverk hennar máski minni að vöxtum en vinir hennar hefðu óskað en nóg til þess að hún setti svip á bókmenntir samtíðar sinnar og engan myndi undra þótt þessi sér- kennilegi höfundur yrði viðfangsefni ungra vísindamanna í bókmenntum á komandi tímum.“ Sársauki og kúgun Í Tímariti Máls og menningar árið 1986 gerði Matthías Viðar Sæmundsson það sem hann kallar tilraun til túlkunar á verkum Ástu og telur þau hluta af nýrri smásagnagerð á Íslandi sem hafi komið fram um 1950. Matthías segir: „Ásta hafði um margt sér- stöðu í hópi nýju höfundanna. Að sumu leyti var hún tengdari hefðinni en þeir. Deildi á stéttaskiptingu og fátækt, tvöfalt siðgæði, fordóma og mannúðarleysi líkt og Gestur Pálsson, umhverfið þó oftast Reykja- vík samtímans. Söguhetjur hennar eru að jafnaði lítilmagnar, sem bíða ósigur vegna ofríkis samfélags, ástæðurnar efnislegar og tímabundnar en ekki tilvistarlegar, algildar. Engu að síður kvað við nýjan tón með sögum hennar, einkum þeim fyrstu, þar sem hefðbundnum formgerðum smásögunnar er raskað á ýmsan hátt. Þessar sögur eru útmálun tilfinningalífs sem beygt er undir kröfur myndræns og táknauðugs tungutaks. Brotakenndar og sagðar í fyrstu persónu. Einlægnin slík að lesendur trúðu (og trúa) því að um lifaðan veruleika væri að ræða, en ekki umskapaðan, túlkaðan. Raunsæi þeirra felst þó ekki í veruleikastælingu heldur til- finningalegu innsæi. Sviðið er vitund tveggja persóna eða sögusjálf sem segja má að lifi á mörkum tveggja heima, því að vera þess er sífelld togstreita og hreyfing milli andstæðra skauta. Stíllinn er expressjónískur og vana- bundin skynjun framandgerð með ýmsum hætti. Að þessu leyti er um móderníska texta að ræða, nýmæli í íslenskri smásagnagerð.“ Í sama hefti tímarits Máls og menningar skrifar Dagný Kristjánsdóttir grein þar sem hún fjallar um Dýrasögu Ástu Sigurðardóttur og beitir hugtökum sálgreiningar. Dagný leggur til grundvallar þá skoðun að samband rithöfundar og lesanda sé nokkurs konar yfirfærslusamband eins og myndast milli sálgreinanda og sjúklings. Hún vitnar einnig til kenninga Shoshana Feldman um að öll frásögn feli í sér hið ósagða og sá sem skrifar búi yfir leyndarmáli sem hann vill en vill þó ekki segja frá. Dýrasaga er ein óhugnanleg- asta smásaga Ástu en hún lýsir kúgun og illri meðferð fullorðins manns á stjúpbarni sínu og býr sagan yfir takmarkalausum krafti og óhugnaði. Dagný leiðir rök að því að í lýs- ingum sínum sæki Ásta í sína eigin upplifun af kúgun og misbeitingu. Hver sem orsökin var nákvæmlega sést skýrt af verkum Ástu Sigurðardóttir að hún gekk ekki heil til skógar. Hún gekk í gegnum lífið löskuð af sársauka og gerði allt sem hún gat til þess að slökkva hann en tortímdi sjálfri sér um leið. sky , Ásta Sigurðardóttir Hafnarstræti 92 - Akureyri - www.bautinn.is Bautinn Velkomin til okkar

x

Ský

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Ský
https://timarit.is/publication/1110

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.