Fréttatíminn - 04.09.2015, Blaðsíða 34

Úreltur eins og tunglfari
S
Sem strákur var ég í málningarflokki hjá
Vitamálastofnun, flakkaði líklega ein þrjú
sumur á helstu annes landsins og málaði
vita. Það var gott sumarstarf í góðum fé­
lagsskap. Iðnaðarmenn í hópnum sáu um
viðhald húsa, byggðu jafnvel hús, en við
strákarnir vorum handlangarar og mál­
arar – aðallega málarar. Við rústbörðum
járngrindarvita á suðurströndinni og mál­
uðum síðan í rauðum lit. Steinsteypuvitana
víða um land máluðum við gula – okkur­
gula svo öllu sé til skila haldið. Sá litur átti
að sjást betur en aðrir í þoku. Stöku vitar
voru að vísu í öðrum litum. Reykjanesviti
hélt sínum hvíta lit og nokkrir aðrir voru
steinaðir og fengu á sig glæra vörn.
Stigana í vitunum máluðum við með þil­
farsgrárri málningu, líkt og skreytir varð­
skipin. Í þröngu rými varð lyktin af máln­
ingunni svo yfirþyrmandi að við urðum
annað veifið að forða okkur út til að jafna
okkur, vorum reikulir í spori og jafnvel í
vímu af sterkri uppgufun málningarinnar.
Þá var gott að vita til þess að málningar­
samfestingar okkar voru orðnir svo stíf­
málaðir, að minnsta kosti þegar leið á
sumarið, að þeir studdu við ganglimi og
mjóbak. Þeir voru nánast orðnir eins og
tunglfarabúningar sem við þekktum af
myndum úr blöðum og sjónvarpi þess tíma
enda stóð sumarið 1969 fyrir dyrum fyrsta
mannaða tunglferðin. Þótt við byggjum af­
skekkt, ýmist í tjöldum, skipbrotsmanna­
skýlum eða hýstir af vitavörðum á hinum
ýmsu landshornum, fylgdumst við vel með
undirbúningi ferðarinnar. Svo vel vildi til
að við vorum ekki fjarri höfuðborginni,
nánar tiltekið í Selvogi, þegar Neil Arms­
trong tók sín fyrstu skref á tunglinu. Því
vildum við ekki missa af og brunuðum því í
bæinn til að sjá atburðinn í svarthvítu sjón­
varpi enda einu viðtækin í tjöldunum trans­
istorútvarpstæki.
Flokka má þessa sumarvinnu við vita­
málunina sem námskeið í húsamálun, þótt
iðnlærður málari hafi ekki verið í hópnum.
Karlarnir sem okkur stýrðu höfðu tekið
á ýmsu og kenndu okkur yngissveinun­
um handtökin, hvort heldur var við rúst­
barning eða málarakúnst. Við komumst
því fljótlega upp á lag með hvort tveggja.
Á grunni þessa námskeiðs hef ég gjarna
gripið í pensil eða málningarrúllu um ævi­
dagana, málaði fyrr á árum hús foreldra
og fleiri ættingja og síðar tengdaforeldra
– og að sjálfsögðu eigin rann. Málningar­
kúnstin hefur þannig verið mín iðngrein.
Ég kem lítið nærri rafvirkjun, get þó skipt
um skipt um kló en sérstök smíðaverk
liggja ekki eftir mig nema hvað ég hef
sagað til pallaefni og skrúfað fast. Sama
gildir um múrverk. Pípulagnir hef ég ekki
snert, tek engan séns
á ótímabærum vatns­
leka. Vonandi telst
þessi ígripavinna
mín ekki til brota á
iðnlöggjöfinni, að ég hafi
farið inn á verksvið lærðra mál­
ara, enda einkum starf í eigin
þágu, heima fyrir og í sumar­
bústaðnum.
Í seinni tíð er ég orðinn
latari en áður við þessa
frístundaiðju. Ég ber að
vísu fúavörn á bústað­
inn, einkum á þær
hliðar sem veðrast
mest. Hið sama á
við um olíuburð á
pallinn. Síðasta
stórvirki mitt
í málningar­
v innu var
að má la
húsið
okkar
fyrir
tveimur árum. Við það dundaði ég í sum­
arfríinu og var það ódrúgt verk. Það
rigndi á hverjum degi. Þótt þokkalega liti
út með veður að morgni brást það ekki
að það rigndi þegar á daginn leið. Þetta
var ekki stórvægilegt vandamál fyrir mig,
með þetta eina hús, en mér var hugsað til
alvöru málara, þeirra sem atvinnu hafa
af húsamálun og nýta sumarið í það. Það
hlýtur að vera taugatrekkjandi en vera
kann að þeir hafi ráð og varnir umfram
viðvaninga í greininni. Raunar gaf sig á
tal við mig málarameistari þegar einhvern
tímann stytti upp og glotti aðeins þegar
hann sá búnað áhugamálarans. Ég var úti
við með rúllu og málningu í litlum innan­
húsbakka. Það þótti atvinnumanninum
ekki faglegt en gerði, sennilega fyrir kurt­
eisissakir, ekki aðrar athugasemdir við
vinnubrögðin.
Verkið kláraði ég þrátt fyrir ótíðina og
var heldur kátur í fyrra þegar ég þurfti
ekkert við húsið að eiga. Í vor tók ég hins
vegar eftir því að málningin var aðeins far­
in að flagna þar sem mest reyndi á, einkum
niður við jörðu, þar sem húsveggur mætir
stétt. Ekki veit ég hvort vinnubrögðum
mínum var um að kenna en augljóst var
að þetta þurfti að laga. Gatan er fín og ná­
grannar mínir duglegir við allt snurfus.
Því skellti ég mér í verkið og nýtti nokkra
frídaga í lok ágústmánaðar. Óvarlegt var
að bíða með það fram á haust.
Merkilegt nokk fékk ég fína daga, sól­
ríka og heita sem henta vel til málningar­
vinnu. Ég var því ýmist skríðandi á hnján­
um eða mjakandi mér á lendum daglangt
þessa sólardaga því vinnan var mest niður
við jörðu. Það reyndi því talsvert á hné,
mjaðmarliði og mjóbak enda var ég ansi
stirður þegar ég reis upp til að teygja úr
skönkunum og harðsperrur létu ekki á
sér standa. Með sjálfum mér varð ég að
viðurkenna að ég var ekki alveg jafn lið­
ugur og það sæla sumar þegar Armstrong
sprangað um á tunglinu fyrstur manna.
Síðan eru enda liðin mörg ár, eins og segir
í dægurljóðinu.
Það getur því verið að næst þegar ég þarf
að mála húsið, sem vonandi verður ekki
fyrr en eftir nokkur ár, þá leiti ég til alvöru­
málara með full réttindi til starfsins. Ég
er að úreltast í faginu, líkt og gerðist með
tunglfarana á sínum tíma. Ekki er lengur
á það að treysta að stífur málningargallinn
styðji við stirðan kroppinn, eins og hann
gerði í vímunni hjá Vitamálastofnuninni
í gamla daga. Sá galli glataðist um svipað
leyti og menn hættu að ganga á tunglinu.
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
34 viðhorf Helgin 4.-6. september 2015
PARÍS flug f rá
12.999 kr.
AMSTERDAM flug f rá
11.999 kr.
DUBLIN flug f rá
12.999 kr.
BOSTON flug f rá
15.999 kr.
BERLÍN flug f rá
9.999 kr.
KATRÍNARTÚNI 12 WOWAIR.IS WOWAIR@WOWAIR.IS
ÚLLEN,
DÚLLEN
DOFF!
Gerðu verðsamanburð,
það borgar s ig!
október - desember 2015
september - 15. des . 2015
september - 15. des . 2015
16. september - 15. desember 2015
september - 15. desember 2015
*999 kr. bókunargjald leggst ofan á hverja bókun og töskugjald er ekki innifalið
nema annað sé tekið fram.
*
*
*
*
*