Dagrenning - 01.12.1958, Blaðsíða 18

inlegu stórvelcli. Bretar væru „úrkynj-
uð braskara þjóð“, sem ekki kynni að
berjast, kaupmangaralýður sem til
einskis væri megnugur. En það kom
annað á daginn þegar til átakanna konr.
Þá voru það Rússar og Þjóðverjar —
kommúnistar og nasistar — sem sarnein-
uðust gegn Bretlandi, sem þá stóð eitt
og naut einskis stuðnings £rá öðrum
eftir að Frakkland gafst upp. Það er
langsamlega athyglisverðast við alla
sögu síðustu heimsstyrjaldar, að lianda-
ríkin — þetta mikla vígi hins frjálsa
heims — fór ekki í styrjöldina fyrr en
eftir að vinslit voru orðin með Rússum
og Þjóðverjum, og þá fyrst og fremst
til að hjálpa Rússum. Þeim voru send
meiri hergögn og tæki og veitt meiri
hernaðarleg aðstoð önnur, en nokkru
öðru ríki sem þátt tók í ófriðnum. Með-
an Bretar börðust einir gegn samein-
uðu valdi komnninista og nasista fékkst
það ekki samþykkt á Bandaríkjaþingi
að fara í styrjöldina með Bretum, þótt
þeim væri lánuð nokkur vopn og veitt
smávegis lán til kaupa á hergögnum í
Bandaríkjunum.
Orrustan um Bretland, sem svo er
kölluð, stóð yfir frá 8. ágúst til 31.
október 1940, eða í nær þrjá mánuði.
Bandaríkjamenn komu Bretum þá ekki
til hjálpar en Rússar stóðu dyggilega
að baki Þjóðverjum þann tíma allan.
Hitler réðst á Rússland 22. júní
1941. Eftir það fór afstaðan í Banda-
ríkjunum að lireytast, og í desember
1941 lýsa þau yfir ófriði við Þýzkaland.
Engum hugsandi manni getur dulist
hve margt er nú svipað í sambúð Banda-
ríkjanna og Rússlands og var í sambúð
Þýzkalands og Rússlands rétt fyrir síð-
ustu heimsstyrjöld. Metnaðurinn í fjöl-
mörgum greinum um það hvor sé hin-
um fremri. Gervitungla- og eldflauga-
stríðið milli þessara þjóða er daglegt
umræðuefni. Kappið um að vera livort
öðru fremra í vígbúnaði og framleiðslu,
jafnframt sífelldum ásökunum og
brigslyrðum um styrjaldarundirbúning
og yfirgangsstefnu. Rétt áður en „ekki-
árásarsamningur" Rússa og Þjóðverja
var gerður fór næst æðsti maður Rússa
þá, Molotov, í ferðalag til Þýzkalands
og var tekið þar með kostuin og kynj-
um. Nú hefir það gerst að næst æðsti
valdamaður Rússa, Mikojan, bregður
sér til Bandaríkjanna og er enginn efi
á því, að för hans er farin í þeim til-
gangi að fá „ekki-árásarsamning“ í ein-
hverri mynd, leynilegan eða opinberan,
gerðan við Bandaríkin. Það skyldi því
engum koma á óvart, þó svo færi jafn-
vel fyrr en nokkurn varir, að Bandarík-
in og Sovétríkin semdu með sér um ýmis
mikilvæg málefni, og yrði þar þá fyrst á
blaði upplausn Brezka samveldisins og
franska ríkisins, en gegn þeim báðum
telja þessi „toppríki" sig eiga sameigin-
legra hagsmuna að gæta, eins og bezt
sást við Suez.
Það er athyglisvert, að j)egar Anthony
Eden kom til Bandaríkjanna, sællar
minningar, til þess að reyna að fá sam-
stöðu Breta og Bandaríkjamanna til mál-
efna landanna við austanvert Miðjarðar-
haf, fundu zionistar — stjórnmálaflokk-
ur „hinnar leynilegu heimsstjórnar" —
hvöt hjá sér til að mæta við skipshlið
með kröfuspjöld, sem á var letrað: Sir
Anthony: Go home! En nú þegar „erki-
óvinurinn", Mikojan, kemur í heimsókn
eru engin spjöld borin og engin áletrun:
Mr. Mikojan: Go home! er sýnileg. Hins
vegar efna zionistar Bandaríkjanna og
aðrir auðjöfrar til stórveizlu fyrir „erki-
óvininn" og bera hann á gullstól um öll
16 DAGRENNING