Morgunblaðið - 30.01.2015, Page 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. JANÚAR 2015
Samband ís-
lenskra sveit-
arfélaga og
Stofnun stjórn-
sýslufræða og
stjórnmála
halda opið síð-
degismálþing
föstudaginn
30. janúar kl.
15.00-17.30, í
Norræna hús-
inu. Heiti mál-
þingsins er: Er íbúalýðræði leiðin
til betri stjórnhátta í íslenskum
sveitarfélögum?
Málþingið er haldið í tilefni af
útkomu nýrrar bókar dr. Gunn-
ars Helga Kristinssonar: Hin
mörgu andlit lýðræðis – Þátttaka
og vald á sveitarstjórnarstiginu
Frummælandi verður Gunnar
Helgi Kristinsson prófessor. Við
erindi hans og niðurstöðum bók-
arinnar bregðast bæjarstjórarnir
Gunnar Einarsson, Garðabæ,
Regína Ásvaldsdóttir, Akranesi
og Róbert Ragnarsson, Grinda-
vík.
Fundarstjóri verður Halla Sig-
ríður Steinólfsdóttir varafor-
maður Sambands íslenskra sveit-
arfélaga og varaoddviti
sveitarstjórnar í Dalabyggð.
Að málþinginu loknu er gestum
boðið til móttöku á annarri hæð í
Odda, Sæmundargötu.
Ræða íbúðalýðræði
í Norræna húsinu
Gunnar Helgi
Kristinsson
Félagar í Lionsklúbbi Seltjarna-
ness afhentu nýlega vistheimilinu
Bjargi á Seltjarnanesi tvö Philips
sjónvörp, það stærra 50 tommur,
þurrkara fyrir þvott og 11 sængur
og kodda.
Gjafirnar voru afhentar á Bjargi
kl. 17.30 sama dag og Ísland spil-
aði á HM. Náðist að tengja stærra
tækið fyrir leikinn og var mun-
urinn mikill, því fyrir var gamalt
túpu-tæki. Var þetta því alger
bylting í sjónvarpsmálum fyrir
vistmenn. Þáðu Lionsmenn vöfflur
og rjóma með kaffinu á eftir af-
hendingu.
Vistheimilið Bjarg er heimili
fyrir langtímageðfatlaða ein-
staklinga og er rekið af Hjálpræð-
ishernum. Það hefur verið starf-
rækt á Skólabraut 10 síðan 1968
og eru 11 einstaklingar búsettir
þar núna.
Ljósmynd/JónPáll
Gátu horft á leikinn
í nýja sjónvarpinu
STUTT
Nú þegar lántakar hafa fengið nið-
urstöðu sinna mála kemur eitt og
annað upp úr dúrnum. Morgunblaðið
fékk ábendingu um hjón á lands-
byggðinni sem sóttu um leiðréttingu
vegna sinnar fasteignar, sem þau
hafa búið í og greitt af láni í 13 ár. Þau
ráku upp stór augu er niðurstaða leið-
réttingarinnar lá fyrir.
Leiðréttingarfjárhæðin var þá sett
inn á lán af íbúð í Hafnarfirði sem
konan á 20% hlut í á móti 80% hlut
bróður síns og sambýliskonu hans.
Tvö lán hvíla á þeirri íbúð. Leiðrétt-
ingin fór inn á stærra lánið, sem er á
1. veðrétti eins og lánið af húsi
hjónanna.
Bróðir konunnar er greiðandi að
láninu í Hafnarfirði og sótti ekki um
leiðréttingu, enda lánið tekið á síðasta
ári. Eru hjónin 3. og 4. skuldarar á því
láni. Fengu þau því enga niðurfærslu
á því láni sem sótt var um út á. Eru
þau mjög ósátt við þetta, þar sem þau
eru ekki greiðendur að því láni sem
leiðréttingin rann til. Telja þau lögin
gloppótt hvað þetta varðar. Bróðir
konunnar kærir sig heldur ekki um
það að verið sé að greiða inn á það lán
sem hann borgar af, með peningum
sem hann á ekki.
Inn á hæsta lán umsækjanda
Í svari frá embætti ríkisskattstjóra
kemur fram að það sé lögbundið
hvert leiðréttingarfjárhæðinni sé ráð-
stafað og vitnað til laga um leiðrétt-
ingu verðtryggðra fasteignalána, nr.
35/2014. Ekki sé hægt að ráða því inn
á hvaða lán leiðréttingin fari.
Lögin eru þannig að leiðrétting-
unni er ráðstafað inn á lán sem hvílir
á fremsta veðrétti á fasteign umsækj-
anda. Ef það klárast fer afgangurinn
á lán á öðrum veðrétti og síðan koll af
kolli. Ef tvö lán hvíla á fremsta veð-
rétti umsækjanda er ráðstafað inn á
það lán sem hefur hæstu eftirstöðvar
á samþykktardegi leiðréttingarinnar.
Tryggvi Þór Herbertsson, verkefn-
isstjóri um framkvæmd leiðrétting-
arinnar, segir lögin skýr hvað þetta
varðar. Leiðréttingin fari inn á það
lán sem er með hæstu eftirstöðvar og
umsækjendur eru skráðir fyrir, óháð
því hvort viðkomandi séu greiðendur
af því láni.
Áfrýja má til úrskurðarnefndar
„Það eru engin tengsl á milli þess
sem sótt er um og hvar er borgað inn
á. Ef fólkið hefur með einhverjum
hætti framvísað láninu til annars þá
er þetta í raun orðið lánsveð og er
orðið uppgjör sem verður að fara
fram á milli þeirra,“ segir Tryggvi.
Hann bætir því við að sé fólk ósátt
við niðurstöðu leiðréttingarinnar sé
hægt að áfrýja til úrskurðarnefndar
sem skipuð var til að fjalla um ágrein-
ingsmál er upp kunna að koma. Að
sögn Tryggva hefur nefndin fengið
innan við 100 mál til sín en leiðrétt-
ingin nær til um 105 þúsund ein-
staklinga. bjb@mbl.is
Lán fært niður
sem ekki var
sótt um fyrir
 Leiðréttingin skilar sér ekki alltaf á
þau fasteignalán sem sótt er um
Morgunblaðið/Ómar
Fasteignir Ekki eru allir á eitt sátt-
ir um niðurstöðu leiðréttingarinnar.
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Fjármálastofnanir eru langt komnar
með framkvæmd á leiðréttingu fast-
eignalána sinna viðskiptavina. Sam-
kvæmt upplýsing-
um frá Ríkis-
skattstjóra er
búið að birta ríf-
lega 99 þúsund
einstaklingum
niðurstöðurnar og
ríflega sex þúsund
bíða birtingar.
Alls hafa um
64% þeirra sem
geta samþykkt
leiðréttinguna
gert það nú þegar, en tæpir tveir
mánuðir eru enn til stefnu fyrir flesta
umsækjendur.
Mikið er um það að lántakar hafi
samband og forvitnist um greiðslu-
byrði lána eftir skuldaleiðréttingu.
Þannig hefur símtölum í þjónustuver
Íbúðalánasjóðs fjölgað um nærri 50%
eftir áramótin.
Sjóðurinn sá ástæðu til að vekja at-
hygli lántaka á því að fyrsti gjalddagi
eftir leiðréttingu væri ekki dæmi-
gerður vegna greiddra vaxta og verð-
bóta á útreiknuðum gjalddaga. Mun
annar gjalddagi gefa betri mynd
varðandi greiðslubyrðina til framtíð-
ar.
„Of gott til að vera satt“
„Fyrstu tölur voru of góðar til að
vera sannar,“ segir Sigurður Erlings-
son, forstjóri Íbúðalánasjóðs, ÍLS, en
upphæð fyrsta gjalddaga fer eftir því
hvenær lántakar samþykktu leiðrétt-
inguna. Kemur þar til fjöldi vaxta-
daga og hve langt er í hefðbundinn
gjalddaga.
Sigurður segir útreikningana
ganga vel. Búið sé að laga hnökra sem
komu upp í byrjun í upplýsingakerfi
og nú gangi þetta greiðar fyrir sig.
„Það er mikið hringt til okkar og
spurt, einkum varðandi stöðu lánanna
og greiðslubyrði á næsta gjalddaga.
Við munum ljúka þessari úrvinnslu á
næstu vikum,“ segir Sigurður.
Muni allir lántaka staðfesta leið-
réttinguna og samþykkja þá þarf ÍLS
að reikna út um 40 þúsund lán og
verða þau færð niður um 36-38 millj-
arða króna.
Engin uppgreiðslugjöld verða
rukkuð við leiðréttingu lána hjá
sjóðnum en eingöngu Arion banki
tekur uppgreiðslugjald er séreignar-
sparnaður er notaður til að greiða inn
á höfuðstól íbúðalána.
Morgunblaðið/Golli
Skuldaleiðrétting Mikið annríki hefur verið hjá Íbúðalánasjóði við að svara fyrirspurnum lántakenda.
64% hafa samþykkt
skuldaleiðréttinguna
 Mikið hringt í Íbúðalánasjóð og spurt um greiðslubyrðina
Sigurður
Erlingsson
JEPPADEKK
Kletthálsi 3 | 110 Reykjavík | 540 4900 | www.arctictrucks.is
Vönduð og endingargóð
vetrardekk sem koma þér
örugglega hvert á land sem er