Morgunblaðið - 30.01.2015, Page 33
MINNINGAR 33
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. JANÚAR 2015
✝ Svava Krist-jánsdóttir
fæddist á Dunk-
árbakka, Hörðu-
dal, Dalasýslu, 17.
apríl 1921. Hún
lést á Dvalarheim-
ili aldraða í
Stykkishólmi 21.
janúar 2015.
Foreldrar henn-
ar voru hjónin
Kristján Helgason,
f. 26. apríl 1882, d. 3. ágúst
1971, og Magnhildur Ingiríður
Guðmundsdóttir, f. 31. október
1894, d. 11. desember 1962.
Systkini Svövu voru: Helgi
Kristjánsson, f. 1916, d. 1983.
Erlingur Kristjánsson, f. 1919,
d. 2002. Ása Kristjánsdóttir, f.
1923, d. 1975. Kristján Krist-
jánsson, f. 1925, d. 1944. Guð-
mundur Kristjánsson, f. 1927,
d. 2012. Gunnhildur Kristjáns-
dóttir, f. 1930.
16. maí 1953 giftist Svava
Jakobi Jónssyni, f. 1. sept-
ember 1921, d. 23. maí 2010.
Svava og Jakob eiguðust þrjú
börn, sem eru: Kristján Kári
Jakobsson, f. 1954, maki Torill
Strøm. Börn þeirra eru: Nóra
Borghildur, f. 1983, Kolbeinn
Jakob, f. 1986, maki Hanne
Thomasen. Þórhildur Heba
Jakobsdóttir, f.
1955, maki Sig-
urður Sívertsen.
Dætur þeirra eru:
Anna Svava, f.
1981, maki Bæring
Árni Logason og
eiga þau tvær dæt-
ur. Ástrún Eva, f.
1983, maki Ár-
mann Veigar Guð-
geirsson og eiga
þau einn son. Jón
Jakob Jakobsson, f. 1962, maki
Hulda Birgisdóttir. Börn þeirra
eru Jakob Orri, f. 1987, Lilja
Rún, f. 1991, Svava Kristín, f.
2000.
Svava stundaði nám að hús-
mæðraskólanum á Staðarfelli í
Dalasýslu árið 1940 til 1941.
Vann síðar í Iðnó og síðan mat-
ráðskona í Alþýðuhúsinu.
Svava og Jakob hófu búskap í
Rifgirðingum á Breiðafirði árið
1953. Síðan fluttust þau að
Læk á Skógarströnd árið 1972
og síðan að Bíldhóli árið 1974
og stunduðu búskap og ráku
þar söluskála. Árið 1985 fluttu
þau til Stykkishólms og hafa
búið þar alla tíð síðan.
Útför Svövu verður gerð frá
Stykkishólmskirkju í dag, 30.
janúar 2015, og hefst athöfnin
klukkan 14.
Ömmu í Stykki verður sárt
saknað en minnst með virðingu
og þakklæti fyrir allar þær
minningar sem hún hefur skap-
að okkur. Við erum þess full-
vissar að afi hefur tekið ein-
staklega vel á móti henni
ömmu, enda var nærvera hans
sterk eftir að hann kvaddi. Þau
voru einstaklega náin og falleg
hjón.
Amma okkar var einstaklega
góðhjörtuð, kærleiksrík og
skilningsrík. Hún sýndi mikla
væntumþykju og hugsaði mikið
um líðan og velferð annarra.
Hún var síbrosandi eða hlæj-
andi og mikil félagsvera. Okkur
systurnar kallaði hún gullin sín.
Hún flatti út deig með flösku.
Stóð svo við eldavélina og bak-
aði og bakaði. Hún passaði vel
upp á að afi hafði gott nesti
með sér í eyjarnar. Hún vildi
ekki eiga kökukefli því henni
blöskraði hvað sumar konur
notuðu það til að lúskra á
mönnum sínum. Svo hló hún.
Í stofunni heima á Silfurgötu
ræktaði hún fegurstu rósir sem
um getur. Rósirnar voru svo
stórar og fallegar að enginn gat
þar líkt eftir. Þær döfnuðu ein-
staklega vel og húsið ilmaði
dásamlega. Afi sagði okkur að
amma væri að passa upp á tvo
blómálfa sem hefðu fest sér
rætur þarna. Þannig var heim-
urinn hjá ömmu og afa. Fullur
af orku frá öðrum heimum,
draugum, álfum og huldufólki.
Amma elskaði að spila og
hafði keppnisskap. Hún spilaði
við okkur kvöld eftir kvöld og
var svo áhugasöm að læra ný
spil. Svo þegar við spiluðum
þjóf og náðum að stela af henni
bunkanum hló hún mikið að
þessu nýja spili okkar.
Hún hafði líka gaman af því
að fylgjast með strákunum okk-
ar í handboltanum og var mikill
aðdáandi og missti nánast ekki
úr leik, ekki einu sinni þegar
sjónvarpið hennar varð bleikt –
þá var samt horft á alla leikina.
Það var líka betra að passa sig
að hringja ekki í hana á meðan
handboltinn var.
Amma og afi voru mikið æv-
intýrafólk. Þau ákváðu að halda
búskap í eyju á Breiðafirði sem
nefnist Rifgirðingar. Ólu þar
upp börnin sín á sumrin og
kynntu okkur barnabörnunum
eyjalífið. Amma kom ekki oft
með út í eyjar á efri árum en
heima á Silfurgötunni var hún
alltaf búin að kveikja á talstöð-
inni klukkan sjö til að heyra í
afa og fylgdist vel með gangi
mála þegar hann var úti í Rif-
girðingum.
Elsku besta amma okkar, þú
varst frábær fyrirmynd og góð-
ur vinur. Takk fyrir allar góðu
stundirnar, guð blessi þig og
varðveiti.
Þínar,
Anna Svava og Ástrún.
Svava Kristjánsdóttir móður-
systir mín lést að kvöldi mið-
vikudags 21. janúar sl., 93 ára.
Vil ég minnast hennar hér í fá-
einum orðum.
Ég fór í mína fyrstu ferð í
Rifgirðingar á Breiðafirði með
móður minni Ásu Kristjáns-
dóttur þegar ég var fjögurra
ára árið 1961. Þá höfðum við
mæðgur komið innan úr Hörðu-
dal í Dölum með mjólkurbílnum
inn að Dröngum á Skógar-
strönd. Þar var Jakob mættur
til að sækja okkur. Svava hafði
sent með honum gæruskinn-
súlpur svo okkur yrði nú ekki
kalt í bátnum á leiðinni inn í
eyjar. Í minningunni var þetta
mikil ævintýraferð. Sjórinn var
svo tær og hreinn, marglyttur
sveimuðu í sjónum og fiskar og
fjölbreyttur sjávargróður sást
greinilega og fuglar flugu allt
um kring. Okkur var tekið með
kostum og kynjum þegar inn í
eyjar var komið. Salka Valka,
minkahundurinn, hafði eignast
hvolpa. Kýrin Svala Sveins rölti
á beit um eyjuna með svartan
blett á tungunni en skrökvaði
þó aldrei. Svava sá um að
mjólka kúna þrisvar á dag.
Fyrstu árin bjuggu Svava og
Jakob allt árið í eyjunum. Þeg-
ar elstu börnin Kári og Þórhild-
ur byrjuðu í skóla settust þau
að í Stykkishólmi yfir vetrar-
tímann en dvöldu í eyjunum á
sumrin. Síðar fluttu þau suður
til Reykjavíkur þegar börnin
fóru í framhaldsskóla og Jón sá
yngsti byrjaði í Austurbæjar-
skólanum.
Svava hugsaði um börn og bú
af natni og eljusemi. Hún var
snilldarkokkur og bakari og af-
ar flink að búa til góðan mat úr
fiski, fugli og öðrum afurðum úr
eyjum. Steikta lúðan hennar
var hreinasta sælgæti að öðrum
réttum ólöstuðum, að ég tali nú
ekki um gómsæta steikta gæs
matreidda að hennar hætti.
Svava var hannyrðakona og
margt til lista lagt. Það sást á
þeim verkum sem hún hafði
unnið þegar hún var á hús-
mæðraskólanum á Staðarfelli.
Hún hafði græna fingur og rós-
irnar hennar voru býsna fal-
legar þegar best lét. Hún hlúði
vel að bæði mönnum og skepn-
um og var alltaf að hugsa um
fólkið í kringum sig og að allir
fengju veitingar og færu mettir
frá hennar garði.
Hún var góð búkona. Þegar
hún var ung stúlka heima á
Dunkárbakka vildu bræður
hennar helst hafa hana með
þegar þurfti að leita kinda og
sinna öðrum bústörfum og gátu
helst ekki án hennar verið.
Síðar fluttu Svava og Jakob
að Bílduhóli á Skógarströnd og
hófu þar búskap. Þar var mikill
gestagangur hjá þeim. Á árun-
um 1983 – 1985 dvöldum við
Skúli á Reykhólum við kennslu.
Á ferðum okkar til Reykjavíkur
og til baka var alltaf komið við
á Bílduhóli. Okkur var alltaf
tekið opnum örmum af hlýju og
gestrisni af þeim hjónum. Sest
var inn í eldhús og þjóðmálin
rædd yfir kaffisopa og veiting-
um.
Síðar fluttu þau í Stykkis-
hólm og bjuggu á Silfurgötunni
þar til þau fóru á Dvalarheim-
ilið. Jakob lést árið 2010 og var
það mikill missir fyrir Svövu.
Ég er ævarandi þakklát fyrir
að hafa fengið að dvelja sum-
arlangt í eyjum sem stelpa við
leik og störf hjá Svövu og fjöl-
skyldu og kynnast ævintýrum
eyjanna. Hafi hún þökk fyrir
allt og allt. Blessuð sé minning
hennar. Ég og fjölskylda send-
um Kára, Þórhildi, Jóni og fjöl-
skyldum þeirra innilegar sam-
úðarkveðjur.
Dagný Jónsdóttir.
Þegar ég frétti lát vinkonu
minnar Svövu Kristjánsdóttur
rifjuðust upp margar góðar
minningar frá þeim árum þegar
við áttum báðar heima við
Breiðafjörðinn, hún í Rifgirð-
ingum og ég á Dröngum á
Skógarströnd. Svava var gift
Jakobi fósturbróður móður
minnar og því var náinn sam-
gangur á milli fjölskyldnanna
og börn okkar hjóna eru á sama
aldri og börn þeirra Svövu og
Jakobs. Það var alltaf hátíð í
bæ þegar sást til bátsins úr Rif-
girðingum koma að landi með
fjölskyldun,a þá var alltaf gam-
an, þau voru svo hress og kát.
Ég minnist þeirra hjóna eins og
þau voru þá, Svava mín með
ljósa liðaða hárið og bláu augun
sín alltaf brosandi og blíð og
Jakob með rauða hárið sitt sem
alltaf var eins og þyrill í vindi.
Jakob sagði skemmtilegar
sögur og Svava og við öll hlóg-
um að þeim. Allar mínar minn-
ingar um þau eru góðar og
aldrei bar þar skugga á.
Eftir að Jakob dó var Svava
mín alltaf að bíða eftir honum
og ég veit að nú er hún glöð að
vera komin til hans.
Elsku Þórhildur, Jón og
Kári, við hjónin og börn okkar
og fjölskyldur vottum ykkur og
ykkar fjölskyldum innilega
samúð við lát elskulegrar
mömmu og ömmu.
Ég læt hér fylgja ljóð sem ég
gerði í minningu móður minnar
og gæti eins verið um móður
ykkar.
Man ég þig móðir,
mild þín gætti hönd
mín um æskudaga,
flutti minn hug
um fjarlægustu lönd
söngur þinn og saga
blíðlega ætíð
þú bættir öll mín sár,
brosin þín ljóma
um mín æskuár,
ást þín mér yljar
alla ævidaga.
Blessuð sé minning Svövu.
Emma frá Dröngum.
Svava
Kristjánsdóttir
Í lok símtals okkar fyrir nokkr-
um dögum sagðist ég myndi
hringja á afmælisdaginn, að
venju. Já, sagði hún, 86 ára, ég
kann varla að segja þetta, mér
finnst það svo hár aldur. Ég taldi
hana ekki þurfa að hafa áhyggjur
af því, svona spræk og glæsileg
kona, þetta vendist allt saman.
En það gekk ekki eftir, lífs-
göngu hennar lauk að morgni af-
mælisdagsins.
Nanna var fædd á Eskifirði og
ólst þar upp. Hún sagði mér að oft
hefði verið þröngt í búi heima.
Átti hún þá skjól á heimili vinkonu
sinnar, þar kom hún oft við og
fékk að borða með henni hafra-
graut áður en haldið var í skólann.
Þetta lýsir vel samheldninni sem
skapaðist á kreppuárunum í
þessu litla samfélagi. Það hefur
eflaust gerst víðar um land við
sambærilegar aðstæður og er
vert að minnast þess með virð-
ingu og þökk.
Við Nanna kynntumst eftir að
ég gekk til liðs við Sam-frímúr-
araregluna, en þar voru þau hjón-
in félagar. Við tengdumst vel, m.a.
vegna upprunans, að ég held, báð-
ar Eskfirðingar og áttum auðvelt
með að deila minningum „að
heiman“ eins og við orðuðum það.
Alltaf var einstakur ljómi yfir
henni þegar staðurinn okkar var
til umræðu, t.d. eftir síðustu ferð
þeirra hjóna austur, sem farin var
fyrir tveim árum. Sú heimsókn
veitti henni einstaka ánægju. Að
standa á Hólmahálsi og horfa yfir
fjörðinn var ólýsanlegt. Ham-
ingjusvipnum þegar hún sagði frá
ferðinni er best lýst með tilvitnun
í kvæði eftir Pétur Jónsson skó-
smið, frá Eskifirði.
Gæti það verið hennar hinsta
kveðja heim:
Stattu við um stund á Hólahálsi
og horfðu yfir fjörð og byggð og sæ,
og lít þú á, hve fjallahringur frjálsi
í faðmi sínum lykur sérhvern bæ.
– – –
Á brúðarslæður Bleiksárfossar minna,
sú bæjarprýði af höndum Drottins gjörð.
Ég bið svo fyrir boð til vina minna.
Með bestu hjartans kveðju á Eskifjörð.
Árið sem Nanna átti að fermast
veiktist hún af berklum og var
lögð inn á spítala á Seyðisfirði.
Missti hún þar með af ferming-
unni, sem hún hafði þó undirbúið
ásamt skólasystkinunum. Eftir
spítalavistina tók við vinna og í
fyllingu tímans stofnun heimilis
með eiginmanninum Kristjáni Fr.
Guðmundssyni. Tíminn rann
áfram og það var loks fyrir fáum
árum að í Vídalínskirkju í Garða-
bæ var haldið námskeið fyrir full-
orðna í fermingarfræðslu undir
leiðsögn sóknarprestsins Jónu
Hrannar Bolladóttur. Í lok þess
var boðið upp á fermingu ef ein-
hverjir vildu og þáði Nanna þá at-
höfn. Að henni lokinni voru veit-
ingar fram bornar í safnaðar-
heimilinu, „fermingarveisla,“ og
talaði Kristján þar fallega til konu
sinnar, „fermingarbarnsins“.
Samvera okkar í Frímúrara-
reglunni leiddi til þess að Nanna,
sem naut þess heiðurs að vera fal-
ið að stofna stúku innan reglunn-
ar, bauð mér að taka þar sæti,
sem ég þáði með þökkum og varð
þá enn nánari samgangur okkar á
milli eftir að svo skipaðist málum.
Það var mikið heillaspor fyrir mig
að starfa þar undir hennar leið-
sögn.
Hún hvarf til hins eilífa austurs
16. janúar síðastliðinn. Ég þakka
allar góðar stundir, bið henni ljóss
og fjölskyldunni styrks.
Kristín Hólm.
Það er komið að kveðjustund
og langar mig að kveðja yndislega
vinkonu og mágkonu með fáum
orðum.
Við Nanna kynntumst fyrst
vorið 1947. Við fengum báðar
sumarvinnu í bakaríi sem ungar
stúlkur og vorum nánar vinkonur
frá fyrsta degi. Við hliðina á bak-
aríinu var kjötbúð og þar vann
Kiddi bróðir. Það var sameigin-
legt kaffihorn fyrir báðar búðirn-
ar og þar kynntust þau verðandi
hjónin og má segja að þau hafi
drukkið sitt kaffi saman síðan.
Sumarið eftir, fórum við vin-
konurnar sem kaupakonur í sveit
á Mýrar og áttum gott sumar
saman.
Við hjónin, Nanna og Kiddi og
við Jón, fórum oft saman á tón-
leika, ferðuðumst saman og áttum
góðar stundir á heimilum okkar.
Það var ekki langt á milli símtala
hjá okkur Nönnu, oft bara til að
heyra hvernig hin hefði það. Það
var ósjaldan sem það kom fyrir að
mér varð hugsað til hennar og þá
leið ekki langur tími þar til hún
hringdi.
Nanna var glæsileg og allt svo
fallegt sem hún gerði og gott að
vera með henni en fyrst og fremst
var hún mér yndisleg vinkona.
Elsku Nanna, ég þakka þér
vinskapinn í gegnum tíðina og
mun sakna þín þar til við getum
hist aftur í nýjum heimkynnum.
Ég votta Kidda bróður og börn-
unum, þeim Helgu, Guðmundi,
Guðný Björgu og Smára, barna-
börnum og öðrum ættingjum inni-
lega samúð mína.
Ragnhildur G.
Guðmundsdóttir (Ragna).
Kveðja frá Kvenfélagi
Garðabæjar
Hinn 30. janúar verður kvödd
hinstu kveðju Nanna Ingibjörg
Helgadóttir, fyrrum formaður
Kvenfélags Garðabæjar. Nanna
var fljótt kosin til ábyrgðarstarfa
innan félagsins, fyrst sem ritari
1964, sem varaformaður 1965-
1967 og loks sem formaður 1967-
1969. Öllum þessum störfum sem
og almennum félagsstörfum
sinnti hún af stakri prýði og prúð-
mennsku, en það var hennar að-
alsmerki. Hún var ötul í starfi og
þótti afar vænt um félagið.
Það var mjög ánægjulegt að sjá
Nönnu koma og taka aftur þátt í
starfi félagsins hin síðari ár og
rifja þar upp gömul kynni og ekki
síst mynda ný, eftir að Helga dótt-
ir hennar var gengin í félagið, en
það var fyrir tilstilli og hvatningar
Nönnu að hún gerði það. Til gam-
ans má geta þess að Helga gegndi
einnig formennsku um tíma.
Á kveðjustund þökkum við
Nönnu fyrir störf hennar í þágu
Kvenfélags Garðabæjar og vott-
um eftirlifandi eiginmanni, börn-
um og ástvinum öllum samúð okk-
ar.
Blessuð sé minning Nönnu
Ingibjargar Helgadóttur.
Heiðrún Hauksdóttir,
formaður.
Hvílík gæfa það er að kynnast
góðu fólki á lífsleiðinni og njóta
samveru við það og vináttu. Við
kynntumst Nönnu þegar hún að-
stoðaði okkur á heimili okkar á
Kjartansgötunni fyrir áratugum.
Hún var falleg kona, með geisl-
andi bros, hæglát og hafði ynd-
islega nærveru. Að ræða við hana
var mannbætandi.
Nanna varð fljótt vinur okkar
og ein amman í viðbót fyrir börn-
in. Hún mundi eftir viðburðum í
lífi þeirra, færði þeim góðgæti
með mjólkinni þegar komið var
heim úr skólanum, pönnukökur
eða kökur sem hún hafði bakað.
Nanna var einstaklega ljúf og
elskuleg í framkomu. Hún hafði
traust grunngildi og leiðbeindi á
sinn ljúfa og ákveðna hátt.
Eftir að Nanna hætti að að-
stoða okkur héldum við sambandi
við öðlingshjónin Nönnu og Krist-
ján. Það var jólahefð í okkar fjöl-
skyldu að heimsækja þau, stund-
um með börnum eða barnabarni.
Alltaf tóku þau einstaklega fal-
lega á móti okkur, veitingarnar
heitt súkkulaði og meðlæti. Síð-
asta heimsóknin var nú fyrir jólin.
Ekki hvarflaði að okkur að þetta
yrði í síðasta skiptið sem við hitt-
um Nönnu.
Við kveðjum yndislega konu
með þakklæti í hug, sendum
Kristjáni og fjölskyldu hans inni-
legustu samúðarkveðjur og
geymum í minningunni mynd af
yndislegri konu.
Rannveig, Tryggvi,
Gunnar Páll og
Sólveig Lísa.
Kveðja frá Alþjóða-Sam-
Frímúrarareglunni
Horfin er til hins eilífa austurs
kær systir og góður frímúrari,
horfin sjónum okkar en minningin
lifir. Minning um þroskaða, hlýja
og heilsteypta manneskju. Að
rækta sinn innri mann, að fága
hann og fegra mannkyni til heilla
er hluti af því að vera frímúrari.
Betri fyrirmynd í því en reglu-
systir okkar Nanna Helgadóttir
er vandfundin.
Nanna vígðist í Sam-Frímúr-
araregluna ásamt eiginmanni sín-
um í apríl 1964 og var því búin að
starfa óslitið af miklum heilindum
í rúmlega hálfa öld þegar kallið
kom, að flestu leyti óvænt. Að
minnast Nönnu kallar líka á að
minnast Kristjáns, svo samhent
voru þau hjón í einu og öllu. Mörg
störf voru Nönnu falin, bæði ým-
iss konar embættisstörf og stjórn-
un. Öllu er hún tók að sér gegndi
hún af trúmennsku við hugsjónir
frímúrara og af einstakri fágun og
þekkingu á siðrænum störfum og
þýðingu þeirra. Á þennan hátt var
hún okkur fyrirmynd. Þeir sem
sáu Nönnu í hlutverki siðameist-
ara gleyma því seint.
Nanna var falleg kona. Fram-
koma hennar einkenndist af mildi,
festu en hlýrri nærveru. Að leita
til hennar eftir aðstoð eða fá ráð-
leggingar var ævinlega auðsótt
mál. Þar var heldur ekki komið að
tómum kofa. Með styrkri hendi og
virðingu fyrir formfestu siðanna í
félagsskap okkar leiddi hún þann
óreynda áfram. Hún kunni þá list
að hrósa þegar vel var unnið en
líka að halda áfram að leiðbeina,
ef með þurfti, uns settu marki var
náð. Margir eiga Nönnu þökk að
gjalda í þessum efnum. Þá er
ónefnt að hún var í yfirstjórn regl-
unnar um skeið. Framlag hennar
þar var eins og annað, unnið af
fórnfýsi, góðvild og yfirvegun.
Hafðu þökk fyrir allt, kæra
systir. Við munum reyna að halda
áfram í þínum anda með hógværð
og sanngirni að leiðarljósi í störf-
um okkar. Það var gott að eiga þig
að vini.
Kristjáni, börnum og fjölskyld-
um þeirra eru fluttar innilegar
samúðarkveðjur.
Kristín Jónsdóttir.
Við viljum kveðja kæra systur
okkar, Nönnu I. Helgadóttur,
sem hefur verið okkur svo hjart-
fólgin um áraraðir. Nönnu ásamt
Kristjáni Fr. Guðmundssyni,
manni hennar, var falið að und-
irbúa stofnun nýrrar stúku í Sam-
Frímúrarareglunni og vorið 1992
var stúkan Sindri stofnuð.
Nanna var stúkunni mikil stoð.
Til hennar var ávallt hægt að leita
ráða og hún og Kristján lögðu
grunninn að starfinu í stúkunni.
Hún var eins og kærleiksrík móð-
ir sem kennir börnum sínum með
styrkri leiðsögn og ást og hennar
er sárt saknað. Við systkinin í
stúkunni Sindra ætlum að heiðra
minningu Nönnu með því að
leggja rækt við starfið og vanda
til verka.
Við vottum manni hennar og
bróður okkar Kristjáni Fr. Guð-
mundssyni, börnum þeirra,
barnabörnum og öðrum ættingj-
um samúð okkar og kveðjum
Nönnu með þessum ljóðlínum
Stefáns frá Hvítadal:
Guð er eilíf ást,
engu hjarta‘ er hætt.
Ríkir eilíf ást,
Sérhvert böl skal bætt.
Lofið Guð, sem gaf,
þakkið hjálp og hlíf.
Tæmt er húmsins haf,
allt er ljós og líf.
Fyrir hönd systkinanna í stúk-
unni Sindra,
Lárus Vilhjálmsson.