Morgunblaðið - 08.04.2015, Blaðsíða 1

M I Ð V I K U D A G U R 8. A P R Í L 2 0 1 5
Stofnað 1913  81. tölublað  103. árgangur 
HAMINGJU-
HLAUP Í FYRSTA
SINN Á ÍSLANDI
FYRSTA MYND
BJÖRNS
HLYNS
NORRÆN VEISLA
Í OQAATSUT Á
GRÆNLANDI
BLÓÐBERG 30 ÍSLENDINGAR MEÐ 32LITAHLAUP 10
Éljaklakkar voru yfir landinu í gær. Gekk á með dimmum élj-
um á Suður- og Vesturlandi. Þrumur heyrðust á höfuðborgar-
svæðinu, á Reykjanesi og Suðurlandi og eldingar sáust og
mældust. Stytti upp með kvöldinu. Spáð er áframhaldandi
suðvestanátt í dag, heldur hægari en í gær, og éljagangi.
Dregur úr vindi og ofankomu í kvöld. Hálka og hálkublettir
voru í gærkvöldi á flestum vegum á Vestur- og Norðvestur-
landi og skafrenningur á heiðum. Hvassviðri var á Holta-
vörðuheiði og stórhríð á Öxnadalsheiði, báðar taldar ófærar.
Þrumur og eldingar í éljaklökkum á Suðvesturlandi
Morgunblaðið/RAX
 Garðyrkja er eini flokkurinn sem
skilar jákvæðri rekstrarafkomu í
landbúnaði að teknu tilliti til fram-
leiðslustyrkja. Viðskiptaráð Íslands
telur það dæmi um að aukin sam-
keppni gagnist ekki einungis neyt-
endum heldur einnig þeim sem
stunda rekstur. »16
Jákvæð afkoma
garðyrkjunnar
 Einungis 16% bílaflota landans
eru fimm ára eða yngri. Meðalald-
urinn er 12,7 ár og er ástæðuna
ekki hægt að rekja til bætts við-
halds heldur á hrunið þar stærstan
þátt. Nýskráningar náðu sögulegu
lágmarki árið 2009 en þeim hefur
fjölgað nokkuð síðan þá. Árið 2014
voru um 12.000 bílar nýskráðir og
voru hlutfallslega flestar nýskrán-
ingar á hvern íbúa Norðurlands
eystra eða 51 bíll á hverja 1.000
íbúa. Í bílum talið var aukningin
mest á höfuðborgarsvæðinu en
mest var hún hlutfallslega á Aust-
urlandi eða 35%. Dekkjakosturinn
ætti að vera bærilegur undir bíl-
unum því verðmæti innfluttra
dekkja 2014 nam 3,4 milljörðum
króna. Þetta er á meðal margvís-
legra upplýsinga sem fram koma í
árbók bílgreina 2015 sem nú er
komin út. »12
Bílaflotinn gamall en
á góðum dekkjum
Morgunblaðið/Kristinn
Bílasala 12.000 bílar voru nýskráðir 2014.
 Þeim fækkar
sem taka bíl-
prófið strax við
17 ára aldur. Um
70 prósent af ár-
gangi taka bíl-
prófið við 17 ára
aldur en hlut-
fallið var 85 pró-
sent um aldamót-
in samkvæmt upplýsingum frá
Samgöngustofu. Lágmarkskostn-
aður við ökunám er um 220 þúsund
krónur. »14
Færri aka 17 ára
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Fjármálaráðherra segir að kröfur
sem uppi eru gefi til kynna að það
skorti á sameiginlegan skilning á af-
leiðingum slíkra launahækkana og
að ekki sé trú á þeim hagspám sem
liggja fyrir. Starfsemi Landspítalans
nálega helmingaðist vegna verkfalla
560 félagsmanna aðildarfélaga
BHM. Þá lamaðist starfsemi hjá
Sýslumanninum á höfuðborgarsvæð-
inu.
„Þetta gekk ágætlega. Það var ró-
legur dagur í dag og starfsfólkið
hjálpaðist að við að láta þetta
ganga,“ segir Óskar Reykdalsson,
framkvæmdastjóri rannsóknasviðs
Landspítalans. Starfsemi spítalans
dróst mjög saman. Aðgerðum sem
ekki er nauðsynlegt að gera strax er
frestað og er áætlað að þær hafi ver-
ið á þriðja tuginn í gær. „Sjúkling-
arnir þurfa á okkur að halda. Öll
þessi starfsemi er gagnleg og mikil-
væg. Okkur finnst leitt að geta ekki
gert það sem þarf að gera.“
„Það virðist skorta á að það takist
almenn samstaða um að verja þann
stöðugleika sem náðst hefur. […]
Spár sem berast frá Hagstofunni,
Seðlabankanum og öðrum eru um að
hér sé góður grundvöllur fyrir vax-
andi kaupmætti og tiltölulega lágri
verðbólgu næstu misserin. En engu
að síður eru kröfurnar eins og veru-
leikinn sé einhver annar. Í sumum
tilvikum er farið fram á 50% launa-
hækkun,“ segir Bjarni Benediktsson
fjármálaráðherra þegar hann er
spurður um fordæmisgildi samninga
við BHM. „Við þurfum að stöðva
þetta höfrungahlaup. Við hljótum öll
að sækjast eftir ástandi þar sem
vinnumarkaðurinn tekur þátt ásamt
stjórnvöldum í að viðhalda stöðug-
leika og bæta lífskjör.“
Ljósmæður við Sjúkrahúsið á Ak-
ureyri hefja verkfall í dag og einnig
verður hálfs dags samúðarverkfall
yfir 2.300 félaga BHM.
Skortir á skilning á
afleiðingum hækkana
 Verkföll BHM raska mjög starfsemi spítala og Sýslumanns
Morgunblaðið/Ómar
Samstaða BHM-félagar vonast til að ríkið leggi fram betra tilboð á samn-
ingafundi hjá ríkissáttasemjara í dag. Vika er síðan síðast var fundað.
MDigrir verkfallssjóðir »6
Morgunblaðið/Ómar