Morgunblaðið - 18.04.2015, Blaðsíða 20

20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. APRÍL 2015
MOSFELLSBAKARÍ
Háholti 13-15 Mosfellsbæ | Háaleitisbraut 58-60 Reykjavík
s. 566 6145 | mosfellsbakari.is
Ert þú búin að prófa
nýja súrdeigsbrauðið okkar?
Renndu við í Mosfellsbakarí og fáðu þér hollara brauð.
Íslenska Gámafélagið seldi hálfa
milljón burðarpoka úr maís í mars-
mánuði en í dag er fjöldi verslana
byrjaður að bjóða slíka poka ýmist í
staðinn fyrir eða sem viðbót við
plastpoka.
En hvað er svona sérstakt við ma-
íspokana? „Ég held að fólk taki
svona vel í pokana vegna þess að
þetta er ódýr, umhverfisvænn kost-
ur í stað plastpoka, þó þetta sé eilítið
dýrara en plastpokarnir. Flestu fólki
líður betur með að nota vörur sem
eru umhverfisvænar,“ segir Magnús
N. Reykdalsson verkefnisstjóri hjá
Íslenska gámafélaginu.
Maísinn sem er notaður í fram-
leiðsluna er óerfðabreyttur en auk
maíss er notuð matarolía. Við fram-
leiðslu er einnig hægt að nota kart-
öflur, þistil o.fl.
Gámafélagið selur íslenskum
verslunum þessa poka en á árinu
hafa þeir selt milljónir maíspoka til
yfir fimmtíu verslana og verslana-
keðja á landinu. Alla jafna eru pok-
arnir dýrari en hefðbundnir plast-
pokar eða um tíu krónum dýrari.
Ástæða þess er að framleiðsla pok-
anna er dýrari en framleiðsla plast-
poka, pokarnir hafa ekki verið jafn
lengi á markaðinum, eftirspurnin er
mikil og fáir geta framleitt þetta í
heiminum. Gámafélagið kaupir
þessa poka frá erlenda fyrirtækinu
Ceplast, en fyrirtækið hefur hlotið
fjölda gæðavottana. Framleiðandi
þessara poka heitir MATER-BI.
Pokarnir þola 26 kg tog. og eru því
sterkari en hefðbundnir plastpokar
sem almennt þola 24 kg., þeir eru 26
míkrón að þykkt. Ekki þarf mikið
landsvæði til framleiðslunnar en til
að framleiða tonn af maíspokum eða
um hundrað þúsund poka, þarf um
0,03 hektara lands af maís og 0,14
hektara lands af jurtaolíu. Í þessu
samhengi má nefna að þegar tonn af
nautakjöti er framleitt getur þurft
fjóra hektara lands. „Við gerum ráð
fyrir því að maíspokinn verði vin-
sælli en hinn hefðbundni plastpoki á
næstu misserum. Það skiptir máli að
velja rétt í hvert einasta skipti sem
fólk er að versla, vaninn er sterkur
en maíspokinn er sterkari,“ segir
Magnús.
brynjadogg@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Maís burðarpokinn Fáir í heiminum geta framleitt pokann en eftirspurnin
er mikil. Margir eru farnir að sniðganga plastpoka.
Burðarpokar úr
maís sífellt vinsælli
 Hálf milljón maís-burðarpoka seld í
marsmánuði  Sífellt meiri eftirspurn
ÚR BÆJARLÍFINU
Birna G. Konráðsdóttir
Borgarfjörður
Nú styttist í sumardaginn
fyrsta. Borgfirðingar hafa ekki
farið varhluta af duttlungum Vetr-
ar konungs sem fram undir það
síðasta hefur hent úr sér snjó og
vetrarveðrum af miklu offorsi.
Fólk horfir því vonaraugum fram
á næstu vikur, að vorið hafi betur
og hefji senn innreið sína. Menn
ræða að búið sé að leggja inn fyrir
góðu sumri eftir leiðinlegt sumar
2014 og verri vetur. Eins og spáin
er í dag, er útlit fyrir að víða frjósi
saman sumar og vetur. Eftir gam-
alli þjóðtrú á það að vita á gott.
  
Einu sinni höfðu landsmenn
ekkert sjónvarp á fimmtudags-
kvöldum. Nýttu þá flestir sem
vettlingi gátu valdið fimmtudaga
fyrir fundi. Nú er öldin önnur og
engir sérstakir fundardagar
áskapaðir. En oft hefur það verið
svo til sveita að mars hefur verið
vinsæll aðalfundamánuður. Deild-
arfundir hjá kaupfélögunum, veiði-
félagafundir, aðalsafnaðarfundir,
búnaðarfélagsfundir og svo mætti
lengi telja. Ögn hefur þetta breyst
en þó eimir af gömlu. Sauðfjár-
bændur vilja helst klára alla aðal-
fundi áður en undirbúningur sauð-
burðar hefst, í byrjun maí. Takist
það ekki vilja þeir helst fresta
fundum fram yfir sauðburð. En
með enn breyttu landslagi koma
nýjar óskir inn. Sífellt fleiri þétt-
býlisbúar eiga jarðir úti á landi.
Þeir þurfa þá að mæta á ýmsa
fundi sem tengjast eignarhaldi
þeirra. Þessir aðilar vilja þá helst
halda fundi sem næst helgum eða
helgum dögum, svo hægt sé að
nýta ferðina og dvelja um leið í
sveitinni.
  
Flestir landsmenn vita að í
Borgafirði eru margar frægustu
laxveiðiár landsins. Um 25% af
stangaveiddum laxi á Íslandi kem-
ur úr Borgarfirði. Móðuráin er
Hvítá, í hana renna flestar berg-
vatnsár í Borgarfirði. Allur lax
sem veiðist í Borgarfirði gengur
því um Hvítá fyrst. Um margra
ára skeið hafa eigendur borg-
firskra bergvatnsáa greitt Hvítár-
bændum fyrir að láta net sín
liggja á bakkanum á göngutíma
laxins. Nú í vor var nýr samningur
gerður við bændur við Hvítá sem
gildir fyrir komandi veiðisumar.
Vonir standa til að nýr samningur
til lengri tíma verði gerður í sum-
ar.
  
Karlakórinn Söngbræður verð-
ur með tónleika sunnudaginn 19.
apríl í Reykholtskirkju til að
minnast þess að 100 ár eru liðin
frá því að Söngfélagið Bræðurnir
var stofnað. Það var Bjarni
Bjarnason frá Skáney sem stofn-
aði og stjórnaði Bræðrunum til
ársins 1958. Bjarni var gæddur
óvenjumiklum og góðum tónlistar-
hæfileikum og lærði ungur orgel-
leik. Hann hóf störf sem organisti
í Reykholtskirkju skömmu eftir
fermingu og starfaði sem organisti
og kórstjóri í sjö áratugi, bæði við
Reykholtskirkju og fleiri kirkjur í
ofanverðum Borgarfirði. Nafnið
Bræðurnir kom til af því að fram-
an af átti hver einasti söngmaður
bróður í kórnum, nema söngstjór-
inn sjálfur.
Karlakórinn Söngbræður var
stofnaður 1978. Er kom að því að
velja kórnum nafn, þótti við hæfi
að að tengja það hinum fyrri
karlakór Borgfirðinga. Í virðingar-
skyni við starf hans varð til nafnið
Söngbræður. Félagar í Söng-
bræðrum koma úr sjö sýslum og
munu þeir á sunnudagskvöldið
flytja lög sem Bræðurnir fluttu á
sínum tíma, auk sönglaga úr eigin
söngskrá. Því mun verða flutt fjöl-
breytt dagskrá sem samanstendur
af hefðbundnum karlakórslögum
og léttri dægurtónlist.
Netin liggja á bakkanum
á göngutíma laxins
Morgunblaðið/Golli
Stangveiði Veiðimaður við Straumana, vatnaskilin þar sem Norðurá rennur
út í Hvítá í Borgarfirði, rammaður inn af fögrum fjallahring Borgarfjarðar.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Um 960 hreindýraveiðimenn
greiddu veiðileyfi sín áður en
greiðslufresturinn rann út kl. 21.00
að kvöldi miðvikudagsins 15. apríl.
Úthlutað var 1.412 hreindýraveiði-
leyfum fyrir næsta veiðitímabil. Því
koma um 450 hreindýraveiðileyfi til
endurúthlutunar. Reiknað er með að
þeim verði úthlutað í næstu viku.
Skil á greiðslum voru nokkuð betri
en starfsmenn Umhverfisstofnunar
áttu von á, að sögn Bjarna Pálsson-
ar, teymisstjóra á Sviði sjálfbærni
Umhverfisstofnunar. Í gær var ekki
búið að taka saman hvernig greidd
veiðileyfi dreifðust á veiðisvæðin
sem eru níu talsins.
Breytt greiðslufyrirkomulag
Þetta var í fyrsta skipti sem greiða
þurfti hreindýraveiðileyfin í einu
lagi. Greiða þurfti 80.000 kr. fyrir
veiðileyfi á kú og 135.000 kr. fyrir
tarf. Eldra fyrirkomulag með stað-
festingargreiðslu og síðan fullnaðar-
greiðslu hefur verið lagt niður. Tals-
verð brögð voru að því áður að
veiðimenn greiddu staðfestingar-
gjaldið en ekki fullnaðargreiðsluna.
Því komu veiðileyfi til endurúthlut-
unar þegar stutt var til veiðitímans
og olli það jafnvel erfiðleikum við að
koma leyfunum út.
Í vetur bárust 3.635 umsóknir um
hreindýraveiðileyfi og var dregið úr
þeim 21. febrúar síðastliðinn. Alls
höfðu 98 veiðimenn áunnið sér rétt
til forgangs vegna svonefndrar fimm
skipta reglu þegar dregið var í vetur.
Þeir nutu forgangs vegna þess að
þeir höfðu ekki verið dregnir út
fimm ár í röð. Þeir úr þessum hópi
sem ekki voru heppnir í almenna út-
drættinum fá nú kost á að kaupa
veiðileyfi á því svæði sem þeir sóttu
um. Því næst koma þeir sem eru á
biðlista eftir veiðileyfi.
Um 450 veiðileyf-
um endurúthlutað
 Um 960 hreindýraveiðimenn borguðu
Morgunblaðið/Friðrik
Hreindýr Nú nálgast úthlutun veiði-
leyfa til veiðimanna á biðlista.