Ægir - 01.10.2014, Side 18
18
Sjóhús við höfnina á Hauganesi á Árskógs-
strönd. Myndir á veggjum kaffistofunnar
endurspegla langa útgerðarsögu og á kop-
arskildi á einum veggnum þakkar Skeljung-
ur útgerðinni fyrir viðskipti í 75 ár. Og síðan
eru liðin nokkur ár til viðbótar. Það styttist
í hundrað ára afmæli útgerðar Níelsar Jóns-
sonar á Hauganesi sem er eitt af dæmi-
gerðum litlum fjölskyldufyrirtækjum í út-
gerð á landinu. Útgerðin er samt sem áður
nokkuð frábrugðin flestum slíkum því hún
er líka elsta hvalaskoðunarfyrirtæki lands-
ins og athyglisvert er að alla tíð hafa eig-
endur hennar haldið tryggð við fiskveið-
arnar yfir vetrarmánuðina. Það er því róið á
mið þorsks og ferðamanna - í orðsins fyllstu
merkingu. Árni Halldórsson er maðurinn í
brúnni á bátum fyrirtækisins en útgerðin
ber nafn langafa hans, Níelsar Jónssonar
sem bjó í Kálfsskinni og síðar í Birnunesi,
skammt norðan við Hauganes. Forfeður
hans lögðu ásamt fleirum grunn að byggð-
inni á Hauganesi með útgerð sinni og fisk-
vinnslu og börðust fyrir bættri hafnarað-
stöðu á staðnum sem gæti treyst byggðar-
lagið. Sú varð líka raunin.
Kynslóð fram af kynslóð
Gunnar, sonur Níelsar Jónssonar í Birnunesi,
sem fæddur var árið 1905 hóf útgerð sína
frá Brimnesi en fluttist síðan á Hauganes og
var þar með útgerð og fiskvinnslu í áratugi.
Bátar hans báru ætíð nafn föður hans en
síðari áratugi ævi sinnar rak Gunnar fyrir-
tækið í félagi við syni sína, Níels og Halldór
Kristbjörn. Þeirra synir, Árni Halldórsson,
Halldór Halldórsson og Garðar Níelsson,
vinna saman í útgerðinni í dag.
Gunnar Níelsson, útgerðarmaður á
Hauganesi, lést árið 1980 og um hann sagði
Halldór Blöndal, þáverandi alþingismaður, í
minningargrein í Morgunblaðinu að út-
gerðarmaðurinn hafi alltaf trúað því að
gæfa fylgdi því að láta báta fyrirtækisins
bera nafn föður hans, Níelsar Jónssonar.
„Þeir sem ætla sér að vinna við útgerð
verða að vera afskaplega duglegir. Það er
fyrsta skilyrði þess að hlutirnir gangi,“ sagði
Gunnar Níelsson í viðtali í Morgunblaðinu
sama ár og hann lést. Þeir feðgar voru nafn-
togaðir aflamenn og merki þeirra hafa af-
komendur stofnandans haldið á lofti allt
fram á þennan dag.
Báturinn í sparifötin á hverju ári
Þrjátíu tonna eikar- og dekkbátinn Níels
Jónsson EA-106 eignaðist útgerðin í ársbyrj-
un 1975 og á honum hefur Árni verið nánast
frá upphafi. Nú um áramótin verða 40 ár lið-
in síðan útgerðin fékk bátinn, þó varla sé
Gamalgróin
fjölskylduútgerð
sem gerir út
á þorsk og
ferðamenn
Æ
g
isv
iðta
lið