Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.05.2015, Blaðsíða 15

ir sér. Fúkyrðum, svívirðingum og
jafnvel hótunum rigndi yfir ráð-
herrann á samfélagsmiðlunum. Það
er svo sem ekkert nýtt að int-
ernetið sé notað til að hreyta ónot-
um í stjórnmálamenn, en það sem
kom á óvart við mál Heinisch-
Hosek var magn og umfang um-
ræðunnar, en fjölmiðlasérfræðingar
telja að sjaldan eða aldrei hafi slíkt
stafrænt moldviðri verið magnað
upp í austurrískri pólitík. Mold-
viðrið náði að endingu langt út fyr-
ir internetið, blöðin fylltust af les-
endabréfum, blásið var til
hringborðsumræðna og svo mætti
lengi telja. Kjarninn í gagnrýninni
á ráðherrann kom frá hinum
íhaldssama, kaþólska hluta Austur-
ríkis, sem krafðist þess að þjóð-
söngurinn yrði færður í sitt upp-
runalega horf og fannst frjálslyndi
og pólitísk rétthugsun nútímans
gengin of langt. Á milli línanna
mátti lesa að mörgum fannst líkt
og einhver hluti sjálfsmyndar
þeirra væri að hverfa og þeim væri
ógnað.
Ímynd Conchitu kom síend-
urtekið fram í umræðunum og þá
sem táknmynd um endalok sam-
félagsgerðar sem margir vildu
verja með kjafti og klóm. Conchita
var hins vegar með sigri sínum og
vinsældum bæði innanlands og ut-
an, orðin nær ósnertanleg og því
utan við skotlínu þeirra sem fannst
hún ögra íhaldssömum og kaþ-
ólskum gildum. Heinisch-Hosek var
aftur á móti ósköp venjulegur póli-
tíkus og því prýðilegt skotmark
fyrir þá sem vildu veita reiði sinni
og ótta útrás. Hins vegar lítur út
fyrir það að andstæðingar Conchitu
og málsvarar íhaldssemi þurfi litlar
áhyggjur að hafa. Þrátt fyrir há-
stemmdar yfirlýsingar stjórnmála-
manna um hið nýja Austurríki í
kjölfar sigursins í fyrra, hefur lítið
breyst. Launamunur kynjanna er
ennþá einn sá mesti í Evrópu og
lítið hefur þokast í réttindabaráttu
hinsegin fólks á þessu ári sem liðið
er. Hjónabönd samkynja para eru
ekki leyfileg, ættleiðingar nánast
ómögulegar og fátt sem bendir til
þess að vilji sé til að gera miklar
lagabætur.
Vinsældirnar ná út fyrir
átakalínur samfélagsins
Á sama tíma og Vínarborg klæðir
sig í sparifötin fyrir Söngvakeppn-
ina og vill halda á lofti boðskap
Conchitu um umburðarlyndi og
fjölbreytileika, m.a. með því að
skipta hefðbundnum fígúrum á um-
ferðarljósum út fyrir myndir af
samkynja pörum á völdum stöðum í
borginni, er það staðreynd að tæp-
lega helmingur af hinsegin fólki í
Vínarborg þorir ekki að koma út úr
skápnum á vinnustað og líkams-
árásir á hinsegin fólk gerast að
meðaltali vikulega á götum úti,
samkvæmt nýlegri rannsókn. Hins
vegar hefur Conchita ýtt Austurríki
út á braut sem hinum íhaldssamari
armi mun veitast erfitt að snúa
þjóðinni af. Því þrátt fyrir að vera
umdeild nýtur hún jafnframt gríð-
arlegra vinsælda og ótrúlegt nokk
eru þær vinsældir ekki bundnar við
einn samfélagshóp heldur ná út
fyrir flestar átakalínur samfélags-
ins.
Einn af þeim fyrstu til að óska
Conchitu til hamingju með sigurinn
var sjálfur kóngurinn Udo Jürgens,
sem sagði hana vera frábæran
listamann. Þetta kom nokkuð á
óvart þar sem hann hafði ekki ver-
ið talinn sá allra frjálslyndasti.
Blaðamenn götublaðanna héldu
margir hverjir að þeir gætu komist
í feitt með því að veiða eitthvað
uppúr Udo Jürgens sem gæti bætt
á togstreituna milli gamalla hefða
og nýrra hugmynda og þar með
stillt Udo upp sem fulltrúa hins
gamla, einsleita og þjóðern-
issinnaða Austurríkis á móti Conc-
hitu sem væri þá boðberi al-
þjóðahyggju, frjálslyndis og
fjölbreytileika. En gamli maðurinn
stóð í lappirnar og lét ekki afvega-
leiða sig. Austurríki hefði alið af
sér bæði syni og dætur og því væri
sjálfsagt að allra væri getið í þjóð-
söngnum en ennfremur hefði Conc-
hita gullfallega rödd og landi og
þjóð til sóma. Hann sagðist meira
að segja vel geta hugsað sér að
syngja dúett með henni, jafnvel á
keppninni sjálfri. Til þess mun þó
ekki koma því Udo Jürgens lést
seint á síðasta ári, áttræður að
aldri. Það mun teljast líklegt að
hans verði minnst á einhvern hátt á
stóra sviðinu á laugardaginn og
væri það ekki á einhvern hátt fal-
lega táknrænt ef dívan sjálf, arf-
takinn, myndi taka eitt af lögunum
hans og þar með loka hringnum?
Höfundur er sagnfræðingur
og býr í Vínarborg.
Áhrif Conchitu Wurst á
austurrískt samfélag eru mikil
og vinsældirnar virðast ná
langt út fyrir átakalínur.
* Á sama tíma og Vínarborg klæðir sigí sparifötin fyrir Söngvakeppnina ogvill halda á lofti boðskapi Conchitu um
umburðarlyndi og fjölbreytileika, m.a. með
því að skipta hefðbundnum fígúrum á um-
ferðarljósum út fyrir myndir af samkynja
pörum á völdum stöðum í borginni, er það
staðreynd að tæplega helmingur af hinsegin
fólki í Vínarborg þorir ekki að koma út úr
skápnum á vinnustað og líkamsárásir á
hinsegin fólk gerast að meðaltali vikulega á
götum úti, samkvæmt nýlegri rannsókn.
24.5. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15