Dagblaðið Vísir - DV - 17.04.2009, Blaðsíða 22

föstudagur 17. apríl 200922 Helgarblað
„Ég hef alltaf verið mjög pólitísk, haft
mikinn áhuga á samfélaginu mínu
og verið virk í grasrótinni,“segir Birg-
itta Jónsdóttir, skáld, þúsundþjala-
smiður á tölvur og frambjóðandi í
Borgarahreyfingunni.
Birgitta hefur vakið mikla athygli
undanfarið fyrir starf sitt með Borg-
arahreyfingunni og hefur mælst með
fjögurra til fimm prósent fylgi í síð-
ustu skoðunarkönnunum. Hún seg-
ist vera farin að trúa því að hún kom-
ist inn á þing og ætlar sér að vinna í
samstarfi við fólkið.
Persónukjör fram yfir flokkskjör
Borgarahreyfingin var stofnuð við
samruna Samstöðu – bandalags
grasrótarhópa og annarra hópa sem
hafa starfað að lýðræðismálum. Á
heimasíðu hreyfingarinnar segir.
„Framboðið hlaut nafnið Borgara-
hreyfingin og grasrótarstarfið mun
væntanlega áfram starfa sjálfstætt
framboðinu til stuðnings undir nafni
Samstöðu. Stjórnmálahreyfing sem
ætlar sér að koma á breytingum. Við
viljum hreinsa út spillingu, koma á
virkara lýðræði og skýrri þrískiptingu
valdsins. Við viljum persónukjör en
ekki bara flokkskjör. Þegar framboð-
ið hefur náð sínum markmiðum inni
á þingi verður það lagt niður.“
Vorum að missa af öllu
Það er auðheyrt á Birgittu þegar
spjall hennar við blaðamann hefst að
henni er mikið niðri fyrir og að hún
vill sjá breytingar á þjóðfélaginu.
„Það var bara búið að aftengja
þjóðina, börnin voru geymd á stofn-
unum frá átta til fimm. Síðan voru
þau send á námskeið, því næst var
farið í búðina með þau og svo í stressi
heim að elda og þá áttu foreldrarnir
eftir að sinna sínum áhugamálum.
Við vorum farin að haga okkur eins
og við værum alltaf að missa af öllu.
Það var orðinn allt of mikill hraði í
samfélaginu. Hrunið hefur fengið
fólk til að líta sér nær, hugsa aðeins
inn á við og hugsa betur um sig og
sína.“
Viska þjóðarinnar á stofnun
Birgitta heldur áfram að tala um hve
ótengd þjóðin hefur verið undan-
farin ár og bendir í því samhengi á
eldri kynslóðina. „Gamla fólkið okk-
ar er látið dúsa á stofnunum og þetta
eru okkar viskubrunnar. Ég var svo
heppin að alast upp með langömmu
minni um tíma og þvílíkum fróðleik
sem hún miðlaði til okkar sem yngri
vorum. Það sem fólk veit því mið-
ur ekki er að ef það hefur nóg rými
og aðstæður til veitir ríkið styrki til
þeirra sem vilja sjá um aldraða ætt-
ingja sína. Það er því miður allt of al-
gengt að fólk þekki ekki réttindi sín
og finnist það hálfpartinn vera að
svindla ef það notfærir sér þau.“
Fólk hafði hlutverk
„Undanfarna áratugi hefur lands-
byggðin flust mikið til höfuðborg-
arsvæðisins og hefur þetta reynst
gamla fólkinu utan af landi sérstak-
lega erfitt. Hér áður fyrr hafði þetta
fólk hlutverk í þorpunum sínum þrátt
fyrir að vera komið til ára sinna. Sem
dæmi voru konurnar saumakonur og
svo framvegis. Hér týnist það í kerf-
inu og verður einmana. Það er búið
að sneiða allt þjóðfélagið í sundur og
við höfum bara tekið þátt í því.“ Birg-
itta bendir á að erlendis sé það mjög
algengt að sjálboðaliðar vinni hin
ýmsu störf á stofnunum fyrir gamalt
fólk, komi meðal annars og lesi fyr-
ir það og fleira sem heldur þeim fé-
lagsskap. „Þetta þurfum við að vinna
betur hér á landi, sérstaklega í öllu
atvinnuleysinu sem nú ríkir.“
Hæfileikarík þjóð
Birgitta segir að hægt sé að gera mik-
ið af góðum hlutum tengt atvinnu-
leysinu. „Vinnumiðlun hefur eðlilega
ekki tök á að vera í sambandi við allt
það fólk sem hefur misst vinnuna
en að mínu mati ætti að ráða hóp af
verkefnastjórum til námskeiðahalda
og stofna ýmsa hópa fyrir atvinnu-
lausa, allt frá kór atvinnulausra, ým-
iss konar hjálparstarfs og gagnlegu
viðhaldi þekkingar. Þegar maður
skráir sig atvinnulausan merkir mað-
ur við þá hæfni sem maður hefur og
Íslendingar eru upp til hópa mjög
reynslumiklir og hæfileikaríkir. Því
tel ég að nota megi þetta hæfileika-
ríka fólk til margs og stofna til hinna
ýmsu verkefna án þess að það þurfi
að kosta mikið.“ Einnig segist Birgitta
sjá möguleika í því að verkefnastjór-
ar héldu utan um tungumálakennslu
og matreiðslukennslu innflytjenda.
„Það sem vantar núna er að setja
hlutina í gang.“
Erfiðleikar kveikja í
sköpunargáfu fólks
Aðspurð hvað hún vilji sjá gerast í
kosningunum sem fram undan eru
segist hún vilja sjá alvöru breyting-
ar. „Við í Borgarahreyfingunni finn-
um fyrir töluvert miklum stuðningi
og vonumst til að fá umboð fyrir
þeim breytingum sem við stöndum
fyrir og þá sem oddaflokkur. Það er
ekki gott fyrir þjóðina að hafa tvo
turna við völd eins og verið hefur.“
Birgitta viðurkennir þó að hún hafi
áður orðið fyrir miklum vonbrigð-
um með val fólksins eftir að flokk-
arnir fóru á bak við þjóðina og seg-
ir hún skýringuna á því vera að fólk
óttist oft á tíðum breytingar. Núna
vill hún hins vegar meina að hljóð-
ið í þjóðinni hafi breyst. „Við finnum
fyrir því að fólk hafi meira hugrekki
núna en nokkurn tíman áður. Við
höfum unnið mikið með það hvern-
ig best er að fá fólk til að vera ekki
sama um hlutina og það hefur sýnt
sig að í miklum erfiðleikum eins og
þjóðin glímir við nú kviknar frekar
í sköpunargáfu fólks, samanber hjá
fólki sem býr í löndum þar sem mik-
ið er um hörmungar.“
Völdin til fólksins
Markmið Borgarahreyfingarinnar er
að færa völdin til fólksins. „Það er
mikið aðhald fyrir pólitíkusa að fólk-
ið hafi meiri völd en það hefur gert
hingað til. Það er sárt að hugsa til
þess að það þurfi táragas og stríð til
þess að rödd fólksins heyrist. Þessa
stöðu viljum við ekki sjá aftur.“ Birg-
itta vill meina að það þurfi að breyta
öllu kerfinu og taka vel til í þjóðfé-
laginu. „Fólk er að missa allt undan
fótum sér án þess að hafa nokkuð
um það að segja. Við erum ennþá að
sjá drulluna vella upp og eigum erf-
itt með að kyngja því að það vorum
við sem létum þetta viðgangast. Nú
er tími breytinga og við megum alls
ekki gleyma því að einstaklingar geta
breytt heiminum.“
Vill boða til þjóðfundar
Fljótlega eftir kosningar vill Birgitta
halda þjóðfund þar sem hún boðar
þjóðina til fundar. „Það er mikilvægt
að afla réttra upplýsinga og setja sig í
samband við fólkið.
Fólk vill fá svör og á skilið að fá
svör. Ég vil til dæmis vita hvað ger-
ist ef við borgum ekki alþjóða gjald-
eyrissjóðnum á tíma. Ég tel líka mik-
ilvægt að fólkið í landinu viti hvar
verður skorið niður á næstunni en
enginn virðist vilja tala um það af
hreinskilni.“ Einnig segist Birgitta
vilja nýta sér sérfræðikunnáttu er-
lendra aðila. „Við höfum ýtt þeim
aðilum sem þekkingu hafa á vanda-
málunum okkar hratt og örugglega
frá okkur og gert lítið úr þekkingu
þeirra.“
Dimmast fyrir dögun
Birgitta segir að þjóðin þurfi að
vanda sig vel í kosningunum því
heimurinn fylgist grannt með. „Við
erum fyrsta þjóðin sem kýs eft-
ir hrunið og þar af leiðandi er mik-
il pressa á okkur um að velja rétt og
vanda til verks. Við verðum einfald-
lega að athlægi ef við förum í sama
farið.“ Spurð um framtíðina seg-
ir Birgitta að ekki megi vænta mjög
bjartra tíma strax. „Gefum okkur tvö
ár, en munum að það er alltaf dimm-
ast fyrir dögun. Það er undir okkur
öllum komið hvort við brjótum okk-
ur niður í ástandinu eða byggjum
okkur upp og gleymum því ekki að
sama hvar og hversu illa við erum
stödd er engin manneskja öðrum
æðri, það kenndi hún móðir mín
mér,“ segir Birgitta að lokum.
kolbrun@dv.is
Dimmast
„Það var bara búið að aftengja
þjóðina, börnin voru geymd á
stofnunum frá átta til fimm.
Síðan voru þau send á nám-
skeið, því næst var farið
í búðina með þau og svo í
stressi heim að elda og þá
áttu foreldrarnir eftir að
sinna sínum áhugamálum.
Við vorum farin að haga
okkur eins og við værum
alltaf að missa af öllu. Það
var orðinn allt of mikill
hraði í samfélaginu“
Birgitta Jónsdóttir hefur lengi
látið sér annt um samfélagið.
Núna lætur hún til sín taka og
býður sig fram undir merkjum
Borgarahreyfingarinnar.
fyrir Dögun
Birgitta Jónsdóttir Birgitta
hefur lengi haft áhuga á pólitík.