Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.2010, Blaðsíða 13

MÁNUDAGUR 26. júlí 2010 FRÉTTIR 13
LOSAÐI UM EIGNIR Í SKATTASKJÓLUM
n Sameignarsjóðir (enska: trusts) virka þannig að eignamenn, eða starfsmenn
þeirra, setja reiðufé eða eignir inn í slíka sjóði til ávöxtunar í tiltekinn tíma. Þeir
sem sjá um sameignarsjóðinn fyrir hönd þess sem leggur reiðufé eða eignir inn
í hann er ekki skuldbundinn til að fylgja fyrirmælum eiganda fjármunanna eða
eignanna varðandi það hvernig þessar eignir eru ávaxtaðar þó eigandinn leggi
oft línurnar. Eigandi eignanna missir eignar- og umráðarétt yfir eignunum yfir til
þess sem sér um ávöxtun á eignunum í sameignarsjóðnum og getur umsjónar-
maður eignanna neitað að fylgja óskum eigandans ef hann telur að þeir séu ekki
líklegar til góðrar ávöxtunar.
n Í útskýringu lögmannsstofu á Jersey á sameignarsjóði sem finna má á
internetinu kemur fram að margir fjárfestar eigi í erfiðleikum með að sjá kostina
við það að missa umráðarétt yfir eigin eignum sínum tímabundið. Þar kemur hins
vegar fram að þetta sé einmitt helsti kosturinn við sameignarsjóðina vegna þess
að: „Um leið og eignir sjóðsins hætta að vera eign fjárfestisins, þarf hann ekki að
greiða af þeim skatta og hugsanlegt er að lánardrottnar viðkomandi geti ekki
gert tilkall til þessara eigna.“
Hvað er sameignarsjóður?
kvæmni sem kemur fram í skýrslu
rannsóknarnefndar sendi Björgólf-
ur Thor, - sem rannsóknarnefndin
ræddi aldrei við, frá sér rétt og villu-
laust yfirlit yfir lánaviðskipti sín og
fyrirtæki sinna. Þar koma fram upp-
lýsingar um lán og verkefni sem ís-
lensku bankarnir komu að. Það má
því segja að hér sé sá listi yfir eign-
ir Björgólfs Thors sem tengjast ís-
lensku bönkunum og þá þeim ís-
lensku almannahagsmunum sem
þú vísar til.
Þú nefnir arðgreiðslur. Samson
fékk á árunum 2003 – 2007 greiddan
arð vegna hlutafjáreignar í Lands-
bankanum að fjárhæð 4.345 millj-
ónir króna. Aðeins á árinu 2007 var
arðurinn greiddur til eigenda fé-
lagsins en þá voru greiddar 1.000
milljónir til eigenda sem þýðir að
Björgólfur Thor fékk greiddar 500
milljónir. Samtals 3.345 milljónir
voru eftir inni í Samson til að styðja
við eiginfjárhlutfall þess félags en
það fór aldrei niður fyrir 50%.
Þú nefnir Icesave. Margt er óljóst
í því máli öllu ekki síst hvort eign-
ir útbús Landsbankans í London
dugi fyrir þeim skuldbindingum. Þá
eru uppi deilur um hver ábyrgð ís-
lenska ríkisins sé dugi þær ekki. Og
þá er einnig rétt að nefna þá óvissu
sem hvílir yfir því hvernig staðið var
að málum í samskiptum Íslands og
Bretlands í október 2008 en mikil-
vægt er að halda til haga að aðgerð-
ir breskra yfirvalda gagnvart dótt-
urfélagi Landsbankans, Heritable
Bank, sem var fullkomlega starf-
hæfur banki rýrði eigur hans og þá
um leið eigur Landsbankans um allt
að 40 milljarða króna. Það hlýtur að
vera rétt að kanna til fullnustu hvort
bresk stjórnvöld hafi með aðgerðum
sínum orðið skaðabótaskyld. Aðal-
atriðið er að samið verði um Icesa-
ve skuldina. Á meðan ekki er útséð
með hvort nokkuð falli á íslenska
ríkið er ekki rétt að velta vöngum
um ábyrgð. Skoðanaskipti um hvort
Björgólfur Thor beri siðferðilega
skyldu gagnvart „ef og hefði“ breyta
litlu um hagsmuni almennings á Ís-
landi.“
DV
„Hversu mikið af reiðufé á Björ-
gólfur Thor á erlendum reikning-
um eða í erlendum sjóðum hvers
kyns?“
Novator
„Engin ástæða er til að upplýsa í
fjölmiðlum um hve mikið reiðufé
Björgólfur Thor á eða nokkur ann-
ar einstaklingur. Aðalatriðið er þeir
sem eiga kröfur á hann eða fulltrú-
ar þeirra hafa verið upplýstir um
það sem og heildareignir hans og
á grundvelli þeirra upplýsinga var
samið um uppgjör.“
DV
„Er eitthvað af þessu reiðufé, eða
jafnvel eignum, sem kröfuhafar
hans hafa ekki aðgang vegna þess
hvernig þessir fjármunir eða eign-
ir eru geymdir, til dæmis í slíkum
sameignarsjóðum?“
Novator
„Nei. Svo er ekki vegna þess að
Björg ólfur Thor losaði um þessar
eignir og samkomulag náðist.“
DV
„Hvernig stendur á því að lánar-
drottnar Björgólfs Thors hafa að-
gang að þeim fjármunum og eign-
um sem eru í sameignarsjóðunum,
til dæmis á Jersey, þegar yfirlýstur
tilgangur slíkra sjóða er einmitt að
búa þannig um hnútana að lánar-
drottnar hafi ekki aðgang að eign-
um þeirra ef svo ber undir? Snú-
ast svör ykkar að einhverju leyti um
það að þær eignir Björgólfs sem eru
í þessum sjóðum teljist ekki leng-
ur vera „hans“ eignir þar sem hann
hafi glatað eigna- og umráðarétti
yfir þeim í tiltekinn tíma? Hér er ég
ekki að segja að það geti ekki verið
að Björgólfur hafi ekki getað ákveð-
ið að veita lánardrottnum sínum
aðgang að þeim eignum sem er að
finna í sameignarsjóðunum. En ef
þessi samskipti voru með því móti
sem hér er lýst þá vil ég fá svör við
því af hverju Björgólfur Thor sættist
á að veita lánardrottnum sínum að-
gang að þessum eignum og þá eins
hvort hann fái eitthvað í staðinn?
Ég trúi ekki að Björgólfur Thor hafi
veitt aðgang að þessum eignum án
skilyrða ef yfirlýst markmið þessara
sjóða er einmitt það að menn þurfi
þess ekki lagalega séð.“
Novator
„Aðalatriðið hér er að samið var
um uppgjör meðal annars á grund-
velli þess að Björgólfur Thor los-
aði um þessar eignir. Já, og þegar
menn semja þá er gefið eftir sums
staðar en haldið fast annars stað-
ar. Það sem Björgólfur Thor fékk út
úr þessu samkomulagi var að hann
var ekki keyrður í gjaldþrot eins og
kröfuhafar hans gátu gert. Kröfu-
hafar fengu í staðinn mun meiri
fjármuni en ella vegna samkomu-
lagsins, – meðal annars vegna þess
að Björgólfur Thor losaði um eign-
irnar í þessum sjóðum sem þér er
tíðrætt um.“