Dagblaðið Vísir - DV - 10.09.2010, Blaðsíða 29
föstudagur 10. september 2010 umræða 29
davíð Oddsson og einkavinir hans í Heimssýn eru greini-lega sammála mér um til-tekið lykilatriði sem varðar
Evrópusambandið. Það er, að vaxandi
líkur eru á því, að samningurinn sem
síðar á kjörtímabilinu verður niður-
staða aðildarviðræðnanna sem ég hóf
fyrir Íslands hönd í júlí, verði það góð-
ur, að Íslendingar muni samþykkja
hann í þjóðaratkvæðagreiðslu. Aðra
skýringu er varla hægt að finna á því að
hinn hófstillti ritstjóri Morgunblaðsins
skrifar nú dálkmetra upp og niður í
Moggann sinn, sem í Evrópumálinu er
fyrst og fremst málgagn Heimssýnar. Í
þessum skrifum er barist upp á líf og
dauða fyrir því að umsóknin sem Al-
þingi samþykkti að leggja fram, verði
dregin til baka. Það er einfaldlega stór-
skaðlegt hagsmunum Íslands.
Má fólkið ekki ráða sjálft?
Davíð, og þeir sem fjármagna tapið á
Morgunblaðinu, eru greinilega log-
andi hræddir um að þegar samning-
urinn liggur loks á borðinu að loknum
viðræðum muni fólkið í landinu sam-
þykkja samninginn, og þar með aðild
að Evrópufjölskyldunni. Það skýrir hví
Heimssýn, með arkitekt bankahruns-
ins í broddi fylkingar, hefur síðustu
sex mánuði ekki haft annað á dag-
skrá en að koma í veg fyrir að haldið
verði áfram með
umsóknarferlið.
En það á sem
kunnugt er að
enda í þjóðarat-
kvæðagreiðslu
um samninginn
þegar hann er til-
búinn. Þá eiga Ís-
lendingar sjálfir
að ákveða, hvort
betra er fyrir hags-
muni Íslands að
samþykkja hann,
eða hafna. Davíð Oddsson fyrir hönd
þeirra útgerðarmanna sem eiga Mogg-
ann, ásamt Heimssýn, er svo hrædd-
ur við þá skelfilegu tilhugsun að fólk-
ið fái sjálft að kjósa að hann telur að
besta leiðin – og kannski sú eina – til að
koma í veg fyrir að samningurinn verði
samþykktur sé að tryggja að þjóðin fái
aldrei að kjósa um hann. Þess vegna
vilja Davíð/Heimssýn svipta fólk þeim
sjálfsákvörðunarrétti sem Alþingi
færði þjóðinni um Evrópumálin.
Þessi afstaða byggist greinilega á
því mati þeirra að þegar allt er vegið
muni þjóðin komast að þeirri niður-
stöðu að samningurinn þjóni hags-
munum hennar nægilega vel til að að-
ild verði samþykkt. Ég er sammála því.
Ég tel að samningurinn verði það góð-
ur, að Íslendingar muni að lokum telja
farsælla fyrir hagsmuni sína að standa
innan Evrópufjölskyldunnar, en utan.
Það eru nefnilega allar líkur á að hið
harðsnúna samningalið okkar með
hinn virta diplómat Stefán Hauk Jó-
hannesson í broddi fylkingar – sem
af stórþjóðum er eftirsóttur samn-
ingamaður – nái betri samningi en
efasemdarmenn hafa spáð. Og
miðað við yfirlýsingar sem hafa
komið fram hjá talsmönnum Evr-
ópusambandsins, til dæmis um
sjávarútveg, fara þær líkur vax-
andi.
Sannir lýðræðissinnar
En eru hundrað í hættunni? Málið er
einfalt. Ef Íslendingar telja samning-
inn ekki nógu góðan, þá hafna þeir
honum einfaldlega í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Þess vegna er hræðsla Dav-
íðs og Heimssýnar við hana svo
merkileg. Óttinn bendir til að
þessir andstæðingar aðildar
telji nú að samningurinn
verði betri en þeir hafa sjálf-
ir haldið fram. Það er
svo ákveðið
sorglegt samræmi, en um leið söguleg
kaldhæðni, í því að bankastjórinn sem
stóð yfir rústum Seðlabankans, skuli
vera í brjósti þeirrar heimssýnarfylk-
ingar, sem ætlar að koma í veg fyrir að
þjóðin sem lenti í bankahruninu, fái
sjálf að velja hvort hún telur farsælla
að byggja Ísland úr rústunum innan
fjölskyldu Evrópusambandsins, eða
standa utan hennar.
Burðarásar í auðmannastétt Ís-
lands, sem borga svimandi mánað-
arlaun ritstjóra Morgunblaðsins og
fjármagna auk þess myljandi tapið á
rekstri blaðsins, gera það með glöðu
geði. Þeir vilja ekki erlent fjármagn inn
í landið þó þess þurfi til að útrýma at-
vinnuleysi, og þeir álíta það andstætt
sínum þröngu hagsmunum. Þeir telja
einfaldlega að það þjóni hagsmunum
þeirra að kaupa Davíð Oddsson sem
málaliða til að ausa blekkingum dag
hvern yfir þjóðina um Evrópusam-
bandið og afflytja önnur sjónarmið
– til dæmis með því að leita ekki eft-
ir þeim. Morgunblaðið spyr til dæmis
utanríkisráðherra um flest annað en
Evrópu. Tilgangurinn helgar meðalið,
og ritstjórinn getur hvað hann sjálfan
varðar að minnsta kosti huggað sig við
að sá sem er einu sinni búinn að missa
æruna missir hana ekki aftur.
Sannir lýðræðissinnar vinna ekki
þannig. Þeir eru ekki hræddir við
vilja fólksins, af því þeir vita, að hann
er grunnur lýðræðisins. Ögmund-
ur Jónasson dómsmálaráðherra með
meiru, og fleiri stjórnmálamenn, hafa
frá upphafi lýst efasemdum um Evr-
ópusambandið. Þeir hafa gert þann
skýra og eðlilega fyrirvara að aðlög-
un að sambandinu hefjist ekki nema
fyrir liggi niðurstaða í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Það er sjálfsagt og eðlilegt,
enda upp með það lagt þegar ferða-
lagið hófst. Engum dettur í hug að
leggja út í yfirgripsmiklar eða kostnað-
arsamar breytingar á stofnanastrúkt-
úr, til dæmis landbúnaðarins, vegna
aðildar, fyrr en hún hefur verið sam-
þykkt af þjóðinni. Evrópusamband-
ið ætlast ekki einu sinni til þess sjálft.
Það var til dæmis vel skýrt af landbún-
aðarsérfræðingum ESB á fundi með
bændasamtökunum í vikunni.
Munurinn á Ögmundi og Dav-
íð Oddssyni/Heimssýn er hins veg-
ar sá, að dómsmálaráðherrann, eins
og ég, vill leyfa fólkinu sjálfu að ráða.
Ögmundur hefur ítrekað sagt, að
hann vilji sjá málið leitt til lykta í at-
kvæðagreiðslu fólksins. Hann, eins
og ég, unir þeirri niðurstöðu
sem þjóðaratkvæðagreiðsla
skilar. Menn sem hugsa eins og
hann eru sannir lýðræðissinnar.
Þeir eru ekki hræddir við lýðræðis-
legan vilja fólksins.
Hinn eðlilegi staður í ferlinu til að
spyrja þjóðina um afstöðu er vitaskuld
þegar öll kurl eru komin til grafar, og
samningurinn liggur tilbúinn fyrir
allra augum. Þá hafa allir jafna að-
stöðu til að gera sér grein fyrir, hvað í
honum felst, hvað kann að vera nei-
kvætt fyrir einstaka hagsmuni, og
hvað jákvætt. Þegar hið neikvæða
og jákvæða er vegið saman í hugum
fólks mótast niðurstaða, og í þjóðar-
atkvæðagreiðslunni mun koma fram
hinn sanni þjóðarvilji til aðildar að
Evrópusambandinu.
Sköðum ekki hagsmuni Íslands
Alþingi Íslendinga er sú stofnun, sem
tekur ákvörðun fyrir Íslands hönd.
Hún samþykkti á síðasta ári, að leggja
inn umsókn, ljúka samningi, og leggja
hann í atkvæðagreiðslu þjóðarinn-
ar. Mér sem utanríkisráðherra var
falin framkvæmd málsins. Það hef
ég gert. Ísland er orðið formlegt um-
sóknarríki, og síðla í júlí, fyrir opn-
um tjöldum, hóf ég fyrir Íslands hönd
sjálft samningaferlið með formlegum
hætti. Ég hef fyrir Íslands hönd átt við-
ræður við allar 27 þjóðir sambandsins
um umsóknina. Þær hafa allar tekið
afstöðu til málsins að yfirveguðu máli,
tilnefnt fulltrúa í samninganefnd, og
sett af stað mikla undirbúningsvinnu.
Evrópuþingið hefur sett upp sérstaka
nefnd vegna umsóknarinnar, og það
og aðildarlöndin hafa sent hingað
fjölmargar sendinefndir. Viðamikil út-
tekt á Íslandi var unnin af fjölmörgum
starfsmönnum framkvæmdastjórnar
Evrópusambandsins, og skilaði okkur
hárri einkunn.
Evrópusambandið og aðildarþjóð-
irnar líta á Ísland sem alvöruþjóð með
merka sögu, mikla möguleika og lýð-
ræðislega stjórnarhætti. Það væri því
glapræði að samþykkja á þessu stigi,
þegar viðræður eru formlega hafn-
ar, tillögu um að draga umsóknina til
baka, eins og Morgunblaðið fyrir hönd
öflugustu sægreifanna og Heimssýn
berjast fyrir. Það myndi stórskaða
orðstír Íslands, ómerkja landið á al-
þjóðavettvangi, og leiða til þess að Ís-
lendingar yrðu áratugum saman ekki
teknir alvarlega í alþjóðasamfélag-
inu. Það væri bjölluat í Brussel. Þess
vegna er tillagan sem liggur fyrir Al-
þingi beinlínis skaðleg fyrir sameigin-
lega hagsmuni íslensku þjóðarinnar.
Af þeirri ástæðu verður hún felld þeg-
ar hún kemur til atkvæðagreiðslu, sem
vonandi verður hið fyrsta.
skaðleg tillaga frá
Heimssýn/davíð
Það sem
sannara
reynist
Yngvi Örn KriStinSSon
hagfræðingur skrifar.
Þriðjudaginn 1. september sl.
var ég sagður „samflokksmað-
ur ráðherra“ í forsíðufrétt Morg-
unblaðsins um ráðningu fram-
kvæmdastjóra Íbúðalánasjóðs en
þessi staðhæfing kom jafnframt
fram í fréttaskýringu blaðsins
þennan sama dag. Af þessu til-
efni telur undirritaður rétt að eft-
irfarandi athugasemd sé komið á
framfæri.
1. Ég hef aldrei verið félagi
í Samfylkingunni eða öðrum
stjórnmálaflokkum. Staðhæf-
ing Morgunblaðsins er því röng.
Sem hagfræðingur hef ég átt gott
samstarf við stjórnmálamenn úr
nánast öllum stjórnmálaflokkum
síðastliðin 30 ár. Ég hef valist til
starfa á grundvelli eigin verðleika
en ekki vegna pólitískra tengsla.
2. Þannig hef ég tekið að mér
sérfræðistörf að beiðni stjórn-
málamanna úr flestum flokkum,
þar á meðal Sjálfstæðisflokki,
Framsóknarflokki og Samfylkingu
eða fyrirrennurum hennar. Ég hef
aldrei skorast undan því að starfa
fyrir stjórnvöld eða stjórnmála-
menn úr hvaða flokki sem er telji
ég mig geta lagt eitthvað af mörk-
um og stuðlað að betri undirbún-
ingi tillagna eða ákvarðana.
3. Ég hef starfað á íslenskum
fjármálamarkaði í rúm 30 ár. Fyrst
20 ár í Seðlabanka Íslands og síð-
an á fjármálastofnunum á al-
mennum markaði, fyrst í Búnað-
arbanka og síðan í Landsbanka.
Frá árinu 1982 hefur ég unnið
sem ráðgjafi við flestar breyting-
ar á íbúðalánakerfinu hér á landi.
Það er því á forsendu reynslu
minnar og menntunar sem und-
irritaður sótti um starf fram-
kvæmdastjóra ÍLS.
4. Ég var einn af hugmynda-
smiðum svokallaðs húsbréfakerf-
is sem lögleitt var 1989. Að beiðni
þáverandi félagsmálaráðherra,
Jóhönnu Sigðurðardóttur, tókst
ég það verk á hendur að vinna
að uppsetningu þess kerfis, m.a.
sem stjórnarformaður Húsnæð-
isstofnunar ríkisins á árunum
1989 – 1992.
5. Síðastliðið haust leitaði þá-
verandi félagsmálaráðherra til
mín um sérfræðiþjónustu vegna
aðgerða til að bregðast við skulda-
vanda heimila og fyrirtækja. Þessi
vinna, ásamt með ýmsum öðrum,
skilaði í nóvember 2009 frum-
varpi að lögum um skuldavanda
heimila og fyrirtækja, endurbót-
um á lögum um greiðslujöfnun,
samkomulagi við bílalánafyrir-
tæki um greiðslujöfnun og sam-
komulagi við fjármálafyrirtæki
um sértæka skuldaaðlögun, sem
rammi utan um frjálsa nauða-
samninga heimila við fjármála-
fyrirtæki. Í þessari vinnu starfaði
ég sem verktaki en ekki starfs-
maður ráðuneytisins eins og látið
hefur verið að liggja.
Össur skarp-
héðinsson
utanríkisráðherra skrifar
Þess vegna vilja Davíð/Heimssýn
svipta fólk þeim sjálfs-
ákvörðunarrétti sem Al-
þingi færði þjóðinni um
Evrópumálin.