Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2012, Blaðsíða 30

Sandkorn
H
æstiréttur Íslands hefur
ómerkt tvær staðhæfingar
sem birtust í DV í mars árið
2011 á þeim forsendum að
um meiðyrði hafi verið að
ræða. Dómurinn beinist gegn leiðar­
ahöfundi, Inga Frey Vilhjálmssyni, og
ritstjórum DV, Reyni Traustasyni og
Jóni Trausta Reynissyni.
Umfjöllunin sem dómur Hæsta­
réttar fjallaði um snéri að rannsókn
lögreglunnar á meintum lögbrotum
sem talið er að hafi átt sér stað hjá
iðnfyrirtækinu Sigurplasti frá því
árið 2007 og þar til félagið var tekið
til gjaldþrotaskipta haustið 2010.
Skiptastjóri Sigurplasts og Arion
banki, aðalkröfuhafi félagsins, kærðu
stjórnendur Sigurplasts til efnahags­
brotadeildar ríkislögreglustjóra, lög­
reglunnar á höfuðborgarsvæðinu og
skattrannsóknarstjóra vegna gruns
um meint lögbrot, meðal annars
skattalagabrot, veðsvik, skilasvik, um­
boðssvik og fjárdrátt. Heimildir DV
fyrir því að Sigurplastsmálið hefði ver­
ið kært til lögreglunnar byggðu meðal
annars á skýrslu sem endurskoðenda­
fyrirtækið Ernst & Young vann fyrir
skiptastjóra Milestone og munnlegum
staðfestingum heimildarmanna.
DV greindi frá því í umfjölluninni
að stjórnarformaður Sigurplasts
og einn af eigendum félagsins, Jón
Snorri Snorrason, lektor í viðskipta­
fræði, sætti lögreglurannsókn vegna
þessara meintu lögbrota. Í umfjöllun
DV komu fram eftirfarandi staðhæf­
ingar: „Lögreglan rannsakar lektor“;
„Lektor í viðskiptafræði flæktur í lög­
reglurannsókn.“ Dómur Hæstaréttar
Íslands byggir á þeirri forsendu að
þessar staðhæfingar hafi ekki verið
réttar á þeim tímapunkti sem þær
voru sagðar þar sem rannsókn á Sig­
urplastsmálinu hafi ekki verið hafin
hjá lögreglu þegar DV birti fréttina
heldur hafi kærurnar sem um ræðir
verið „til skoðunar“ en ekki rannsókn­
ar. Lögmaður Jóns Snorra lagði fram
tölvupóst frá starfsmanni efnahags­
brotadeildarinnar þar sem fram kom
að kærurnar hefðu borist og að þær
væru „til skoðunar“ en að „ekki“ hafi
„verið tekin formleg ákvörðun um
lögreglurannsókn“.  Ef DV hefði sagt:
„Lögreglan skoðar lektor“; „ Lektor
í viðskiptafræði flæktur í lögreglu­
skoðun“, hefði væntanlega ekkert ver­
ið athugavert við umfjöllun blaðsins
um Sigurplastsmálið.
Í lögum um meðferð sakamála seg­
ir að lögreglan eigi að hefja rannsókn á
málum ef fyrir liggur að refsiverð hátt­
semi hafi átt sér stað. „Lögregla skal
hvenær sem þess er þörf hefja rann­
sókn út af vitneskju eða grun um að
refsivert brot hafi verið framið hvort
sem henni hefur borist kæra eða ekki.“
Í tilfelli Sigurplastsmálsins lágu fyrir
kærur frá tveimur aðilum, skiptastjóra
fyrirtækisins og Arion banka, sem
byggðu á því að stórfelld lögbrot hefðu
átt sér stað í rekstri fyrirtækisins. Eitt
af hlutverkum löglærðra skiptastjóra
fyrirtækja er að tilkynna meinta refsi­
verða háttsemi til lögreglunnar ef þeir
telja tilefni til og lögreglunni ber að
sinna þeim kærumálum sem berast
til hennar frá þessum aðilum og rann­
saka meint lögbrot. Að gera ráð fyrir
því að lögreglan geri þetta ekki er sam­
bærilegt við það að segja að lögreglan
sinni ekki þeim störfum sem henni
ber lögum samkvæmt.
Í dómi Héraðsdóms Reykjavíkur
sem Hæstiréttur Íslands staðfesti kom
fram að DV hefði ekki átt að eiga í
vandræðum með að fá staðfest hvort
lögreglurannsókn í málinu hafi verið
hafin eða ekki. „Verður ekki talið að
það hefði verið óhæfilegum erfiðleik­
um bundið að sannreyna hvort slík
lögreglurannsókn væri í raun hafin.
Þá var orðfærið til þess fallið að vekja
þann skilning lesenda að stefnandi
væri sakborningur í lögreglurannsókn
vegna saknæmrar og refsiverðrar hátt­
semi sinnar.“
Fyrir liggur að rannsókn á kæru á
hendur Jóni Snorra vegna veðsvika í
Sigurplastsmálinu lauk síðastliðið
sumar hjá lögreglunni á höfuðborgar­
svæðinu. Þetta staðfesti saksóknar­
fulltrúi hjá lögreglunni, Kári Ólafs­
son, í viðtali við DV í sumar: „Ég get
staðfest það að mál tengt honum [Jóni
Snorra Snorrasyni, innsk. blm.] hefur
verið til rannsóknar hér. Rannsókn er
lokið og það tengist því félagi sem þú
nefnir [Sigurplasti, innsk. blm.]. En
sú ákvörðun ætti að liggja fyrir á allra
næstu dögum, í síðasta lagi eftir viku.“
Ekki er enn búið að ákveða hvort Jón
Snorri verður ákærður í þessu tiltekna
máli, samkvæmt heimildum DV, en
verið er að taka ákvörðun um það hjá
lögreglunni.
Lögmaður DV las þessi orð sak­
sóknarfulltrúans upp þegar Sigur­
plastsmálið var tekið til efnismeðferð­
ar í Hæstarétti Íslands á þriðjudaginn
var. DV gat ekki fengið frekari, skrif­
lega staðfestingu á að rannsókn­
in á máli Jóns Snorra væri lokið hjá
lögreglunni á höfuðborgarsvæð­
inu þar sem blaðið var ekki aðili að
rannsókninni. Ívitnuð orð héraðs­
dóms hér að ofan eru því ekki alveg
sannleikanum samkvæm þar sem
fjölmiðlar geta stundum einmitt átt
í erfiðleikum með að fá staðfestingu
á því frá lögreglunni hvort mál séu til
rannsóknar eða ekki, hvað þá skrif­
lega staðfestingu. Umrædd tilvitnun
í saksóknarfulltrúann var því eina
sönnunargagnið um að Jón Snorri
sætti lögreglurannsókn sem blað­
ið gat vísað til í Hæstarétti Íslands.
Dómurum Hæstaréttar var hins vegar
fullljóst að Jón Snorri sætir lögreglu­
rannsókn þegar dómurinn ómerkti
staðhæfingar DV þess efnis.
Hæstarétti er að öllum líkindum
sama – kannski er það skiljanlegt –
hvað gerðist varðandi rannsóknir lög­
reglunnar á Sigurplastsmálinu og Jóni
Snorra Snorrasyni eftir að DV birti
þá umfjöllun sem lektorinn stefndi
starfsmönnum blaðsins fyrir. Ef form­
leg rannsókn á kæruefnunum í Sigur­
plastsmálinu hefði hafist klukku­
stundum, eða einum eða tveimur
dögum, eftir að DV birti umfjöllun­
ina og lögmaður Jóns Snorra gæti sýnt
fram á að kærurnar hefðu einungis
verið til „skoðunar“ á þeim tíma sem
umfjöllunin birtist þá hefði niður­
staða dómsins líklega verið sú sama.
Inntakið í dómi Hæstaréttar Íslands
og Héraðsdóms Reykjavíkur er að það
eina sem skipti máli sé að rannsókn­
in á Sigurplastsmálinu og Jóni Snorra
hafi ekki verið formlega hafin þegar
DV fjallaði um málið.
Engu máli skiptir væntanlega,
í huga dómaranna í málinu, að
lögreglunni ber að rannsaka mál
sem berast með slíkum kærum frá
skiptastjórum þrotabúa og það er
óhjákvæmilegt að rannsókn fari fram,
sérstaklega þegar grunur leikur á svo
stórfelldum lögbrotum sem í Sigur­
plastsmálinu. Engu máli skiptir senni­
lega, í huga dómaranna, hvað gerist
í rannsóknum á Sigurplastsmálinu
eftir að DV birti umfjöllun sína. Engu
máli skiptir væntanlega heldur að
með dómnum hafa tvær sannar stað­
hæfingar verið dæmdar dauðar og
ómerkar. Engu máli skiptir að Jón
Snorri verður kannski ákærður í Sig­
urplastsmálinu, að lokinni rannsókn,
eftir helgi. Þess þá heldur skiptir engu
máli að dómurinn er atlaga að heil­
brigðri skynsemi þar sem niðurstað­
an hangir á lagalegum merkingarmun
orðanna „rannsókn“ og „skoðun“.
Þannig er Hæstiréttur Íslands
kominn í mótsögn við sannleikann.
Þeir sem kynna sér dóminn í málinu
geta haldið að það sé ekki rétt að Sig­
urplastsmálið og Jón Snorri Snorra­
son hafi verið til rannsóknar hjá lög­
reglunni. Þetta er rangt. Erfitt er að
taka þessari niðurstöðu Hæstaréttar
Íslands öðruvísi en sem hverju öðru
hundsbiti.
Skuggastjórnandi
n Athafnamaðurinn Jón Ás-
geir Jóhannesson er á meðal
klókustu kaupsýslumanna
Íslands. Hann er afar snjall
í að dulbúast og stjórna því
sem aðrir eru skrifaðir fyrir.
Þannig stjórnar hann 365
fjölmiðlaveldinu þótt opin­
berlega sé Ari Edwald skráður
stjóri. Þá er hann sá sem fer
með valdið í Ísafoldarprent­
smiðju þótt aðrir séu skráðir
fyrir þeim rekstri. Síðast en
ekki síst er hann heilinn á
bak við verslanir Iceland og
stjórnar. Jón er sannkallaður
skuggastjórnandi.
Grátur dómarans
n Jón Steinar Gunnlaugsson,
fyrrverandi hæstaréttarlög­
maður, virðist vera laskað­
ur á sálinni eftir starf sitt í
Hæstarétti ef marka má það
uppgjör sem hann stendur
í gagnvart gömlum vinnu­
félögum. Lögmaðurinn er
einkar ósáttur vegna ýmissa
dóma þar sem hann fékk
engu ráðið og kveinkar sér
undan. Sú var tíð að sá „inn­
vígði og innmúraði“ Jón
Steinar fékk ýmsu ráðið í
samfélagi sem stýrt var af
velgjörðarmanni hans, Davíð
Oddssyni. Nú er öldin önnur
ef marka má opinbert ákall
hans út í tómið um að Egill
Helgason verði rekinn frá
RÚV fyrir skoðanir sem ekki
henta.
Sjálfstæður
útgerðarmaður
n Guðmundur Kristjánsson,
stórútgerðarmaður kenndur
við Brim, er lítið fyrir það
hjarðeðli sem LÍÚ er þekkt
fyrir. Nú hef­
ur útgerðar­
maðurinn
líst þeirri
skoðun sinni
að ljúka eigi
aðildarvið­
ræðunum við
Evrópusambandið. Þetta er
þvert á álit margra útgerðar­
manna sem eru grjótharðir
gegn sambandinu og öllum
viðræðum um aðild Íslands
þar að. Og Guðmundur er
ekki vinsæll hjá harðlínu LÍÚ
vegna skoðana sinna. Sjálf­
um mun honum vera sama
um álit þeirra.
Krossgötur
Gunnars
n Ekki sér fyrir endann á
átökunum í kringum Gunnar
Þorsteinsson í Krossinum. Nú
hefur Sigurbjörg Gunnarsdóttir
skákað föður sínum út úr
stjórn Krossgatna, áfanga­
heimils sem Gunnar stofnaði
á sínum tíma. Augljóst er að
fullkomið stríðsástand er milli
föður og dóttur. Það er af sem
áður var þegar samhugur ein­
kenndi samband Sigurbjargar
og hjónakornanna Gunnars
og Jónínu Benediktsdóttur.
Kærleikurinn er horfinn.
Ég bara verð að
hjálpa henni
Það var aldrei
neitt markmið
Einar Mikael töframaður heldur styrktarsýningu fyrir litla hetju. – DV Guðrún Erlingsdóttir breytti um lífsstíl og léttist um 25 kíló. – DV
„Erfitt er að
taka þessari
niðurstöðu Hæsta-
réttar Íslands öðru-
vísi en sem hverju
öðru hundsbiti
Útgáfufélag: DV ehf. Stjórnarformaður: Ólafur M. Magnússon Ritstjóri: Reynir Traustason (rt@dv.is) Fréttastjóri: Ingi Freyr Vilhjálmsson (ingi@dv.is) Umsjón helgarblaðs: Ingibjörg
Dögg Kjartansdóttir (ingibjorg@dv.is) Umsjón innblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir (kristjana@dv.is) Framkvæmdastjóri og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson (jontrausti@dv.is)
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir (heida@dv.is) Umbrot: DV Prentun: Landsprent Dreifing: Árvakur DV á netinu: www.dv.is
F R J Á L S T, Ó H Á Ð D A G B L A Ð
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéTTASkoT
512 70 70 DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
AÐALnúmeR
RiTSTJÓRn
ÁSkRiFTARSími
AuGLýSinGAR
30 7.–9. desember 2012 Helgarblað
F
jölmargir fyrrverandi við­
skiptavinir SPRON og Frjálsa
fjárfestingabankans varpa nú
öndinni léttar eftir lestur yfir­
lýsingar frá Steingrími J. Sigfússyni á
vefnum dv.is sl. föstudag. Í frétt DV
sama dag var gefið í skyn að Stein­
grímur hefði haft kvartanir vegna
eignarhaldsfélagsins Dróma í flimt­
ingum og jafnvel haldið því fram „að
gagnrýnin á starfsemi Dróma kæmi
einungis frá örfáum einstaklingum“.
Jafnvel mætti skilja orð hans svo „að
umræðan um vinnubrögð Dróma sé í
reynd stormur í vatnsglasi“.
Það er mikið gleðiefni að Þistil­
firðingurinn fjölhæfi sé ekki eins
illa innrættur og ónefndir heim­
ildarmenn DV vilja láta í veðri vaka.
Fæstir hefðu svo sem trúað því upp
á Steingrím okkar J. að hann gerði
lítið úr baráttu almennra borgara við
harðsvírað lögfræðingateymi á ofur­
launum, að mestu laust við mann­
gæsku og gott siðferði. Svo ekki sé nú
talað um kröfuréttarkerfi sniðið að
þörfum fjármálastofnana.
En ef einhver hefði verið í vafa um
það hvar Steingrímur sjálfur stæði í
slagnum við Dróma þá er víst engum
blöðum um það að fletta lengur. „Það
er ljótur leikur að búa til mannamun“,
sagði hann í yfirlýsingunni, „þegar
menn sitja saman yfir því að takast á
við erfið viðfangsefni sem varðar hagi
fólks í erfiðleikum og sem á um sárt
að binda“.
Þetta eru orð í tíma töluð en
samt sígild og algjörlega viðeigandi,
ekki bara í upphafi aðventu 2012,
heldur líka á þorranum 2009 þegar
sú ákvörðun var tekin að stofna sér­
stakt félag utan um þrotabú SPRON.
Þá voru innlán viðskiptavina SPRON
flutt til Arion banka en útlánin skilin
eftir í þrotabúinu sem þá um sumarið
var komið fyrir í eignarhaldsfélaginu
Dróma hf. Fjármálaeftirlitið tók form­
lega ákvörðun um að þessu skyldi
þannig fyrir komið og skipaði sína
eigin vösku menn í skilanefndina/
slitastjórnina þar sem þeir sitja enn
sem fastast. Þáverandi fjármálaráð­
herra, síðar efnahags­ og viðskipta­
ráðherra og loks atvinnuvega­ og
nýsköpunarráðherra, innsiglaði svo
fyrirkomulagið með 75.000 milljóna
króna ríkisábyrgð svo að skjaldborgin
um bankana stæðist áganginn ef svo
ólíklega vildi til að einstaka dómar
féllu almennum neytendum í vil.
Við, sem á slæmum dögum
möldum í móinn yfir því að fá ekki
að eiga í viðskiptum við venjulegan
banka þegar við leitum leiða til að
greiða hæfilegar afborganir af ólög­
mætum lánum okkar, getum huggað
okkur við að Steingrímur J. vill ekki
búa við mannamun frekar en við.
Og til að slá á illar tungur vafasamra
heimildarmanna þá skal því kom­
ið á hreint, í eitt skipti fyrir öll, að við
erum fleiri en svo að geta talist ör­
fáir einstaklingar, teljandi á fingr­
um annarrar handar. (Sjá Facebook:
„Slagur við Dróma“)
Bréf frá „viðskiptavinum“ Dróma
n Andrés Sigurðsson
n Anna María Einarsdóttir
n Ari Jónasson
n Ágústa Hauksdóttir
n Ásgeir Gunnarsson
n Ásthildur Lóa Þórsdóttir
n Birgir Hólm Ólafsson
n Björgvin Björgvinsson
n Einar Þ. Guðmundsson
n Eva C. Halapi
n Gestur Skarphéðinsson
n Guðjón G. Daníelsson
n Guðjón Rúnarsson
n Guðlaug Björnsdóttir
n Guðmundur Haraldsson
n Guðmundur F. Jónsson
n Guðrún Guðmundsdóttir
n Guðrún B. Vilhjálmsdóttir
n Gunnar Magnússon
n Hafdís Óskarsdóttir
n Hafþór Ólafsson
n Haukur Geirmundsson
n Hákon Hrafn Sigurðsson
n Hávarður Tryggvason
n Helga Magnúsdóttir
n Hlynur Chadwick Guðmundsson
n Hreiðar Ögmundsson
n Ingileif Jóhannesdóttir
n Jóhanna Bergmann
n Jón Gunnar Hilmarsson
n Jón Helgi Óskarsson
n Jón Gísli Þorkelsson
n Jóna Ingibjörg Jónsdóttir
n Jónína Þórarinsdóttir
n Konráð Gíslason
n Kristinn P. Magnússon
n Kristín Tryggvadóttir
n Ólafur Jónsson
n Ólafur A. Árnason
n Ósk Sigurjónsdóttir
n Pétur Óli Einarsson
n Pétur Þormar
n Rósa Einarsdóttir
n Sigrún Sigurjónsdóttir
n Sigrún Viðarsdóttir
n Sigurgeir Sigurpálsson
n Sigurpáll Grímsson
n Sólveig Aðalsteinsdóttir
n Sólveig Jónsdóttir
n Stefán Rögnvaldsson
n Þorsteinn V. Þórðarson
n Þórunn María Jónsdóttir
Höfundar greinar
Sannleikur Hæstaréttar
Leiðari
Ingi Freyr
Vilhjálmsson
ingi@dv.is