Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2012, Síða 44

OFT VELTIR LÍTIL
ÞÚFA ÞUNGU HLASSI
44 Menning 7.–9. desember 2012 Helgarblað
Æ
visögur eru skemmti-
legt form og eitthvað
séríslenskt við það í
merkingunni að ótrú-
lega mörgum dettur
í hug að gefa út sjálfsævisögu
sína og undantekningalítið eru til
ævisögur allra sérstakra karaktera
sem búið hafa á þessu landi alla-
vega á 20. öld skrifaðar af þeim
sjálfum eða öðrum. „ð“ er auðvitað
óviðjafnanlegur karakter. Heil ráð-
stefna alþjóðlegra leturhönnuða
var haldin hér á landi fyrir rúmu
ári og nú er komin út bók um
karakterinn. Það er ævintýralegt,
fræðandi og ótrúlega skemmtilegt
að lesa sig gegnum „ð“ ævisöguna.
Ég er ekki bara að segja það
vegna þess að hún tilheyri mínu
sértæka áhugasviði. Ég er grafískur
hönnuður og hef kennt leturfræði,
samhengi og sögu leturs í tvo ára-
tugi. Letur og leturform er okkur
grafískum hönnuðum ær og kýr.
Ég hef farið í gegnum hundleiðin-
lega og þurra doðranta um skyld
efni. Hlustað á gerilsneydda fræði-
lega fyrirlestra sem svæfðu hverja
einustu heilafrumu. Þessi bók
opnar hins vegar stórkostlega lif-
andi innsýn í ferðalög hugmynda
sem koma okkur öllum við. Í mín-
um huga ætti hún að vera skyldu-
lesning kennara á öllum skóla-
stigum. Það er vegna þess að hún
setur hlutina í samhengi. Það er
vegna þess að hún skautar allan
tilfinningaskalann frá fyndni til
dauðans alvöru, frá rómatískum
draumórum til raunsæis í stöðl-
uðu formi. Það er vegna þess að
þessi bók kennir skilninginn með
frábærum dæmisögum. Í raun er
hún menningarsaga, Íslandssaga í
splunkunýju ljósi, allt út frá einum
sérstökum bókstaf. Þar veltir lítil
þúfa þungu hlassi.
Sjónarhóllinn, samtími okkar,
hinn mikli umbreytingatími staf-
rænnar tækni og stöðlunin sem
henni fylgir. Ekki bara það held-
ur valdatækið sem er orðið að-
gengilegt hverjum sem er, allavega
þeim sem búa í hinum vestræna
heimi. Já, letur og framsetning á
texta var varin af vopnuðum vörð-
um hér áður fyrr. Nú gengur allt
laust með ófyrirséðum afleiðing-
um. Tengingarnar við samtímann
og hvernig hann talar við fortíðina
„Já, ráðherra“, samræðu Hackers
og Humphreys. Michel Jackson,
beðmál Hinriks áttunda, upphaf
ritmáls á norðurslóðum og þróun
þess, zetan og Sverrir Hermanns-
son. Lausa letrið, hin mikla bylting
Gutenbergs eða voru það kannski
aðrir sem heiðurinn eiga með hon-
um. Tengingarnar við veraldlegt
og andlegt vald sem hanga á bók-
stafnum. Stafsetninguna sem póli-
tískt tæki. Stórkostlegur kafli um
Rasmus Kristján Rask og rómantík
19. aldar sem lifir eða öllu heldur
eru leifar hennar snarlifandi enn
og það er komið fram á 21. öld.
Skilningsaukinn sem verður til
við lesturinn á sögu okkar og menn-
ingararfi er ótrúlega skemmtileg-
ur. Veisla í veröld hugmyndasögu.
Opnar glugga sem varða hreinlega
nýja söguskoðun. Söguskoðun
sem ég skil af því að ég fæ strax á
tilfinninguna að verið sé að segja
satt. Það sé ekki verið að prédika
yfir mér eða innræta eitthvað sem
ég veit innst inni að er ekki satt.
Allt þetta tekst þessari ævisögu að
gera. Hún er afspyrnu vel sett fram
í umbroti og leturnotkun. Fram-
kvæmd af viti og þekkingu á inntak
jafnt sem útlit. Höfundarnir Stefán
Pálsson, Anton Kaldal Ágústsson,
Gunnar Vilhjálmsson og Steinar
Ingi Farestveit eiga heiður skilinn
fyrir þessa útgáfu. n
ð ævisaga
Höfundur: Anton Kaldal
Ágústsson, Gunnar Vil-
hjálmsson, Stefán Pálsson
og Steinar Ingi Farestveit.
Útgefandi: Crymogea
„Veisla í veröld hugmynda-
sögu“ Guðmundur Oddur
Magnússon prófessor gefur ð
ævisögu fullt hús. Hér má sjá
aðstandendur ð ævisögu.
Guðmundur
Oddur Magnússon
Bækur
Feta sig
upp listana
Krummi og félagar í hljóm-
sveitinni Legend hafa gert það
gott síðan sveitin gerði samn-
ing við kanadíska plötufyrir-
tækið Artoffact. Platan Fearless
situr nú í 17. sæti á iTunes topp
200-listanum í Kanada og í 175.
sæti á iTunes topp 200-listanum
í Bandaríkjunum. Legend hefur
einnig tekist að koma sér inn í
plötubúðirnar HMV í Kanada en
þær verslanir eru alls 120 tals-
ins. Enn fremur hefur ítalska
dreifingarfyrirtækið Audioglobe
valið Fearless sem plötu ársins.
Í viðtali við DV skömmu eft-
ir að samningar við Artoffact
náðust sagði Krummi hljóm-
sveitarmeðlimi halda út til tón-
leikaferðalaga strax eftir áramót.
Hugarheimur
Strindbergs
Föstudaginn 7. desember frum-
sýna 3. árs leikaranemar við
Listaháskóla Íslands verkefni í
Nemendaleikhúsinu. Ætla þeir
að skyggnast inn í hugarheim
sænska skáldsins, Augusts
Strindberg, en í ár eru 100 ár
liðin frá því hann lést.
Fröken Júlía, eitt af vinsælu-
stu verkum Strindbergs, sem og
tragikómedían, Leikið að eldi,
eru efniviður vinnustofu sem
leiklistarnemar á 3. ári ásamt
kennara, Agli Heiðari Antoni
Pálssyni, hafa valið til þess að
færa sig nær Strindberg og hans
hugarheimi.
Fyrirhugaðar eru sex sýn-
ingar sem fara fram í Smiðj-
unni, Sölvhólsgötu 13 og hefjast
klukkan 20.00. Aðgangur er
ókeypis en það þarf að taka frá
miða á leikhus@lhi.is.