Dagblaðið Vísir - DV - 05.04.2013, Blaðsíða 36

36 Úttekt 5.–7. apríl 2013 Helgarblað
Reistu hótel á
hjara veraldar
n Ferjuðu börnin á bát í skólann n Innilokuð svo mánuðum skipti á snjóþungum vetrum n Rafmagnslaus í þrjá daga um áramót
Þ
að er af sem áður var þegar
fólk flykktist að frá öllum
landshornum í leit að ævin­
týrum eða skjótfengnum
gróða, um sextíu manns
störfuðu í síldarverksmiðjunni og á
annað hundrað við söltunina og fær­
eyskir sjóarar stigu stundum á land,
dönsuðu og sungu við undirtektir
heimamanna og harmonikkuböllum
var slegið upp á síldarplaninu. Nú
búa þau hér tvö, hjónin á hótelinu í
Djúpavík, í afskekktum firði, þar sem
fossinn þagnar á veturna, bundinn í
klakabönd á klettabeltinu. Fjöllin eru
í hvítum klæðum, ofankoman þekur
veginn. Vegurinn og veðrið eru aðal­
umræðuefnið í þessari sveit, enda
lokast hjónin hér inni ef veður eru
vond, jafnvel svo mánuðum skiptir á
snjóþungum vetrum.
„Það sakar ekkert að vera í góðu
hjónabandi,“ segir hótelstýran Eva
Sigurbjörnsdóttir og kímir, en þótt
þau myndu rífast eins og hundur
og köttur þá myndi allavega enginn
heyra til þeirra. Hér geta þau gert það
sem þeim sýnist, eða svo gott sem,
þau geta náttúrulega ekki alltaf farið.
Til að búa hér þarf að hafa sterk bein.
Þú getur ekki treyst á neinn nema
sjálfan þig og þú þarft að vera sjálfum
þér nógur. Hér er ekkert nema þau,
hafið og fjöllin – og fossinn.
Heillaðist af heimaslóðum afa
Þau komu þegar síðustu íbúarnir
voru að fara, þriggja barna foreldrar
sem settust hér að og eru hér enn.
Börnin eru farin fyrir löngu og
sveitin sem eitt sinn var fjölbýl er
orðin að tveggja manna sveit. Húsin
sem áður voru verslunar­ og íbúðar­
hús, verbúðir og bakarí, standa nú
auð yfir vetrartímann, öll nema eitt,
húsið þeirra. Gamli bragginn þar
sem síldarstúlkurnar bjuggu einu
sinni er nú hótel á hjara veraldar og
heimili þeirra hjóna. Verksmiðjan er
orðin að galleríi, lokað gestum nema
með leiðsögn, og Suðurlandið,
skipið sem aldrei var ætlað sjó held­
ur vatni en var flutt hingað á sínum
tíma svo hægt væri að búa um borð
þegar mest var um að vera, stendur
enn í fjörunni, ryðgað í gegn og er
farið að falla í sjóinn.
Þau komu úr Kópavogi þar sem
þau höfðu komið sér fyrir eftir að
litla íbúðin á Njálsgötunni varð of
þröng fyrir þau þrjú. Eiginmaður
Evu, Ásbjörn Þorgilsson, átti afa sem
bjó hér fyrir langalöngu en hafði
aldrei komið hingað sjálfur. „Þegar
hann heyrði af því að staðurinn var
að fara í eyði þá langaði hann til þess
að sjá hann áður en allir væru farnir.
Þannig að hann kom hingað haustið
1982 og hitti síðustu íbúana hér.
Þá höfðu þrír íbúar verið hér yfir
veturinn sem var rosalega harður
þannig að þeir þurftu að moka hver
annan út úr húsunum. Í vindinum
skefur svo að húsunum hér undir
fjallinu og það fór allt á kaf. Þannig
að þau tóku ekki áhættuna á því að
vera hér aftur yfir vetur og fóru.
Ásbirni fannst saga staðarins
mjög merkileg og sömuleiðis þessi
stóra verksmiðja. Þannig að hann fór
aðeins að spyrjast fyrir um það hver
ætti verksmiðjuna en þegar hann
hafði fengið svar þá spáði hann ekki
meira í það. Nokkrum mánuðum
seinna var hringt og hann spurður
hvort hann vildi kaupa verksmiðj­
una. Það stóð ekki á svari, nei takk,“
segir Eva og bætir því hlæjandi við
að það hafi nú farið svo á endanum.
Eldavél sem verður ekki stolið
Planið var að demba sér út í fisk­
eldi. „Við vorum með teikningarnar
og þetta var alveg ákveðið. Á þess­
um tíma var verið að byggja mikið
af fiskeldisstöðvum og allar áttu
þær að gefa svo og svo mörg þús­
und tonn af sér í ársframleiðslu en
við vildum hafa þetta lítið og þægi­
legt og stefndum á einhver hundruð
tonn í ársframleiðslu. Enginn í bönk­
unum hafði þó trú á því að það gæti
gengið svo við fengum engin lán og
fórum aldrei af stað með þetta, sem
betur fer.“
Verksmiðjan var þó þeirra og
það fyrsta sem þurfti að gera var
að hreinsa út úr henni, ganga frá
og loka gluggum og öðru slíku. Þau
eyddu sumrinu í þetta og á meðan
þau voru að vinna urðu þau vör við
að ferðamenn streymdu í gegn. „Við
sáum fólk fara á bak við stein að
pissa því það var engin aðstaða hér.
Þá kviknaði þessi hugmynd að opna
hótel. Við áttum heldur ekkert hús til
að búa í, ekki gátum við búið í verk­
smiðjunni.“
Þeim bauðst þá dyngjan, gamli
hjallurinn þar sem síldarstúlkurnar
bjuggu á sínum tíma. Húsið var
byggt árið 1938 en þau tóku það
í gegn, komu sér upp hóteli sem
er jafnframt heimili þeirra. Á efri
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
blaðamaður skrifar ingibjorg@dv.is
„Einhvern veginn,
þessi staður er
orðinn ég og ég er orðin
hann, við erum orðin
samgróin. Ég gekk í
björgin, það er ekkert
öðruvísi. Við elskum
þennan stað.
Gekk í björgin
Djúpavík náði svo
sterkum tökum á
Evu að hún getur
ekki hugsað sér
að fara þaðan
þrátt fyrir barning
á veturna.