Dagblaðið Vísir - DV - 13.05.2014, Qupperneq 25
Vikublað 13.–15. maí 2014 Neytendur 25
SakleySiSlegar Sykurgildrur
n Drykkjum sem drekkhlaðnir eru sykri otað að börnum n Heilnæmar teiknimyndafígúrur notaðar til að villa um fyrir þér n Hello Kitty skákar Coke
10 sykurmolar
Svali hefur um áratugaskeið verið vinsæll
hjá íslenskum börnum. Hann inniheldur
viðbættan sykur sem samsvarar rétt tæp-
lega tíu sykurmolum en inniheldur einnig
ávaxtasafa úr þykkni sem inniheldur sykur.
Enginn við-
bættur sykur
Hér til hliðar má sjá dæmi um
þrjá drykki sem innihalda engan
viðbættan sykur. Aðeins sykur
sem er að finna í þeim ávöxtum
sem þeir eru unnir úr. Latabæj-
ar-Brazzi inniheldur 23 grömm
af náttúrulegum ávaxtasykri.
Trópí appelsínusafi inniheldur
inniheldur 28 grömm af náttúru-
legum ávaxtasykri. Flórídana
heilsusafi inniheldur 17,4 grömm
af náttúrulegum ávaxtasykri.
11 sykurmolar
Fruit Shoot er markaðssett
undir yfirskriftinni „Fyrir
fjöruga krakka“ og nýtur mik-
illa vinsælda hjá börnum.
15 sykurmolar
Í þessari 250 millilítra dós af
Hello Kitty-gosdrykknum er
sykurmagn sem samsvarar
um það bil fimmtán sykur-
molum. Meira en í sama
magni af Coca-Cola.
Flagð undir
fögru skinni
Hér má sjá dæmi um þrjá drykki sem höfða til, og eru
vinsælir meðal barna, en eru fullir af viðbættum sykri.
Hér táknar einn sykurmoli um 2 grömm af sykri.
Tilviljun segir Hagkaup
Gunnar Ingi Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Hagkaupa, segir hins
vegar að það sé tilviljun ein að um-
ræddur drykkur hafi verið í kjörhæð
fyrir lítil börn í hillum verslunarinnar.
Hann hafi bara verið settur þar sem er
pláss.
„Það er engin svona djúp hugsun
að baki hér á Íslandi. Við höfum ekki
efni á svo fínni markaðsdeild,“ segir
hann um staðsetninguna og ítrekar að
það sé ekki meðvituð ákvörðun tek-
in af versluninni Hagkaupum. Hann
viðurkennir þó að drykkir sem þessir
séu auðvitað bara eins og sælgæti.
En Hagkaup er ekki að fara að taka
drykkina úr sölu og á meðan varan
selst standi hún til boða.
„Við náttúrlega gerum út á vöru-
úrval og bjóðum upp á allt sem er
í boði á markaðnum og svo ef það
selst ekki þá dettur það út aftur,“ segir
Gunnar Ingi. Það væri ríkisvaldsins,
ekki verslana að ákveða að banna ein-
hverja vöru. „Við spilum eftir reglun-
um. Hitt væri komið út fyrir ystu mörk
ef við ættum að vera með einhverja
forsjárhyggju í versluninni.“
Þannig að Hello Kitty verður áfram
í hillunum?
„Við erum ekkert að taka hana úr
sölu ef hún er ekki ólögleg. Hún er
ekki ólöglegri en Snickers-ið í hill-
unni.“
Lærðu að lesa á umbúðir
Það er mikilvægt fyrir þá sem vilja
vera upplýstir neytendur að kunna að
lesa á umbúðir og rýna í innihalds-
lýsingar. Það dugar nefnilega ekki að
lesa bara í sykurtölurnar á umbúðun-
um því sykur er ekki það sama og við-
bættur sykur.
Hundrað prósent hreinn ávaxta-
safi, sem til dæmis er unninn úr
þykkni, inniheldur til að mynda syk-
ur en það er ekki viðbættur sykur. Það
er sykur sem er frá náttúrunnar hendi
í ávextinum sem safinn er unninn úr.
Viðbættur sykur er í flestum tilfell-
um óvinurinn. Hann má greina með
því að lesa innihaldslýsinguna. Þar
getur til dæmis verið gefið upp: Vatn,
sykur, ávaxtasafi úr þykkni. Þarna er
sykurinn viðbættur og sérstaklega til-
greindur sem slíkur. Einnig gildir um
þessa röð innihaldsefna sú þumal-
puttaregla að það sem er nefnt fyrst er
það sem mest er af og svo koll af kolli.
Ef þú þekkir þennan mun, og bæt-
ir umbúðalæsi þitt, þá getur þú betur
sneitt fram hjá viðbættum sykri, þér
og fjölskyldu þinni til heilsubótar. n
Ætti að vara við drykknum Jóhannes
Gunnarsson, formaður Neytendasamtakanna,
segir það ekki sómakærri verslun sæmandi að
halda sykurhlöðnum drykkjum á borð við Hello
Kitty-gosið svo skammlaust að börnum.
Í kjörhæð fyrir börn Hinn sykurhlaðni
Hello Kitty-gosdrykkur er í augnhæð fyrir lítil
börn í Hagkaup í Skeifunni. Börnin laðast að
hinum skærbleika lit og hinni heimsþekktu
teiknimyndapersónu. Innihaldið er allt ann-
að en saklaust. Mynd Sigurður MikaeL JónSSon