Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.2008, Blaðsíða 14
föstudagur 31. október 200814 Fréttir
Í grein á vef Reuters segir Erik
Kirschbaum frá þeirri viðhorfsbreyt-
ingu til Bandaríkjanna sem hann seg-
ist upplifa þar í landi. Erik Kirschbaum
er bandarískur ríkisborgari en hefur
búið í þýskumælandi hluta Evrópu í
tuttugu og sex ár og verið fréttaritari
fyrir Reuters í sextán ár.
„Berlín er sennilega besti staður í
heimi til að verða vitni að breytingum
á tilfinningum í garð Bandaríkjanna,“
segir Kirschbaum í grein sinni.
Kirschbaum segir að þegar hann
flutti til Berlínar árið 1993 hafi verið
erfitt að ímynda sér borg sem var vin-
veittari Bandaríkjunum, en nú blási
vindar úr annarri átt og ástarævintýr-
ið hafi runnið sitt skeið á enda.
„Hrifning á öllu sem bandarískt er
heyrir nánast sögunni til,“ segir Erik
Kirschbaum og bætir við að einhver
breyting geti orðið að forsetakosning-
um loknum 4. nóvember, „en hlutirn-
ir verða aldrei eins, sama hvor vinn-
ur.“
Bandarískur hreimur,
bandarísk nöfn
Líkt og víða um lönd hefur ímynd
Bandaríkjanna beðið hnekki með-
al Þjóðverja. Í könnun sem gerð var í
júní kom í ljós að þrjátíu og eitt pró-
sent Þjóðverja hafði jákvæða mynd
af Bandaríkjunum og hafði hlutfallið
lækkað úr sjötíu og átta prósentum
árið 2000. „Að vera Bandaríkjamaður
í Berlín var einu sinni sérstakt. Það er
liðin tíð,“ segir Kirschbaum.
Berlín var á sínum tíma bjargað og
hún vernduð af Bandaríkjamönnum
og aðdáun íbúanna á þeim var tak-
markalítil.
„Götur voru nefndar eftir banda-
rískum herforingjum, skólar eftir
bandarískum leiðtogum og torg eftir
bandarískum borgum, auk þess sem
bandarískir plötusnúðar sem töluðu
bjagaða þýsku voru útvarpsstjörn-
ur,“ rifjar Kirschbaum upp. Hann seg-
ir að eldri borgarbúar hafi fengið sér-
stakt blik í augun þegar þeir minntust
loftbrúarinnar á fimmta áratugnum,
skriðdreka við eftirlitsstöðina Check-
point Charlie og ódauðlegra orða
Johns F. Kennedy árið 1963 í Berlín:
„Ich bin ein Berliner“, „Ég er Berlín-
arbúi“.
Kvaddir með stæl
Erik Kirschbaum segir að einn
minnisstæðasti atburður sem hann
fjallaði um sem fréttaritari hafi ver-
ið þegar Steglitz-hverfið í Berlín hélt
sérstaka kveðjuathöfn, 1994, fyrir sex
þúsund bandaríska hermenn sem
höfðu gætt Þjóðverja fyrir níutíu þús-
und sovéskum hermönnum handan
Berlínarmúrsins.
Kirschbaum segir að hann hafi
átt von á nokkur þúsund Þjóðverj-
um, í besta falli, sem sæju ástæðu til
að kveðja hermennina. Raunin varð
önnur því yfir 250.000 Þjóðverjar fylltu
strætin þennan sumarmorgun og
heiðruðu hermennina.
„Þessir hermenn höfðu það orð-
spor að þeir væru hörðustu hermenn-
irnir í her Bandaríkjanna, en ég sá tár
renna niður kinnar þeirra þegar þeir
gengu hjá, í vandræðum með að halda
steinrunnum svipbrigðum sínum.“
Leggja Bandaríkjamönnum lið
Tilfinningar í garð Bandaríkjanna
voru jákvæðar á síðasta áratug síð-
ustu aldar. Þjóðverjar viðurkenndu
þátt Georges Bush eldri í sameiningu
þýsku ríkjanna og Bill Clinton fékk við-
tökur sem hæfðu rokkstjörnu í hvert
sinn sem hann sótti Þýskaland heim.
Þjóðverjar létu meira að segja af
andstöðu sinni við að taka þátt í hern-
aðaraðgerðum annarra ríkja og sendu
hermenn sína til Afganistan til að taka
þar þátt í hernaði undir forystu Banda-
ríkjanna.
„En hvað gerðist? Eitt var, að sjálf-
sögðu, ósætti vegna innrásar í Írak.
Fyrir þann tíma hafði forseti Banda-
ríkjanna ávallt verið velkominn til
Berlínar. En í maí 2002 þurfti George
W. Bush tíu þúsund þýska lögreglu-
menn til að verja sig fyrir tíu þús-
und andstæðingum stríðsins,“ seg-
ir Kirschbaum. Bush dvaldi aðeins
örfáar mínútur á Berlínarflugvelli á
leið inn og út úr landinu þegar hann
kom til að hitta kanslara Þýskalands í
afskekktu þorpi í hundrað kílómetra
fjarlægð frá Berlín.
„Það var erfitt að trúa því að Banda-
ríkjaforseti virtist reyna að forðast
borgina sem átti Bandaríkjunum tilvist
sína að þakka,“ segir Erik Kirschbaum.
KoLBeinn þorsteinsson
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
Ástarævintýrið Á enda
Samskipti Vestur-Þjóðverja og Bandaríkjamanna hafa frá lokum síðari heimsstyrjaldarinnar einkennst af
gagnkvæmri vináttu og viðurkenningu af hálfu flestra Þjóðverja að þeir eigi tilvist sína Bandaríkjunum að
þakka. Nú virðast vera blikur á lofti um breytt viðhorf Þjóðverja til Bandaríkjanna.
Checkpoint Charlie er nú
minnisvarði um þátt
bandaríkjanna í tilvist berlínar.