Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1909, Qupperneq 108

Yfirlit
yfir stofnun og starf ritsímans frá 27. ágúst 1906, til 31. desember 1907.
Með ritsímanuin hefst nýtt tíniabil í menningarsögu landsins. Landið er
komið í náið samband við heiminn; allir markverðir atburðir annarstaðar, þótt. þeir
eigi sjer stað í 10,000 rasta fjarlægð, berast nú eins fljótt til vor eins og atburður,
sem kemur fyrir á næsta bæ, berst til næsta bæjar. Fyrir viðskiftalífið liefur rit-
simasambandið miög mikla þýðingu; vöru sem vantar á einhvern stað, má fá þang-
að heilum mánuðum fyrri, en annars hefði verið hægt að fá þær. Um verð á vöru
annarstaðar má fá uppiýsingar á þeirri stundu, sem kaupin gjörast hjer; verslunin
verður minni áhætta en áður. Ritsímasambandið við umheiminn gjörir verslunar
ábata og verslunar skaða minni en áður, eða það gjörir hagnaðinn minni, en vís-
ari, eða svo hefur reynsla annara landa verið. Víða innan lands geta menn talað
saman þó margir tugir rasta sé í milli þeirra, eins og þeir stæðu sinn hvoru megin
við þunnan vegg. Hið langa millibil milli Islands og heimsins hins vegar, er orð-
ið að stuttri bæjarleið i þessu tilliti, og fjarlægðin milli landsmanna sjálfra, sem oft
nemur mörgum dagleiðuin, er að þessu leyti orðin sem þunt milliþil milla tveggja
herbergja, sem hvert talað orð heyrist í gegnum.
T alsimar.
Fyrsli talsiminn var settur upp rnilli Hafnarfjarðar og Reykjavíkur. For-
göngumaður fvrirtækisins var skólastjóri Jón Þórarinsson. Það var hlutafjelag, þótt
fæstum kæmi til hugar, að hlutirnir mundu gefa nokkurn ágóða. 15. október 1890
var fyrsta sinn talað í simann. Báðir bæirnir uxu tljótt, og fyrirtækið gaf siðustu
árin 20 af hundraði. Þann 1. júlí 1908 lagðisl fjelagið niður og seldi símann, til
þess að greiða landssjóði veginn að koma upp talsíma frá Reykjavik til Keflavíkur.
Hverjar 100 kr. af hlutabrjefum fjelagsins stóðu þá i 200 kr.
Annar talsíminn á'landinu var settur upp milli ísafjarðar og Hnífsdals. Hann
var fullgjör og byrjaði 1892. Líklega hefur hann aldrei svarað kostnaði, því 1898
lagðist hann niður aftur, og var ekki settur aftur upp eftir það.
Priðji talsíminn var á Akureyri, milli Akureyrar og Oddeyrar. Forgöngu-
maður þess fyrirtækis var þáverandi bæjarfógeti Klemenz Jónsson. Telefónninn
komst upp í júlí 1899 og gekk vel í 2 ár. Eftir tvö ár fóru staurarnir að falla, og
fólk vildi ekki leyfa að festa þræðina á liúsin. 1902 var telefónninn lagður niður.
Fjórði talsíminn var settur upp milli Borgarness og Borgar á Mýrum árið
1902. Eigandinn er »TaIsímafjelag Mýramanna«. Talsíminn er rekinn enn og er
að sækja um leyfi til þess að mega halda tilveru sinni áfram.