Lögmannablaðið - 01.10.2013, Blaðsíða 14

14 lögmannaBlaÐiÐ tBl 03/13
UMfJöllUn
róBert r. sPanó Var kjörinn
dómari ViÐ mannréttinda­
dómstól eVróPu þann 25. júnÍ sl.
FrÁ 1. nóVemBer nk. til nÍu Ára.
róBert er meÐ yngri mönnum
sem heFur tekiÐ sæti Í mde,
aÐeins 41 Árs gamall. sÍÐustu
Ár heFur hann gegnt ýmsum
ÁByrgÐarstörFum hér Á landi,
VeriÐ PróFessor og Forseti
lagadeildar hÁskóla Íslands,
settur umBoÐsmaÐur alþingis
og ÁÐur aÐstoÐarmaÐur
umBoÐs manns, ritstjóri tÍma­
rits lögFræÐinga, FormaÐur
reFsiréttarneFndar, FormaÐur
VistheimilaneFndar og For­
maÐur rannsóknarneFndar
kirkjuþings. Í tileFni aF þessum
tÍmamótum tók lögmanna­
BlaÐiÐ ViÐtal ViÐ róBert.
Hvernig leggst nýja starfið í þig?
dómarastarfið er mikið tækifæri fyrir
mig og fjölskyldu mína og leggst vel
í mig. Þetta er faglegur draumur sem
rætist. Ég gerði þó ekki ráð fyrir að
eiga raunhæfa möguleika á að sinna
þessu starfi fyrr en hugsanlega síðar á
lífsleiðinni. En þetta gerðist núna og þá
er bara að standa sig.
Hvað ert þú með stóra fjölskyldu?
Ég er kvæntur örnu gná gunnarsdóttur,
kennara og myndlistarkonu. við eigum
saman fjögur börn, tvo stráka, 4 og 11
ára, og tvær stelpur, 15 og 17 ára. Eins og
er hef ég minnstar áhyggjur af starfinu,
tel mig vera sæmilega undirbúinn undir
það. Ég hef meiri áhyggjur af því að
fjölskyldunni líði vel við þessi tímamót.
Hefur þú lengi stefnt að dómarastarfi
í Strassborg?
Svarið er í reynd nei enda enn tiltölulega
ungur að árum. fræðiskrif mín
undanfarin áratug hafa mikið snúist um
mannréttindi, einkum á sviði refsiréttar
og sakamálaréttarfars, og það er stór
hluti af þeim málum sem þarna eru
tekin fyrir. Þá hef ég í störfum mínum,
einkum hjá umboðsmanni Alþingis,
fengist töluvert við úrlausn mála af þessu
tagi. Ég lét því slag standa og sótti um.
Nú hefur þú gegnt ýmsum trúnaðar­
störfum, hvert þeirra mun nýtast best sem
undirbúningur undir dómarastarfið?
Starf mitt sem settur umboðsmaður
Alþingis, og áður aðstoðarmaður
umboðsmanns, er góður undirbúningur
fyrir dómarastarf við mdE, enda eru þau
mál sem koma til kasta umboðsmanns
að stórum hluta tengd mannréttindum
borgaranna. Sögulega hefur embættið
lagt á það áherslu að gæta að þeim
réttindum sem mannréttindasáttmáli
Evrópu veitir borgurum hér á landi, enda
varð fyrsti umboðsmaðurinn, gaukur
jörundsson, síðar dómari við mdE og
hafði þar áður setið í mannréttindanefnd
Evrópu. Ég met það svo að praktísk
reynsla mín af úrlausn mannréttindamála
auk fræðiskrifa minna um áhrif mSE á
íslenskan rétt hafi haft töluvert vægi í
hæfnisferlinu að þessu sinni.
mannréttindadómstóllinn er
öryggisventill
Nú liggur mikill fjöldi mála fyrir
dómstólnum, hvernig hefur honum
tekist að rækja hlutverk sitt?
Það eru um 113.000 mál sem bíða
afgreiðslu en innan við eitt af hverjum
tíu málum fær efnismeðferð, svo reikna
má með að rúmlega 90% þeirra verði
vísað frá. Eitt stærsta viðfangsefni
dómstólsins næstu árin verður að
halda trúverðugleika sínum og trausti
með því að vinna á þessum málahala.
innlendir dómstólar verða að taka á
sig meiri ábyrgð í að veita mönnum
þau réttindi sem sáttmálinn kveður á
um. mannréttindadómstóllinn er fyrst
og fremst öryggisventill fyrir borgara
aðildarríkjanna en á ekki að dæma um
öll brot sem eiga sér stað í landsrétti. Þá
verður dómstóllinn að auka samkvæmni
og fyrirsjáanleika í dómaframkvæmd
Faglegur draumur
sem rætist