Fréttablaðið - 26.11.2015, Side 30
Alla mína tíð á vinnumarkaði, hjá öllum þeim sem ég hef unnið fyrir hefur „aldrei verið
til neinn peningur“. Þið kannist við
þessar ræður. „Það er hart í ári“, „þú
veist hvernig þetta er“, bla bla bla. Ég
hef reyndar komist að því að það er til
nóg af peningum, þeim er hins vegar
ætlað að fara eitthvað annað en til
mín. Endurorðum þetta: „Það er ekki
til neinn peningur handa ÞÉR“. Því að
þannig er það.
Ég fór að hugsa um þessi mál vegna
átaks sem SÍM, Samband íslenskra
myndlistarmanna, hefur hrundið af
stað undir yfirskriftinni „Við borgum
myndlistarmönnum“. Þar er m.a.
verið að knýja á um að opinberir
aðilar borgi myndlistarmönnum fyrir
verkframlag sitt er þeir sýna á vegum
þeirra eða eins og Eirún Sigurðar-
dóttir, myndlistarmaður og með-
limur í Gjörningaklúbbnum, orðaði
það á Fésbókarvegg sínum: „Sýnum
samstöðu með þeirri mjög svo hæv-
ersku hugmynd að myndlistarfólk fái
greitt fyrir að vinna og sýna myndlist-
arverk í opinberum söfnum rétt eins
og leikstjórar fá greitt fyrir að setja
upp sýningu hjá Þjóðleikhúsinu eða
hljóðfæraleikarar sem spila hjá Sinfó.“
Á skakk og skjön
Einfalt mál. Eða hvað? Það er
umhugsunarvert hvernig þessir hlutir
eru stundum á skakk og skjön. Þegar
hrært er í góðgerðartónleika gefa tón-
listarmennirnir vinnu sína en ljósa-
maðurinn ekki. Leikstjóra dytti ekki
í hug að gefa Þjóðleikhúsinu, sem
fær rekstrarfé frá okkur, vinnu sína
vegna þess að það væri „góð aug-
lýsing“ fyrir hann en annað á víst að
gegna um fólk sem var svo óheppið
að velja sér annan vettvang fyrir
sköpunarkraftinn. Vont er það í þeim
geira sem ég starfa í, dægurtónlistinni,
þar sem fólk verður nánast hvumsa
ef listamaðurinn fer fram á laun fyrir
vinnu sína. „Finnst þér ekki gaman
að spila?“
Nú eða sýna verkin þín? Eða leika
á fiðluna eða leikstýra ástríðufullum
leikhópi? Auðvitað er það gaman en
allir þessir aðilar þurfa að borða –
líka myndlistarmaðurinn. Allir þurfa
þeir fé til að koma sér á milli staða,
kaupa efni, borga leiguna o.s.frv..
En að sumum séu gefin ráð á því en
öðrum ekki, það gengur eðlilega ekki
upp. Að þeir hlutir sem auðga þetta
líf, halda uppi geðheilsunni og stuðla
að margvíslegri mannrækt – þ.e. lista-
verk af öllum toga (og þar með talin
myndlist) – séu álitnir ókeypis og að
þeir sem leggi þá fram eigi að tosa þá
niður úr skýjunum einhvern veginn
er bagaleg tímaskekkja.
Það sem er á skakk og skjön er hins
vegar hægt að laga. Svo fremi að fólk
opni augun og sjái að það er engum
til gagns að keyra kerfið á þennan
máta. Vonandi verður þetta góða og
gegna framtak SÍM til að knýja á um
raunverulegar breytingar hvað þetta
varðar og það ekki seinna en nú.
Öll þurfum við að borða
Arnar Eggert
Thoroddsen
doktorsnemi í
tónlistarfræðum
Föstudaginn 13. nóvember féll dómur í máli Tónlistarskólans í Reykjavík gegn Reykjavíkur-
borg vegna vangoldins kennslu-
kostnaðar við nám á framhaldsstigi
í tónlist. Samtök tónlistarskóla í
Reykjavík og stéttarfélög tónlistar-
manna stóðu sameinuð að mál-
sókninni með Tónlistarskólanum
því um er að ræða mál sem skiptir
gríðarlega miklu máli fyrir framtíð
tónlistarmenntunar á Íslandi.
Tónlistarskólinn reyndi að
fá viður kennt með dómi að
Reykjavíkur borg bæri greiðslu-
skyldu vegna kennslu á framhalds-
stigi í tónlist en eins og mönnum er
kunnugt um hætti Reykjavíkurborg
að styðja við framhaldsnám í tón-
list í kjölfarið á samkomulagi um
eflingu tónlistarnáms sem gert var
milli ríkis og Sambands íslenskra
sveitarfélaga árið 2011.
Reykjavíkurborg var sýknuð í Hér-
aðsdómi í málinu og var niðurstaða
dómsins sú að „Ekki verði séð að
lög leggi honum (Reykjavíkurborg)
á herðar skyldu til að veita fjár-
munum til tónlistarskóla, þó hann
hafi gert það um árabil“.
Reykjavík ber ábyrgð á
framhaldsmenntun í tónlist
Þrátt fyrir það staðfestir dómurinn
með ótvíræðum hætti að tónlistar-
nám á öllum skólastigum (upp að
háskólanámi) sé á ábyrgð sveitar-
félaganna og að ríkið beri ekki
skyldu til þess að fjármagna tón-
listarnám á framhaldsstigi eins og
Reykjavíkurborg hefur haldið fram
síðustu fjögur ár. Dómurinn stað-
festir jafnframt að sú aðferð Reykja-
víkurborgar að binda framlög til
kennslu á framhaldsstigi í tónlist við
framlag ríkisins í gegn um jöfnunar-
sjóð sé í engu samræmi við lögin um
fjárstuðning við tónlistarskóla.
Málsvörn borgarlögmanns við
Tónlistarnám fyrir rétti
Freyja Gunn-
laugsdóttir
aðstoðarskólastjóri
Tónlistarskólans í
Reykjavík
réttarhöldin var sú að Reykjavík
bæri enga skyldu til þess að reka
tónlistarskóla og hún gæti tekið
einhliða ákvarðanir um það hvort
og með hvaða hætti stuðningi við
tónlistarkennslu væri háttað. Jafn-
framt lagði borgin áherslu á það að
hún gæti sett sér einhliða reglur um
hvaða nemendur eru studdir til tón-
listarnáms og hverjir ekki. Að hún
geti forgangsraðað nemendum að
vild, eftir búsetu, aldri, hljóðfærum
eða hvaða öðrum mælikvörðum sem
hún setur sér.
Eftir réttarhöldin er því orðið ljóst
að það er Reykjavíkurborg sem ber
ábyrgð á tónlistarnámi á framhalds-
stigi í Reykjavík og ekki þýðir að vísa
ábyrgðinni til ríkisins. Enn fremur
er skýrt að Reykjavíkurborg hætti
að styðja við framhaldsnám í tón-
list í borginni þó henni væri ljóst að
ríkið var ekki að yfirtaka ábyrgð á því
námsstigi með samkomulaginu um
eflingu tónlistarnáms frá 2011.
Hvenær ákvað Reykjavík að
hætta að styrkja framhaldsnám
í tónlist?
Eftir stendur spurningin hvenær og
með hvaða hætti var sú ákvörðun
tekin hjá Reykjavíkurborg að hætta
að styðja við kennslu á framhalds-
stigi í Reykjavík en engar færslur eru
um það í fundargerðum borgarráðs.
Skólarnir voru ekki látnir vita með
formlegum hætti að Reykjavík hefði
tekið þessa afdrifaríku ákvörðun.
Enn fremur þarf Reykjavíkurborg
að svara þeirri spurningu hvernig
borgin ætlar að haga framhalds-
menntun í tónlist í Reykjavík í
framtíðinni. Þeir skólar sem hafa
menntað íslenskt tónlistarfólk í gegn
um tíðina standa í ljósum logum og
algjör óvissa ríkir um framtíðina.
Hvernig mun Reykjavík bregðast við
ef ríkið ákveður að draga stuðning
við tónlistarkennslu á framhaldsstigi
til baka, en samkomulagið við ríkið
um eflingu tónlistarnáms rennur út
um næstu áramót?
Það er ástæða að taka fram að
þessar ákvarðanir voru teknar án
þess að hafa nokkurt samráð við
skólana eða fagaðila. Samkomulagið
um eflingu tónlistarnáms var einn-
ig gert án þess að nokkurt samráð
væri haft við skólana, en þar voru
ríki og sveitarfélög að semja um
starfsemi þeirra og fjármögnun án
þess að þeir hefðu nokkra aðkomu
að samningunum. Það er lykilatriði
í framtíðarstefnumótun tónlistar-
kennslu að hún sé unnin í góðu sam-
starfi við skólana og þá fagaðila sem
hafa yfirsýn yfir þarfir nemenda og
samfélagsins. Þær ógöngur sem tón-
listarnám í Reykjavík hefur ratað í
má rekja til ákvarðana stjórnmála-
manna sem teknar eru að óyfirlögðu
ráði og án þess að gera sér grein fyrir
þeim víðtæku afleiðingum á íslenskt
tónlistarlíf sem þær hafa í för með
sér.
Óviss framtíð
Niðurstaða dómsins að sveitar-
félögum sé algjörlega í sjálfsvald sett
hvort og með hvaða hætti stuðningi
við tónlistarskóla er háttað setur
framtíð tónlistarnáms á Íslandi í
uppnám og rekstraröryggi skólanna
er ekkert. Það er líklegt að dómurinn
muni hafa fordæmisgildi og það gæti
þýtt að í kjölfarið hætti fleiri sveitar-
félög að leggja fjármagn í framhalds-
menntun í tónlist. Þetta gæti haft
veruleg áhrif á tónlistarskóla um allt
land og tónlistarmenntun í landinu.
Ég hvet borgaryfirvöld til þess að
skýra stefnu sína í málefnum tón-
listarkennslu á framhaldsstigi, taka
ábyrgð á tónlistarskólunum og vinna
að því að áfram verði hægt að halda
uppi öflugu námi á framhaldsstigi
í tónlist í Reykjavík hvort sem það
verður með kostnaðarþátttöku rík-
isins eða ekki.
Eftir réttarhöldin er því
orðið ljóst að það er Reykja-
víkurborg sem ber ábyrgð á
tónlistarnámi á framhalds-
stigi í Reykjavík og ekki
þýðir að vísa ábyrgðinni til
ríkisins.
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT
METSÖLULISTI EYMUNDSSON
VIKAN 18.11.15 - 24.11.15
1 2
5 6
7 8
109
43
Þín eigin goðsaga
Ævar Þór Benediktsson
Og svo tjöllum við í okkur í rallið
Guðmundur Andri Thorsson
Brynhildur Georgía Björnsson
Ragnhildur Thorlacius
Mamma klikk !
Gunnar Helgason
Kafteinn Ofurbrók og endurkoma
túrbó 2000 klósettsins Dav Pilkey
Þýska húsið
Arnaldur Indriðason
Sogið
Yrsa Sigurðardóttir
Stríðsárin 1938 - 1945
Páll Baldvin Baldvinsson
Stóri skjálfti
Auður Jónsdóttir
Vísindabók Villa - Geimurinn
Vilhelm Anton Jónsson / Sævar Helgi
2 6 . n ó v e m b e r 2 0 1 5 F I m m T U D A G U r30 s k o ð U n ∙ F r É T T A b L A ð I ð
3
0
-1
1
-2
0
1
5
1
0
:1
2
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
7
2
s
_
P
0
3
0
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
7
2
D
-E
4
3
0
1
7
2
D
-E
2
F
4
1
7
2
D
-E
1
B
8
1
7
2
D
-E
0
7
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
A
F
B
0
7
2
s
_
2
5
_
1
1
_
2
0
1
C
M
Y
K