Són - 01.01.2006, Side 93

UM KOLBEIN Í KOLLAFIRÐI 93
réttinum. Honum fannst sér misboðið og þótti að minnsta kosti sem
sér hefði verið brugðið um ósannindi fyrir rétti. Honum fannst á sér
brotið og mun ekki hafa getað gleymt umsögn dómarans. Sveitung-
arnir skiptust í afstöðu sinni eins og einatt verður og hiti hljóp í málið
eins og flest slík. Kolbeinn hafði verið framámaður og notið trausts en
þegar á reyndi skiptist hópurinn auðvitað. Þessi úrslit gat hann alls
ekki fyrirgefið – hvorki sjálfum sér né öðrum. Nokkrum árum síðar
breytti lækurinn sér reyndar einmitt á þá lund sem var grundvöllur
vitnisburðar Kolbeins en þá var hann látinn.
Sonur hans og nafni tók við búsforráðum eftir að Kolbeinn brá búi
í Kollafirði. Þau hjónin keyptu sér hús við Laugarnesveg í Reykjavík
og þar bjó hann síðustu árin. Fyrst starfaði hann við Áfengisverslun
ríkisins en síðar á Skattstofunni. En hann festi aldrei yndi í Reykjavík.
Þar leitaði þungur leiði iðulega á hann ásamt söknuði og vonbrigðum
sem hér hafa verið nefnd.
VI
Hér hefur mest verið fjallað um kvæðagerð Kolbeins Högnasonar en
eins og sagt er í upphafi varð hann mjög kunnur að því að geta
kastað fram léttri og fleygri stöku. Eru margar sögur enn til um
tildrög einstakra vísna en svo sem vænta má falla þær smám saman í
gleymsku. Að auki eru enn til sögur um svokallaða samkveðlinga sem
Kolbeinn átti þátt í en þá voru menn að skiptast á skotum í hljóð-
stöfum, mest að gamni sínu en oft með háðsbroddi eða stjórnmálalit
í bland.
Auðvitað hefur aðeins brot af stökum Kolbeins geymst og all-
nokkrar er að finna í bókum hans. Í síðasta safninu, Kröfsum, eru auk
þess nokkrir samkveðlingar og greint frá tildrögum með stuttri frásögn.
Allt bendir til þess að Kolbeinn hafi verið síyrkjandi stökur og kveðl-
inga alla sína þroskaævi enda er þjálfun og æfing mikilvægur þáttur í
slíku. Hann hafði auðvitað óteljandi fyrirmyndir í þessu og sjálfsagt
hefur þetta byrjað í hópi skólafélaga á unglingsaldri eins og venjulegast
er. Trúlega hefur hann að einhverju leyti haft fyrirmynd í föður sínum
líka en Högni var ágætlega hagmæltur og eins og ágrip um ætterni
Kolbeins sýnir stóðu að Högna ættir með kveðskaparvenjum.