Són - 01.01.2006, Side 95

UM KOLBEIN Í KOLLAFIRÐI 95
uns kreppan skall á og hann varð að leita til Kreppulánasjóðs sem
áður getur. Kollafjörður er lítil jörð og ekki kostamikil að gömlu
mati. Kollfirðingar voru aldrei vel efnaðir en komust af með vinnu-
semi og nýtni. Var ævinlega mjög gott á milli húsbænda og Eiríks
landeiganda.
Kolbeinn sat lengi í hreppsnefnd og var um árabil oddviti og
gekkst fyrir ýmsu í félagsmálum. Hann var mjög lengi stjórnarmaður
og formaður í Mjólkurfélagi Reykjavíkur og ritari í stjórn Sláturfélags
Suðurlands. Síðustu mánuðina fyrir andlát sitt var hann staðgengill
stjórnarformanns í Sláturfélaginu.
Kolbeinn var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var Guðrún Sigríður
Jóhannsdóttir frá Hænuvík við Patreksfjörð, fædd á Stökkum á
Rauðasandi. Eftir skilnað þeirra var Guðrún lengi kennslukona í
Miðbæjarskólanum í Reykjavík. Þau áttu tvær dætur og tvo syni.
Síðari kona Kolbeins var Málfríður Jónsdóttir frá Bíldsfelli í
Grafningi, ættuð af Eyrarbakka. Þau áttu dóttur og son en hún átti
son fyrir. Eftir lát Kolbeins hélt Málfríður áfram heimili við Laug-
arnesveginn.
VIII
Kolbeinn Högnason leit á kveðskapinn sem inngróinn þátt í daglegu
lífi og lífsbaráttu. Hann lagði ekki mikinn tíma eða áhuga við að fága
eða slípa kvæði sín og vísur, og þegar kunningjar og útgefendur vildu
velja kvæði til útgáfu á bók, afhenti hann þeim allt það sem hann átti
í fórum sínum og allt safnið var gefið út.
Árið 1943 kom kvæðasafn Kolbeins út og var því skipt í þrjú hefti:
Hnoðnaglar, Kræklur, Olnbogabörn. Árið 1946 kom nýtt safn, Kurl, og
loks komu ýmsar viðbætur árið 1948, Kröfs. Auk kvæðabókanna
samdi Kolbeinn smásagnakver, Kynlegar kindur, sem út kom 1946.
Eftir Kolbein liggur handrit að nokkru safni kvæða og vísna sem
hann hafði tekið saman síðustu misserin sem hann lifði, margt af
þessu óbirt, og einnig er til fyrsti hluti þáttar um ferskeytluna og
vísnagerð með ýmsum dæmum og samkveðlingum. Þá má minna á
að stökur Kolbeins eru víða nefndar eða birtar í ritum annarra höf-
unda, til dæmis „Sláttuvísurnar“ frægu og svokallaðar „Tappafáluvís-
ur“ hans og Hjálmars Þorsteinssonar á Hofi. Í útfararskrá Kolbeins er
sálmur hans „Lífsins og ljóssins Guð“.
Heitið Hnoðnaglar er hefðbundin myndhvörf og augljós að merk-