Dagblaðið Vísir - DV - 18.04.2008, Blaðsíða 14

14 FÖSTUDAGUR 18. APRlL 2008
Helgarblaö DV
TUGÞUSUNDAl
Sparnaður vísitöluQölskyldunnar gæti numið 70 þúsund krónum árlega væri verndartollum og innflutnings-
höftum á innfluttu kjúklingakjöti aflétt. Þá er reiknað með því að verslanir skili ágóðanum til neytenda í stað
þess að græða sjálfar á breytingunni líkt og sumir óttast. Guðni Ágústsson, formaður Framsóknarflokksins,
varar við afnámi tolla og hafta sem gætu haft í för með sér alvarlegar sýkingar í innfluttu kjöti.
TRAUSTI HAFSTEINSSON
bladamaður skrifar:
fslenska vísitölufjölskyldan, 2 full-
orðnir og 2 börn, gæti sparað sér 45
þúsund krónur á ári væri verndar-
tollum og innflutningshöftum aflétt
hér á landi. Sá sparnaður miðast við
að fjölskyldan keypti ódýrasta kjúkl-
inginn sem í boði er, 1 kíló af frosn-
um kjúklingabringum, einu sinni
í viku. Mánaðarlegur sparnaður
þessarar sömu fjölskyldu væri 3.500
krónur.
Ef íslenska' vísitölufjölskyldan
leyfði sér það að kaupa ferskar kjúkl-
ingabringur í stað ffosinna kemur í
ljós að verðmunur milli íslands og
samanburðarlanda er enn meiri.
Væru verndartollar og innflutnings-
höft afnumin af kjúklingakjöti hér á
landi sparar fjölskyldan mun meira
árlega kaupi hún ferskar bringur.
Miðað við sömu forsendur, að keypt
sé 1 kíló af ferskum bringum á viku,
er árlegur sparnaður fjölskyldunnar
tæpar 70 þúsund krónur. Mánaðar-
legur sparnaður hennar eru rúmar 5
þúsund krónur.
Tveir kjúklingakóngar
Kjúklingakóngar íslands eru
tveir. Annars vegar er það Slátur-
félag Suðurlands, SS, í gegnum
Reykjagarð og hlutaeign í ísfugli og
hins vegar er það Matfúgl sem eru
í eigu Mata-fjölskyldunnar svoköll-
uðu, sem á sínum tíma var dæmd
til sektar fyrir ólögmætt samráð á
grænmetismarkaði. Markaðshlut-
deild þessara tveggja risa er mik-
il og er kjúklingaframleiðslunni líkt
meira við iðnaðarstarfsemi en land-
búnað. Fákeppni ríkir á kjúklinga-
markaðnum og starfa risarnir tveir
í skjóli verndartolla og innflutnings-
hafta sem leiða til hás verðs á kjúkl-
ingi hér á landi.
ieyte
Olaf
Gunnar Ólafúr Haraldsson, for-
stöðumaður Hagfræðistofnunar Há-
skóla íslands, rr fylgjandi því að toll-
ar og höft séu afnumin hér á landi,
í kjúklingaiðnaði sem og í annarri
framleiðslu. Hann segir vemdar-
stefnuna bitna á neytendum. A
„Verndarstefna á landbúnað-
arafurðir kemur sér alltaf illa
fyrir neytendur en vel fyr- i
ir framleiðendur. Það er
bara þannig og það þarf
pólitíska ákvörðun um ^
breytingu þar á. Nú-
tímakjúklingabú eru
verksmiðjur með
stærðarhagkvæmni
að leiðarljósi.
Spurningin um það
hversvegnaverið sé
að vernda fáa fram-
leiðendur er góð og
gild. Fjölskylduna
munar um þenn-
an sparnað og fyrir
hana, og neytand-
ann almennt, finnst
mér að aflétta eigi
tollum og höftum,"
segir Gunnar.
Hagsmunir fárra?
Finnur Árnason,
forstjóri Haga, seg-
ir kjúklingafram-
leiðslu hér á landi
DV FÖSTUDAGINN 17. APRfL.
hætta að vera landbún-
að. Hann telur að með
afléttingu allra hindr-
ana við innflutning
kjúklings gæti verðið
hér á landi lækkað um
hefming. „í dag er ver-
ÉLi ið að vernda hagsmuni
örfárra á kostnað allr-
ar þjóðarinnar. Að mínu
viti er hið eina skynsamlega í
stöðunni að fella niður vernd-
ina í kjúklingaframleiðsl-
unni til að lækka matarverð
heimilanna. Slíkt yrði mik-
k il búbót. Núgildandi
fyrirkomulag er ekk-
ert annað en skatt-
lagning á heimil-
in, það er ekkert
flóknara," segir
Finnur.
Erna
Bjarna-
dóttir,
hagfræð-
ingur
Bændasamtaka Islands, er ósam-
mála því að verið sé að vernda hags-
muni fárra. Hún telur mikilvægt að
horfa til þess að verndartollar og
innflutningshöft verndi í raun alla
kjötframleiðslu í heild sinni. „Við
teljum kjúklingaframleiðslu til land-
búnaðar líkt og aðra kjötframleiðslu
hér á landi. Þó svo að um sé að ræða
tvo stóra aðila eru fleiri smærri í
þessari framleiðslu sem vinna fyrir
þessa stóru. Við viljum ekki sjá að
verndin sé afnumin og gefum eng-
an afslátt af því. Það er mikilvægt að
vernda landbúnaðinn í heild sinni,"
segir Ema.
Óheilbrigður matvæla-
markaður
Ásta S. Helgadóttir, forstöðu-
maður Ráðgjafarstofu um fjármál
heimilanna, segir heimilin þurfa á
slíkum tugþúsunda spamaði á ári,
líkt og fram kemur í tilbúnu dæmi
vísitölufjölskyldunnar hér að fram-
an. Hún segir kominn tíma á að
stjórnvöld ræði af fullri alvöru um
afnám verndarstefnu í landbúnaði
eða upptöku evrunnar til að létta
greiðslubyrði heimilanna. „Þetta
hlýtur að fara að koma til álita því
það er engin spurning að svona
sparnaður gæti skipt sköpum. Mat-
arinnkaup em vemlega stór þátt-
ur í framfærslu heimilisins og allur
sparnaður á því sviði hefúr vem-
leg áhrif á afkomu fjölskyldunn-
ar. Verndarstefna í landbúnaði, á
kostnað neytenda, er hápólitísk mál
og spurning um verndun íslensks
landbúnaðar í heild sinni. Staða
heimilanna hefur hins vegar versn-
að og sparnaður í matarinnkaupum,
til dæmis kjúklingi, gefur fjölskyld-
unni tækifæri til að greiða niður aðr-
ar skuldir," segirÁsta.
Ólafur Darri Andrason, hagfræð-
ingur Alþýðusambands fslands, tel-
ur mun heppilegra fyrir íslenska
neytendur að dregið sé úr vernd-
artollum og innflutningshöftum
og stutt sé við íslenskan landbún-
að með öðrum hætti. Hann segir
tolla og höft ýta undir fákeppni og
hátt matvælaverð. „Ef menn vilja
sjá matvælaverð hér á landi nálgast
það sem er í nágrannalöndunum
þá er alveg ljóst að samkeppni þarf
að auka og draga þarf úr tollum og
höftum á innflutningi. Staðan á mat-
vælamarkaði yrði heilbrigðari í kjöl-
farið og mun heppilegri fyrir neyt-
endur. Þar sem flestir em sammála
um að vemda íslenskan landbúnað
mætti auka beina styrki til bænda á
móti. Vilji menn hins vegar sætta sig
áfram við hátt matvælaverð þá er lít-
il ástæða til að hrófla við núverandi
kerfi," segir Ólafur Darri.
Ráðist á pyngju almennings
Jóhannes Gunnarsson, formaður
Neytendasamtakanna, hefur lengi
barist fyrir því að verndartollar og
innflutningshöft á kjúklingum séu
lögð af. Hann segir verðlagningu
á kjúklingi hér á landi einfaldlega
ekki ganga upp. „Rökin fyrir því að
tollar og höft verndi landbúnaðinn
eiga ekki við lengur þegar horft er
til kjúklingaframleiðslunnar. Sam-
þjöppun hefur átt sér stað og að sjálf-