Peningamál - 01.08.2002, Blaðsíða 30

PENINGAMÁL 2002/3 29
m.kr. Fjárhæð tilboða til níu og tólf mánaða skal vera
að lágmarki 50 m.kr. Þátttakendur á markaðnum hafa
fyrst og fremst nýtt sér millibankamarkaðinn með
krónur til að hafa áhrif á lausafjárstöðu sína til
skemmri tíma. Á mynd 1 má sjá að langstærstur hluti
viðskipta er til eins dags eða yfir nótt.
Hámarksvaxtabil milli inn- og útlána í tilboðum
þátttakenda til eins mánaðar eða lengri tíma er 0,25
prósentur. Ekki er skilgreint hámarksvaxtabil í
tilboðum með styttri tímalengdir en það skal jafnan
vera innan hóflegra marka. Engum aðila er heimilt að
verðleggja sig út af markaðnum að staðaldri með
óhagstæðum tilboðum.
Hver og einn þátttakandi ákveður hversu há úti-
standandi dagleg lánastaða annars þátttakanda gagn-
vart honum má hæst vera. Þessar lánalínur eru fyrir-
fram ákveðnar. Tilboð eru bindandi nema þegar
lánalínur eru fullnýttar. Viðskipti fara fram frá kl.
9:30 til 14:00 hvern viðskiptadag.
Aðkoma Seðlabankans að markaðnum
Seðlabankinn er, eins og áður hefur komið fram, ekki
beinn aðili að markaðnum. Bankinn hefur þó umsjón
með markaðnum og gengur úr skugga um að heil-
brigðir viðskiptahættir séu í heiðri hafðir. Einnig
heldur bankinn reglulega fundi með markaðsaðilum
þar sem fjallað er um leikreglur markaðarins.
Seðlabankinn reiknar og skráir meðalvexti til-
boða þátttakenda milli klukkan 11:15 og 11:30 á
hverjum viðskiptadegi og birtir á sérstakri upplýs-
ingasíðu í Reuterkerfinu en það kerfi er einnig notað
til að sýna tilboð markaðsaðila á rauntíma á hverjum
viðskiptadegi. Eigi viðskipti sér stað á markaðnum
ber þátttakanda að tilkynna Seðlabankanum um
mótaðila í viðskiptunum, fjárhæð, lánstíma og vexti.
Seðlabankinn birtir síðan daglega í Reuterkerfinu
hvert heildarviðskiptamagn var á markaðnum og
hvernig það skiptist niður á lánstíma.
Um það leyti er endurskipulagning millibanka-
markaðar með krónur fór fram var skipulegri dag-
lánafyrirgreiðslu komið á fót í Seðlabankanum fyrir
lánastofnanir sem bindiskylda nær til. Daglán eru
tryggð með sömu verðbréfum og hæf eru í endur-
hverfum viðskiptum. Stofnun daglánafyrirgreiðslu
þjónaði m.a. þeim tilgangi að setja efri mörk á milli-
bankavexti til skamms tíma, en kjör bankans á
viðskiptareikningum lánastofnana ákvarða neðri
mörk millibankavaxta. Þessir vextir mynda nokkurs
Heimild: Seðlabanki Íslands.
O/N T/N S/W 2 W 1 M 2 M 3 M 6 M 9 M 12 M
0
100
200
300
400
Ma.kr.
1998
1999
2000
2001
Til júníloka 2002
Mynd 1
Velta á millibankamarkaði með
krónur eftir tímalengdum 1998-2002
Heimild: Seðlabanki Íslands.
1998 1999 2000 2001 Til 26. júní
2002
0
100
200
300
400
500
600
Ma.kr.
Mynd 2
Heildarvelta á millibankamarkaðnum
með krónur 1998-2002
Heimild: Seðlabanki Íslands.
J S N J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M
0
2
4
6
8
10
12
14
16
%
Mynd 3
Vextir Seðlabanka og skráðir O/N REIBOR vextir
1. jan. 1998 - 28. júní 2002 (daglegar tölur)
1998 1999 2000 2001 2002
Vextir á viðskipta-
reikningum lánastofnana
Daglánavextir SÍ
Skráðir O/N vextir