Peningamál - 01.08.2003, Qupperneq 7

6 PENINGAMÁL 2003/3
...en vöruverð hefur lækkað
Vöruverð er á heildina litið næmara fyrir breytingum
á gengi krónunnar. Hækkun gengis krónunnar sl. ár
kemur því einkum fram í vöruverði. Í júlíbyrjun var
verðlag innfluttrar vöru án áfengis og tóbaks 3,2%
lægra en fyrir ári og verðlag innlendrar vöru án
búvöru og grænmetis hafði lækkað um tæpt 1%.
Áhrif gengisbreytinga undanfarna fjóra mánuði hafa
þó ekki verið eins sterk og í byrjun ársins, enda hætti
krónan að styrkjast.
Verðbólguvæntingar hafa lengst af verið undir
verðbólgumarkmiði bankans, en hafa hækkað undan-
farnar vikur
Verðbólguálag óverðtryggðra ríkisbréfa til fjögurra
ára lækkaði í maí og fram í miðjan júní og hefur
lengst af verið við eða undir verðbólgumarkmiði
Seðlabankans. Um miðjan júní fór verðbólguálagið
niður fyrir 2%, þegar ávöxtunarkrafa óverðtryggðra
skuldabréfa lækkaði tímabundið. Undir lok júní
hækkaði verðbólguálagið á ný og hefur að und-
anförnu verið tæplega 2½%.
Verðbólguvæntingar heimilanna þokuðust niður á
við í könnun sem gerð var dagana 25. júní til 8. júlí.
Að meðaltali töldu svarendur verðbólgu næstu tólf
mánuði verða 3,4%, en miðgildið var 3%. Verð-
bólguvæntingar fylgja jafnan verðbólguvitund,
þ.e.a.s. mati heimilanna á verðbólgu liðinna tólf
mánaða. Verðbólguvitundin hefur þó lækkað heldur
meira en verðbólguvæntingar að undanförnu sem er í
samræmi við minni verðbólgu. Að meðaltali töldu
heimilin verðbólguna vera 2,8%, en miðgildið var
2%, þ.e.a.s. aðeins lítillega hærra en tólf mánaða
hækkun vísitölu neysluverðs í júní.
Ytri skilyrði og framleiðsla
Ytri skilyrði þjóðarbúsins hafa það sem af er árinu
verið heldur óhagstæðari en fyrir ári. Afli hefur verið
töluvert minni og viðskiptakjör þróast heldur til verri
vegar. Olíuverðshækkunin í tengslum við Íraksstríðið
hefur að nokkru gengið til baka en eldsneytisverð
hefur haldist fremur hátt. Alþjóðleg efnahagsþróun er
ekki heldur uppörvandi, þótt enn megi greina merki
um hægan efnahagsbata allvíða. Hægur bati í
viðskiptalöndunum hefur hins vegar leitt til þess að
vextir hafa lækkað enn frekar, sem er hagstætt fyrir
hið skuldsetta íslenska þjóðarbú. Minni afli og lægra
verð hefur leitt til þess að vöruútflutningur hefur
dregist saman það sem af er ári.
00 | 01 | 02 | 03 Apríl | Maí | Júní | Júlí |
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
%
Verðbólguvæntingar
Tölur í lok mánaðar janúar 2000 - mars 2003
Daglegar tölur 1. apríl - 25. júlí 2003
Mynd 5
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Verðbólgu-
væntingar
almennings
Verðbólguálag ríkis-
bréfa til um 4 ára
Verðbólguvæntingar
fyrirtækja
Mynd 3
J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J
1999 2000 2001 2002 2003
90
100
110
120
130
140
150
160
Janúar 1999 = 100
Vísitölur húsnæðis, opinberrar þjónustu,
þjónustu einkaaðila og vöruverðs 1999-2003
Heimild: Hagstofa Íslands.
Opinber þjónusta
Þjónusta
einkaaðila
Húsnæði
Mynd 4
J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J
2000 2001 2002 2003
0
5
10
15
-5
%
Þróun vöruverðs 2000-2003
Heimild: Hagstofa Íslands.
Innfluttar vörur án
áfengis og tóbaks
Innlendar vörur án
búvöru og grænmetis
12 mánaða breyting (%)