Peningamál - 01.08.2003, Blaðsíða 34

PENINGAMÁL 2003/3 33
væntingar um hækkun stýrivaxta setja þó mark sitt á
tímaróf ávöxtunarinnar þegar lengra sækir fram eins
og sést á mynd 3. Mikil eftirspurn eftir verðtryggðum
skuldabréfum olli lækkun ávöxtunarkröfu og lækk-
uðu viðskiptabankarnir í júní verðtryggða inn- og
útlánsvexti sína til samræmis við þá lækkun. Eftir-
spurnin eftir verðtryggðum skuldabréfum hefur verið
mikil erlendis frá og sækjast fjárfestar eftir hús- og
húsnæðisbréfum. Mikið af þessum viðskiptum er
varið gegn gengisáhættu, m.a. í gegnum endurhverf
viðskipti við Seðlabankann en þó hefur þess orðið
vart í auknum mæli að aðilar leiti annarra leiða í
gengisvörnum. Eitthvað mun vera um að erlendir
fjárfestar taki á sig gengisáhættu en ekki verður séð
af tölfræðigögnum að um verulegar fjárhæðir sé þar
að ræða. Þróun ávöxtunar helstu flokka húsbréfa má
sjá á mynd 4. Í kjölfar nýs stjórnarsáttmála boðaði
félagsmálaráðherra að til stæði að hækka lánshlutfall
og lánsfjárhæðir hjá Íbúðalánasjóði í áföngum á
næstu árum. Ekki liggur fyrir hvernig þessar hug-
myndir verða framkvæmdar en fjallað er um hugsan-
leg efnahagsáhrif þeirra í inngangi og greininni um
þróun og horfur í efnahags- og peningamálum hér að
framan.
... og bankarnir miðla betur lausu fé
Staða endurhverfra viðskipta hefur lækkað nokkuð á
undanförnum mánuðum. Lækkun bindiskyldu í lok
mars er vafalítið stærsta skýringin á þessu en einnig
er líklegt að áhrifa gjaldeyriskaupa Seðlabankans
gæti einnig á þessu sviði, því að með kaupum á gjald-
eyri veitir bankinn auknu magni króna út í hagkerfið
og eykur þar með útlánagetu bankastofnana. Þar með
hafa þær meiri getu til að leysa úr tímabundnum
skorti einstakra aðila á lausafé með innbyrðis lánum.
Velta á krónumarkaði fyrstu sex mánuði þessa árs var
53% meiri en á sama tíma á síðasta ári og svipaða
sögu er að segja af veltu á gjaldeyrismarkaði. Staða
endurhverfra viðskipta lækkaði um rúmlega fimmt-
ung ef horft er til júnílokastöðu í ár og á síðasta ári.
Notkun daglána hefur dregist saman um tæplega þrjá
fjórðu ef miðað er við fyrstu sex mánuði þessa árs og
sama tímabil fyrir ári. Betri stýring vegna nýs fyrir-
komulags í greiðslumiðlun og bætt lausafjárstaða
höfðu mest áhrif á minni þörf fyrir daglán. Velta á
millibankamarkaði með gjaldeyrisskiptasamninga
minnkaði hins vegar um 44% fyrstu sex mánuði
þessa árs miðað við sama tímabil í fyrra.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Janúar | Febrúar | Mars | Apríl | Maí | Júní | Júlí |
4,4
4,6
4,8
5,0
5,2
5,4
%
Mynd 4
IBH 26 0315
IBH 41 0315
Daglegar tölur 3. janúar - 25. júlí 2003
Raunávöxtun tveggja flokka húsbréfa
Tafla 1 Ný gengisskráningarvog 2003
Breyting frá
Land Mynt Vog (%) fyrri vog (%)
Bandaríkin ..................... USD 24,73 -0,10
Bretland ......................... GBP 12,35 -0,43
Kanada ........................... CAD 1,09 -0,14
Danmörk ........................ DKK 8,24 0,08
Noregur.......................... NOK 6,41 -0,37
Svíþjóð........................... SEK 3,42 -0,06
Sviss............................... CHF 1,21 -0,80
Evrusvæði ...................... EUR 39,07 1,99
Japan .............................. JPY 3,48 -0,17
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Tímaróf vaxta á millibankamarkaði
með krónur 25. júlí 2003
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330 360
5,0
5,2
5,4
5,6
5,8
6,0
%
Mynd 3
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Reibor meðalávöxtun
Dagar