Peningamál - 01.08.2003, Blaðsíða 12
Innflutningur fjárfestingarvöru bendir til undirliggj-
andi vaxtar fjárfestingar
Vísbendingar um þróun fjárfestingar á öðrum árs-
fjórðungi eru fremur fátæklegar. Þó má ráða af inn-
flutningi fjárfestingarvöru, að skipum og flugvélum
frátöldum, að undirliggjandi vöxtur sé í fjárfestingu.
Samdrátt fjárfestingar á fyrsta fjórðungi ársins má
rekja til fyrrnefnds innflutnings flugvélar árið 2002.
Að honum frátöldum hefði orðið vöxtur. Ef slík
stórviðskipti skekkja ekki samanburðinn á öðrum
ársfjórðungi gæti nokkur vöxtur hugsanlega orðið
niðurstaðan. Þá fer einnig að gæta nokkuð aukinna
framkvæmda á vegum hins opinbera og við virkjana-
framkvæmdir í ársfjórðungnum, og vöxtur útlána til
íbúðakaupa bendir til töluverðs vaxtar fjárfestingar í
íbúðarhúsnæði.
Vinnumarkaður og tekjuþróun
Fjölgun skólafólks á atvinnuleysisskrá skýrir aukið
atvinnuleysi
Árstíðarleiðrétt atvinnuleysi hefur aukist nokkuð
jafnt og þétt frá haustmánuðum árið 2001, þótt hlé
hafi orðið á síðustu mánuðum fyrra árs. Enn sér ekki
fyrir endann á þeirri þróun, þótt hægt hafi á aukning-
unni. Rétt er að hafa í huga að atvinnuleysi er að jaf-
naði tafin vísbending um ástand efnahagsmála og
nær oftast hámarki nokkru eftir að efnahagsbati
hefst. Í júní sl. voru rúmlega 5.300 manns á atvinnu-
leysisskrá, eða sem nemur 3,2% af áætluðum mann-
afla. Að teknu tilliti til árstíma var atvinnuleysi 3,4%,
svipað og í maí. Skráð atvinnuleysi var um hálfri pró-
sentu lægra á öðrum ársfjórðungi en mældist í vinnu-
markaðskönnun Hagstofu Íslands.
Þótt árstíðarleiðrétt atvinnuleysi sé enn ekki farið
að minnka virðist vera þokkalegur hreyfanleiki á
vinnumarkaðinum, því að samkvæmt upplýsingum
frá vinnumiðlunum og úthlutunarnefndum atvinnu-
leysisbóta hafa margir þeirra sem voru á atvinnuleys-
isskrá í vetur fengið vinnu, en á móti kemur að fleira
skólafólk skráði sig atvinnulaust eftir að prófum lauk
í maí. Niðurstöður vinnumarkaðskönnunar Hagstof-
unnar staðfesta þetta og skýra jafnframt hvers vegna
atvinnuleysi hefur haldið áfram að aukast þrátt fyrir
efnahagsbata. Könnun Hagstofunnar sýnir að at-
vinnuleysi dróst saman á öðrum ársfjórðungi hjá
öllum aldurshópum nema þeim yngsta (16-24 ára).
Nokkuð stór og vaxandi hluti atvinnulausra hefur þó
verið atvinnulaus alllengi. Í júní hafði tæplega
þriðjungur atvinnulausra verið atvinnulaus sex
mánuði eða lengur, en á sama tíma fyrir ári hafði
rúmlega fimmtungur verið atvinnulaus svo lengi.
Skipting atvinnulausra eftir starfsstéttum í júní sl. var
svipuð og á sama tíma í fyrra.
PENINGAMÁL 2003/3 11
Tafla 2 Vísbendingar um eftirspurn á fyrri árshelmingi 2003
Það sem af
er öðrum
Fyrsti árs- ársfjórðungi
Breyting frá fyrra ári í % nema annað sé tekið fram fjórðungur eða árinu1
Dagvöruvelta apríl-júní, raunbreyting .................................................................................................... 0,9 6,4
Greiðslukortavelta apríl - júní, raunbreyting .......................................................................................... 9,5 4,7
Bifreiðaskráning apríl-júní, fjölgun skráninga ...................................................................................... 56,8 40,8
Sementssala apríl-júní, magnbreyting (tonn).......................................................................................... 19,7 18,5
Almennur innflutningur janúar-maí, magnbreyting .............................................................................. 6,4 7,5
Innflutningur neysluvöru janúar-maí, magnbreyting.............................................................................. 19,4 13,7
Innflutningur fjárfestingarvöru án skipa og flugvéla janúar-maí, magnbreyting ................................... 10,7 11,1
Íbúðaverð í fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu janúar-maí, verðbreyting ................................................... 10,7 11,4
Útlán Íbúðalánasjóðs (nafnvirði) janúar-maí .......................................................................................... 24,1 23,7
1. Seinni talnadálkur sýnir breytingar frá fyrra ári á því tímabili sem tilgreint er.
Heimildir: Bílgreinasambandið, Fasteignamat ríkisins, Hagstofa Íslands, Íbúðalánasjóður, Samtök verslunar og þjónustu, sementsframleiðendur, Seðla-
banki Íslands.