Morgunblaðið - Sunnudagur - 12.07.2015, Blaðsíða 15

12.7. 2015 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15
um við gríðarlega sterka fjölskyldu.“
Álasarðu þér fyrir að hafa farið að sofa?
„Já, ég geri það. En ég ætlaði aðeins að
sofa í stuttan tíma. Báturinn var á sjálfstýr-
ingu og hásetinn átti að vekja mig 10 mílum
áður en við kæmum að Þrídröngum. Þannig
að ég ætlaði að sofa í þrjá til fjóra tíma. Þetta
er eitthvað sem maður lifir með.“
Var ekki venja að menn hvíli sig um borð?
„Jú, vissulega. Ég var búinn að vera við
brúna í 12 tíma og áður hafði ég ekið bíl frá
Breiðdalsvík í Garðinn. Útgerðarmaðurinn var
með okkur. Við vorum sex til sjö tíma á leið-
inni,“ segir Hákon Jónas og verður síðan al-
varlegur. Augun verða rök.
„Ef ég má tala hreint út er eins og það
slökkni á einhverju þegar svona gerist. Ég
varð alveg kaldur í tíu ár. Maður hafði allt í
einu ekkert að gefa. Ég varð mjög kaldur
gaur eftir slysið. Varð að miklum einfara. Ég
átti fjögur börn með tveimur konum og það
er ekki fyrr en á seinni árum að þessi hlýleiki
hjá mér er kominn aftur í eðli mitt. Ef maður
vinnur ekki úr þessu og ef maður talar ekki
um þetta – það er verst ef enginn spyr mann
– þá verður engin framför. Ég er alinn upp
við að vera nagli, sjómaður, sterkur gaur og
allt það. Hvort sem það eru strákarnir fyrir
vestan núna um daginn eða aðrir sem lenda í
svona, þá erum við allir eins. Ef þeir vinna
ekki úr þessu verður þetta hjá þeim eins og
hjá mér. Nú eru liðin 25 ár. Ég verð enn
klökkur við að tala um þetta. Maður brýtur
svolítið sína eigin fjölskyldu og sundrar henni,
jafnvel eins og í mínu tilviki. Svo fór að við
konan mín skildum síðar. Svo hitti ég þessa
yndislegu konu, Bergþóru, og hún leyfði mér
ekki að þegja. Með því var þögnin á enda,“
segir Hákon Jónas. Hann og Bergþóra hófu
sambúð árið 2006, sama ár og hann skildi aft-
ur. Hann kynntist fyrstu konu sinni, Guðrún
Þorkelsdóttur, árið 1974 og átti með henni
tvær dætur, Svövu Björk og Írisi Dögg.
Stuttu eftir fyrri skilnaðinn kynntist hann
Gerði Helgadóttur og eignuðust þau Dönu
Rún og Helga. Bergþóra á fjögur börn frá
fyrra hjónabandi og saman eiga þau Hákon
Jónas tíu barnabörn.
Hákon Jónas fer aftur að tala um slysið.
Fann ekki ró í sálinni
„Ég gat ekki einu sinni sannfært sjálfan mig
um að ég hefði ekki gert mistök. Það gat eng-
inn sagt mér, hvorki Einar né sjórétturinn,
hvað gerðist. Báturinn hreinlega steytti á
skeri. Allavega hef ég ekki fengið þá ró í sál-
inni að ég hafi ekki gert mistök.“
Nú gerum við öll mistök. Geturðu ekki sagt
slíka hluti við sjálfan þig?
„Þarna var um líf og limi að tefla, ekki bara
peninga. Við björgumst báðir. Það er plúsinn.“
Og þú drýgir hetjudáð?
„Já. Það kom gamall maður til mín – og ég
vissi engin deili á honum – og sagði, „Hákon
minn. Þú færð væntanlega aldrei neitt heið-
ursmerki fyrir þetta. En hér eftir kallast þú
gæfumaður. Maður sem bjargar mannslífi,
hann er gæfumaður.“ Þetta er eiginlega það
fallegasta sem hefur verið sagt við mig.
Þegar slysið varð bjuggu tvö eldri börnin
mín í Svíþjóð. Ég hef hugsað til þess síðar að
það hvarflaði ekki að mér að hringja í þau til
að láta þau vita hvað hefði gerst. Síðan fá þau
Moggann til Svíþjóðar, sjá fréttina og hringja
í pabba sinn. Þá var ég svo kaldur fyrir þessu
að ég ætlaði bara að láta þetta vera búið og
gert. En þessu lauk aldrei. Það er nú málið.
Mér líður þó vel í dag, sérstaklega af því að
ég get talað um þetta.“
Einari var orðið mjög kalt
Leyfist mér að spyrja hvers vegna þetta var
svona mikið áfall. Var það vegna þess að þú
horfðist í augu við dauðann?
„Ég var aldrei hræddur um sjálfan mig á
skerinu. En ég var gríðarlega hræddur um
Einar. Hann var lengur í sjónum og hann var
grennri og eldri. Honum var svo kalt og ég
þurfti að halda utan um hann í klukkutíma,
veita honum líkamshita frá mér.“
Stóðuð þið upp úr sjónum?
„Já, við stóðum upp úr á skerinu. Það var
hins vegar aðeins orðið fet eftir í sjóinn þegar
björgunin barst. Það var farið að flæða að.
Þannig að eftir klukkutíma hefðum við verið í
sjónum.“
Hefðuð þið þá líklega drukknað?
„Já.“
Hefurðu hugsað þér að ræða við aðra sem
hafa lent í svipaðri lífsreynslu?
„Bergþóra hefur veitt áhöfnum áfallahjálp.
Þetta er gríðarlega mikil vinna. Nú er ég orð-
inn sextugur og þakka fyrir hvert ár sem ég
fæ. Árin verða sífellt betri. Ég er auðvitað
tilbúinn að hjálpa fólki eftir því sem ég hef
kunnáttu til. En í flestum tilfellum eru menn
betur settir að komast að hjá vel menntuðu
fagfólki,“ segir Hákon Jónas og skiptir um
umræðuefni.
„Meðan ég var á sjónum þekkti ég ekki
börnin mín. Nú finnst mér ég vera að kynnast
þeim upp á nýtt. Þau eru farin að segja að
karlinn sé orðinn mjúkur. Ég hugsa að ég sé
farinn að gefa meira af mér í dag en ég gerði.
Ég held að það sé konunni minni að þakka.
Hún leyfir mér ekkert að þegja. Hún sagði að
það hefði ekki verið neitt líf í mér. Bara kuldi
í augunum. Það var tekið svo mikið frá
manni,“ segir Hákon Jónas. „Við styðjum
hvort annað.“
Þau Bergþóra eru bæði frímúrarar. Hákon
Jónas segir þann félagsskap hafa gefið sér
mikið. „Þeir hjálpuðu mér mikið að finna
hjartað mitt aftur, að finna góðmennskuna í
sjálfum mér. Mér finnst ég alltaf vera að
verða líkari sjálfum mér eins og ég var fyrir
slysið.“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Á baksíðu Morgunblaðsins 26. ágúst 1990 var viðtal við Hákon Jónas og
félaga hans Einar Matthíasson. Einar var þá hinn brattasti.
Á forsíðu Morgunblaðsins 10. mars 1956 var fjallað um slysið þegar
Vörður sökk. Faðir Hákonar Jónasar drukknaði í slysinu.