Jökull - 01.12.1955, Blaðsíða 32

1. mynd. Skeiðará. Tölurnar, 1—10, sýna vatnsrásir undan jökulsporðinum.
The Skeiðará are.a. The numbers, 1—10, denot.e the outlet channels.
SIGURJÓN RIST:1)
SkeiSarárhlaup 1954
The hlaup of Skeiðará 1954
Síðla júnímánaðar 1954 íóru bændurnir í
Skaftafelli á fjörur. Á heimleiðinni lagði Ragn-
at bóndi Stefánsson lykkju á leið sína, skrapp
að sæluhúsinu vestur á sandinum og sótti þangað
gestabókina og flutti heim að Skaftafelli. Taldi
hann ekki ráðlegt að geyma hana þar sumar-
langt, því að jökulhlaup í Skeiðará myndi ekki
vera langt undan. Grímsvötn höfðu þá ekki
hlaupið síðan í febrúar 1948.
Frá bæjardyrum að Hæðum í Skaftafelli sér
vítt yfir vötn og sanda og verður bóndanum oft
litið til Skeiðarár. Grunur lians reyndist líka
réttur. Hinn 4. júlí varð Ragnar þess var, að
1) The State Electricty Authority.
af ánni lagði jöklafýlu, en svo nefna Öræfing-
at brennisteinsfnyk, sem leggur af jökulvatni.
Skeiðará var þá þegar í mesta sumarvexti, eins
og dr. Sigurður Þórarinsson getur um í skýrslu
sinni um hlaupið i siðasta hefti Jökuls. Næstu
daga drýgðist rennslið afarhægt, en þó jafnt
og þétt.
Eg fór austur að Skaftafelli 12. júlí. Þá reynd-
ist rösklega 1000 m3/s rennsli í Skeiðará, og
jöklafýlan tók af öll tvímæli um það, að Gríms-
vatnahlaup væri í aðsigi; hún yfirgnæfði skógar-
ilminn, sem vanur er að mæta gestinum við
heimreiðina að Skaftafelli á þessum árstíma,
og litur Skeiðarár var dökkbrúnn. Fallið hafði
á málma í húsum inni, og Ijósmáluð bæjarþil
30